هنگامی که شرکت بلکراک – که یک شرکت مدیریت دارایی پیشرو در جهان است – در آوریل یک تعهد سرمایهگذاری 5 میلیارد دلاری از ریاض دریافت کرد، فردی که در کنار لری فینک – مدیرعامل بلکراک – و یاسر الرمیان – مدیر عامل صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان – لبخند میزد، یک مدیر اجرایی بود که به عنوان فرد در حال ظهور در صندوق سرمایهگذاری عمومی این کشور دیده میشود.
او مدیری است که برای ارسال یک پیام واضح به شرکتهایی که به دنبال تجارت و دریافت سرمایههای قابل توجه از ریاض هستند، انتخاب شده است. الحمید به شرکتکنندگان در یک اجلاس در سال گذشته میلادی گفت که اگر خواهان ادامه دریافت سرمایه از صندوق سرمایهگذاری عمومی هستند، نه تنها باید دفاتر خود را به عربستان منتقل کنند، بلکه فعالیتهای اصلی خود را نیز در این کشور انجام دهند.
شرکتهای بینالمللی در حال حاضر بهشدت به دنبال ارتباط گرفتن با یزید الحمید هستند تا بتوانند نهادهای سعودی ایجاد کنند و موفق به جذب پول برای سرمایهگذاریهای داخلی در عربستان شوند.
از آنجایی که اینگونه قراردادها عمدتا از طریق بازوی سرمایهگذاری این صندوق هدایت میشوند، الحمید در خط مقدم ایجاد یک استراژی قاطعانهتر است. مانند سایر صندوقهای حاشیه خلیج فارس، صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان بهطور فزایندهای به امتیازات قابل توجهی از شرکتهای سرمایهگذاری بزرگ در ازای ارائه سرمایه نیاز دارد.
یکی از منابع به بلومبرگ اعلام کرده یکی از نشانههایی که الحمید برای ایفای یک نقش برجستهتر آماده شده، این است که او در میان مدیرانی قرار دارد که به آموزشهای مشابه آنچه که در اختیار الرمیان قرار گرفته بود، دسترسی دارد. این موضوع شامل چگونگی استفاده از بیان و نکاتی درباره تعامل با مدیران ارشد مالی در سطح جهان بوده است.
فرد شماره 3
الحمید که در اوایل دهه چهارم زندگی خود است و الرمیان 54 ساله، پیشتر با یکدیگر در بخش رگولاتور بازراهای عربستان فعالیت داشتند.
الرمیان در مصاحبهای در سال 2022 گفت که او از فرصتی برای پیوستن به صندوق سرمایهگذاری در روزهای اولیه تحول آن استفاده کرد، بدون اینکه سوالی درباره حقوق یا نقش خود در این صندوق داشته باشد. این موضوع برای «ترکی النویصر» نیز که در اواخر دهه چهارم زندگی خود است و بر سرمایهگذاریهای بینالمللی نظارت دارد، صدق میکند. الرمیان در سال 2022 گفت: «آنها به مقصود و شاید به شخص من و البته به شاهزاده محمد اعتقاد داشتند.»
هر دوی این مدیران در کمیتههای کلیدی صندوق سرمایهگذاری عمومی حضور دارند که به آنها امکان نظارت بر تمام فعالیتهای صندوق را میدهد. نقش الحمید که به عنوان فرد سوم این صندوق شناخته میشود، در مقایسه با النویصر – فرد شماره دو صندوق – به عنوان یک کارمند پایینتر در نظر گرفته شد، حتی با وجود اینکه هر دو به عنوان معاون رئیس در سال 2021 انتخاب شدند.
در حال حاضر که قیمتهای نفت خام در سطوحی قرار دارد که نمیتواند نیاز عربستان به متوازن کردن بودجه خود را تأمین کند و میزان سرمایهگذاری مستقیم خارجی نیز کمتر از هدف 100 میلیارد دلاری محمد بن سلمان – ولیعهد سعودی – است، صندوق سرمایهگذاری عمومی به بازوی اصلی در پیشبرد چشمانداز تریلیون دلاری بن سلمان برای سال 2030 تبدیل شده است.
این تغییر باعث شده ریاض به فکر تغییر رویکرد خود باشد و مقامات این کشور اکنون تمرکز بیشتری بر جذب شرکتها و تخصص به این کشور دارند. غولهای والاستریت که پیشتر از عربستان سرمایه دریافت میکردند تا در خارج به سرمایهگذاری بپردازند، در حال حاضر از آنها خواسته شده که این سرمایهگذاریها را به منطقه هدایت کنند. این تغییر نشاندهنده تلاش گستردهتر عربستان سعودی برای تنوع بخشیدن به اقتصاد و ارتقای قابلیتهای خود با تشویق شرکتهای خارجی برای ایجاد حضور قابل توجهتر در این کشور به جای تسهیل معاملات خارج از کشور است.
دیگو لوپز، بنیانگذار و مدیر عامل گلوبال SWF، گفت: «سرمایهگذاریهای محلی احتمالا بهعنوان مهمترین بخش از پورتفولیوی صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان باقی خواهند ماند. در این زمینه، ما نقش الحمید را بهویژه برای پنج سال آینده تا تکمیل چشمانداز سعودی 2030، مهمتر میبینیم.»
یزید الحمید در حال حاضر نزدیک به دو-سوم داراییهای صندوق سرمایهگذاری عمومی را مدیریت میکند.
صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان به شکل فعالانه به سرمایهگذاری در بخشهای مختلف پرداخته است، هم داخلی و هم بینالمللی. معیارهای سرمایهگذاری این صندوق شامل تأثیر مثبت بر این کشور، به دست آوردن فناوری، سوددهی و ریسکپذیری است.
بلکراک در حال گسترش فعالیت خود در عربستان سعودی است. دیگر شرکتها از قبیل شرکت مدیریت دارایی بروکفیلد و گلدمن ساکس نیز در حال جستوجوی فرصتهای سرمایهگذاری در منطقه هستند.
در حالیکه صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان به سرمایهگذاریهای جهانی ادامه میدهد، تمرکز داخلی آن در حال گسترش است. این موضوع منعکسکننده هدف عربستان سعودی برای همسو کردن تنوع اقتصادی با ایجاد مشاغل محلی است، اگرچه ایجاد تعادل بین این اهداف و سودآوری همچنان یک چالش است. برخی سرمایهگذاریهای بینالمللی اخیر این صندوق مانند لوسید موتورز با مشکل مواجه شدهاند، اما برخی دیگر مانند خرید باشگاه فوتبال نیوکاسل یونایتد موفق بودهاند.
به طور کلی، استراتژیهای سرمایهگذاری این صندوق نشاندهنده نقش در حال تحول آن در بازارهای جهانی و داخلی است. هدف صندوق یادشده با ایجاد تعادل بین گسترش بینالمللی و اهداف اقتصادی محلی، جذب تخصص و سرمایه خارجی و در عین حال تقویت نیروی کار و صنایع عربستان است. به عبارت دیگر، ظهور الحمید نشاندهنده تمرکز استراتژیک عربستان بر برنامههای اقتصادی این کشور است.