شرکتکنندگان این نشست که به میزبانی صندوق سرمایهگذاری و توسعه همکاریهای اقتصادی ایران و عربستان برگزار شد، بر ضرورت گسترش گفتوگوهای فرهنگی و رسانهای میان دو کشور با هدف کاهش فاصلههای ذهنی و افزایش همگرایی بین تهران و ریاض تأکید کردند.
سیفی: گفتوگوهای فرهنگی زمینهساز نزدیکی گفتمانی ایران و عربستان است
در این نشست، عبدالرضا سیفی مدیرکل همکاریها و تنظیمگری صادرات فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، با اشاره به نقش سفرهای زیارتی ایرانیان به عربستان و نیز حضور برخی اتباع عربستان در اماکن زیارتی ایران، این رفتوآمدها را عاملی مهم در ایجاد تعاملات مردمی میان دو کشور دانست.
او افزود: «با وجود این ظرفیتهای مردمی، برخی جریانها در نظام سلطه تلاش میکنند مانع نزدیکی ایران و عربستان شوند؛ زیرا از تحقق این همگرایی متضرر خواهند شد.»
سیفی با تأکید بر اهمیت گفتوگوی مستقیم میان نخبگان، هنرمندان و فعالان فرهنگی دو کشور، اظهار داشت: «بهکارگیری ظرفیتهای علمی و دانشگاهی، بخش مهمی از مسیر تقویت روابط فرهنگی است.» وی همچنین یادآور شد که پیشتر «گفتوگوهای ایران و جهان عرب» در قالب نشستهایی با حضور اندیشمندان دو طرف برگزار میشده و ابراز امیدواری کرد که با احیای این روند، روابط دو کشور ایران و عربستان سعودی گسترش یابد.
مدیرکل همکاریها و تنظیمگری صادرات فرهنگی همچنین بر ضرورت اجرای برنامههای مشترک نظیر اعزام گروههای هنری، برگزاری هفتههای فرهنگی، برپایی هفته فیلم ایران در عربستان سعودی و نیز جشنوارههای گردشگری دو جانبه تأکید کرد.
او افزود: «سفر وزیر اطلاعرسانی عربستان به تهران قطعی است و در جریان این سفر، دیدارهای متعددی با مقامات فرهنگی ایران و بازدید از نهادهای رسانهای برنامهریزی شده است. انتظار میرود تفاهمنامههایی نیز میان دو کشور امضا شود.»
الرفاعی: نسل جوان خواستار شناخت واقعی دو کشور است
عبدالله الرفاعی، بنیانگذار و رئیس دانشکده رسانه و ارتباطات دانشگاه محمد بن سعود، در سخنانی برخط تأکید کرد که اراده سیاسی لازم برای گسترش تعاملات فرهنگی میان تهران و ریاض وجود دارد.
او گفت: «تعاملات فرهنگی و علمی، مستلزم فراهم شدن پیشزمینه مناسب است و گفتوگو، راه اصلی ایجاد ارتباط عمیق میان ملتهاست. نسل جوان دو کشور مایل است حقیقت را از زبان خود ملتها بشنود، نه راویان ثالث که معمولاً تصویری تحریفشده ارائه میدهند.»
الرفاعی با اشاره به ظرفیت فضای مجازی و ارتباطات رسانهای، گفت که حذف واسطهها در تعاملات فرهنگی امروز ممکن شده است. او همچنین با اشاره به خدماتی که عربستان به حجاج ایرانی ارائه میدهد و نیز ظرفیت ایران در حوزه گردشگری سلامت، این اقدامات را فرصتهایی برای نمایش چهره واقعی دو کشور دانست.
وی تأکید کرد که روابط فرهنگی باید بر پایهای قوی در حوزههای فرهنگی، رسانهای و آموزشی بنا شود تا دستخوش تحولات سیاسی و امنیتی نشود. او افزود: «ضرورتی ندارد که دو کشور ایدئولوژیهای خود را بر هم تحمیل کنند. رسانههای رسمی باید در خدمت اهداف مشترک باشند.»
منادی: رسانه، بیشترین ظرفیت مشترک ایران و عربستان را دارد
در ادامه نشست، مجید منادی مشاور معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور بینالملل، با اشاره به تأکید اسناد بالادستی ایران بر تقویت همکاری با همسایگان، اظهار داشت: «حوزههای هنر، رسانه، ادبیات، میراث فرهنگی، گردشگری و فعالیتهای قرآنی میتوانند پیشران توسعه روابط فرهنگی ایران و عربستان باشند.»
به گفته او، «رسانه» از جمله حوزههایی است که بیشترین اشتراک و کمترین اختلاف را در روابط فرهنگی دو کشور دارد، زیرا ایران و عربستان به این جمعبندی رسیدهاند که روایت حقیقی تحولات منطقه باید توسط کشورهای منطقه بیان شود، نه طرفهای بیرونی.
منادی ابراز امیدواری کرد که سفر وزیر اطلاعرسانی عربستان سعودی، بستر مناسبی برای بالفعل کردن ظرفیتهای مشترک فرهنگی باشد. وی همچنین تأکید کرد که روابط فرهنگی میان دو کشور باید بدون واسطه و مبتنی بر ارتباط مستقیم شکل بگیرد؛ زیرا چنین روابطی به کاهش سوءتفاهمها و زمینهسازی برای گسترش همکاریهای امنیتی و اقتصادی نیز کمک خواهد کرد.
ترکی العیار: امنیت، پایه هرگونه همکاری است
در بخش دیگری از نشست، ترکی العیار استاد رسانه و وابسته فرهنگی پیشین عربستان سعودی در کره جنوبی، با بیان اینکه «پایان دادن به برخی اختلافات اساسی»، شرط گسترش روابط فرهنگی است، گفت: «اجرایی شدن تفاهمنامه امنیتی میان دو کشور، مسیر همکاری را هموار خواهد کرد.»
او بر نقش دیپلماسی نرم در تعاملات فرهنگی تأکید کرد و گفت برخی رسانهها گاهی روایتهایی نادرست از واقعیتهای ایران و عربستان سعودی ارائه میدهند و برای مقابله با این وضعیت باید شفافسازی صورت گیرد.
العیار همچنین پیشنهاد برگزاری جشنوارههای رسانهای، فرهنگی و هنری در شهرهای مختلف دو کشور را مطرح کرد که میتواند به اصلاح ذهنیتهای غلط کمک کند.
وی ساخت فیلمها و مستندهای مشترک، برگزاری برنامههای ویژه برای جوانان، و بهرهگیری از ظرفیت جشنوارههای بینالمللی عربستان را از دیگر زمینههای همکاری فرهنگی دانست. او گفت: «در صورت تقویت تعاملات فرهنگی، میتوان افق تازهای از روابط دو کشور ترسیم کرد.»
