موزه کارآموزان آبادان
آموزشگاه حرفهای آبادان در سال 1312 خورشیدی (1933میلادی) تأسیس شد. این آموزشگاه محل آموزش کارگران پالایشگاه نفت آبادان بود که در آن مهارتهای لازم مانند برق، مکانیک و فرآیند پالایش به کارگران و نیروها آموزش داده میشد.
آموزشگاه حرفهای آبادان که فعالیت آن پس از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران تا مدت کمی ادامه داشت، در دیماه ۱۳۹۷ پس از مرمت، بازسازی و بازیابی اسناد مربوط به آن به یکی از موزههای صنعت نفت تبدیل شد. این موزه هم اکنون بهعنوان بزرگترین موزه صنعتی کشور شناخته میشود.
اتاقهای پنجگانه، محوطه و کارگاههای مختلف مانند فلزکاری، تراشکاری و نجاری بخشهای مختلف این موزه را تشکیل میدهند. در این موزه کارگاهها، ابزار و سایل حرفههای صنعتی، اسناد و مدارک صنعت نفت، عکسهای کارآموزان در طی دورههای مختلف و سایر اشیا مربوطه به نمایش گذاشته شده است.
بنزینخانه آبادان
جایگاه سوخت آبادان به استناد برخى اسناد تاریخی بهعنوان نخستین جایگاه سوخت در ایران در سال 1306 شمسی (1927 میلادی) از سوی شرکت بریتیش پترولیوم در مرکز شهر آبادان احداث شد. این مکان ابتدا برای توزیع و فروش نفت سفید مورد استفاده قرار میگرفت و حلبهای پرشده از مواد نفتی در آن به فروش میرسید. با گذشت زمان و با ورود اتومبیل، این جایگاه به پمپ بنزین تبدیل شد.
بنزینخانه آبادان جزونخستین اولویتهای صنعت نفت برای موزه شدن بود و با تلاش مستمر و شبانهروزی در ۲۸ بهمنماه ۱۳۹۵ به بهرهبرداری رسمی رسید. در موزه بنزینخانه آبادان کلیه اسناد، مدارک و اشیاء مرتبط با پمپ بنزین مانند تلمبهها، پیمانهها، ظروف حلبی و ابزار و تجهیزات مرتبط و همچنین روزنامهها، مکتوبات، تصاویر و اسناد قدیمی و اسکانسهای منقش به تصاویر پالایشگاهی و تأسیسات نفتی وجود دارد.
چاه شماره «یک» مسجدسلیمان
چاه شماره «یک» مسجدسلیمان بهعنوان نخستین چاه نفت خاورمیانه درسحرگاه پنجم خردادماه ۱۲۸۷ برابر با ۲۶ مه ۱۹۰۸ میلادی خورشیدی فوران کرد. این چاه در منطقهای بنام دره خرسون (میدان نفتون) مستقر است. چاه شماره«یک»۳۶۰ متر عمق داشت و تولید روزانه آن ۳۶ هزار لیتر (معادل ۲۲۸ بشکه در روز) نفتخام سبک بود. نیروی محرکه ماشینآلات مربوط به دکل حفاری چاه شماره «یک» از توربین بخار تأمین میشد.
مکان فعلی چاه شماره «یک» در فهرست آثار تاریخی ملی ثبت شده است. اصلیترین عنصرنمایش این موزه همان چاه شماره «یک» است و در کنار این چاه، دیگ تولید بخار، محرک رفت و برگشت با نیروی بخار برای تولید نفتخام، تلمبه رفت و برگشت با نیروی بخار، لولههای تأسیسات، کابلهای مته حفاری چاه، ماسورههای چرخان و … قرار داد.
گفتنی است قراردادهای منعقد شده در حوزه نفت و گاز میان ایران و روسیه در دولت سیزدهم زمینه های همکاری و گسترش مراودات مختلف را در این زمینه فراهم نموده است. حوزه مستندسازی و توجه به اسناد صنعت نفت نیز برای دولت ها از اهمیت بالایی برخوردار است چراکه در بطن خود انواع تحولات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را جای داده و یکی از زمینه های گسترش همکاری ها با سایر شرکت های نفتی جهان در حوزه دیپلماسی انرژی به شمار می آید.