به گزارش میدل ایست نیوز، پس از وقوع انقلاب صنعتی، توسعه مترادف با رشد اقتصادی در نظر گرفته شد و هر اقدامی اگر به رشد اقتصادی منجر می‌شد، اقدامی در راستی توسعه به‌حساب می‌آمد.
نتیجه چنین امری تسخیر محیط زیست و منابع محدود، بحران آب‌وهوایی و کمبود منابع آب و نیز کمبود منابع رو اتمام نفت و گاز بود.
در پی این اتفاقات، توسعه پایدار به‌عنوان مفهومی مهم و کلیدی مطرح شد؛ بر اساس مفروضات توسعه پایدار برنامه‌ریزی‌های توسعه باید به نحوی باشد که علاوه بر تأمین نیازهای فعلی شهروندان، زندگی نسل آینده را به خطر نیندازد.
یکی از اصلی‌ترین مؤلفه‌های توسعه پایدار، استفاده از انرژی‌های نوین و تجدیدپذیر است؛ کشورهای اروپایی در این حوزه پیشتاز بوده؛ اما در سال‌های اخیر برخی از کشورهای خاورمیانه از جمله اسرائیل و نیز کشورهای عضو شورای همکاری هم به‌سوی استفاده از انرژی‌های پاک گام برداشته‌اند.
برخی اقدامات کشورهای عربستان، امارات متحده و قطر به‌عنوان نمونه‌های موفق خاورمیانه در جهت جایگزینی انرژی‌های نوین به شرح زیر است؛
عربستان
محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان چشم‌اندازی ارائه داده که بر اساس آن عربستان تا سال 2030، موظف است 50 درصد از انرژی موردنیاز خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین کند.
ولیعهد عربستان معتقد است بحران‌های آب‌وهوایی، بیابان‌زایی و طوفان‌های گردوغبار طی سالیان به شهروندان عربستانی آسیب رسانده و اکنون این کشور باید با تغییرات اقلیمی مبارزه کند.
عربستان، پروژه‌ای تحت عنوان ابتکار سبز تعریف کرده؛ بر اساس این ابتکار نیروگاه خورشیدی جدید در نزدیکی شهر سکاکه ایجاد شده است که ظرفیت تولید برق برای 75 هزار خانه را دارد.
همچنین آرامکو، غول نفتی جهان اعلام کرده است که قصد دارد به‌وسیله پروژه‌های تحت عنوان پروژه اسپارک، عربستان را به بزرگ‌ترین مرکز و هاب انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر تبدیل کند. بنا به اعلام آرامکو، این پروژه در نزدیکی دو شهر دمام و الاحساء به وسعت 50 کیلومترمربع تعریف شده و قرار است تا سال 2035 به بهره‌برداری برسد.
عربستان همچنین در زمینه تولید هیدروژن سبز، توافقنامههایی با کره جنوبی امضا کرده است.
علاوه بر این ابر پروژه نئوم عربستان نیز، یکی از پروژه‌های عظیم برای استفاده از انرژی‌های پاک است.
نئوم یک پروژه 500 میلیارد دلاری است که صد درصد انرژی موردنیاز شهروندان آن از انرژی‌های بادی و خورشیدی تأمین می‌شود.
امارات متحده
امارات علاوه بر آنکه قصد دارد وابستگی خود به انرژی‌های تجدیدناپذیر را کاهش دهد، در پی ارتقای جایگاه خود در صحنه بین‌الملل و ارائه تصویری حافظ محیط زیست از کشورش است.
باوجودآنکه امارات با جمعیت ده میلیونی یکی از کشورهایی است که بیشترین میزان تولید دی‌اکسیدکربن را دارد، نخستین کشور خاورمیانه‌ای است که توافقنامه زیست‌محیطی پاریس را امضا کرده است، همین مسئله از عزم جدی مقامات امارات برای حفاظت از محیط‌زیست نشان دارد.
در چشم‌انداز تأمین انرژی امارات متحده تا سال 2050، باید 44 درصد از انرژی موردنیاز کشور از منابع تجدیدپذیر تأمین شود؛ به این منظور امارات 160 میلیارد دلار در زیرساخت‌های استفاده از انرژی‌های نوین سرمایه‌گذاری کرده است.
در زمینه تولید برق از انرژی خورشیدی، امارات یکی از کشورهای پیشرو در منطقه است، این کشور با تولید 140 مگاوات برق در سال رتبه سوم تولید انرژی خورشیدی متمرکز در جهان را دارد.
نیروگاه خورشیدی شمس در ابوظبی قادر به تأمین انرژی موردنیاز 20 هزار خانه از طریق انرژی خورشیدی است. نیروگاه خورشیدی محمد بن راشد آل مکتوم نیز تا سال 2030 به بهره‌برداری خواهد رسید و قرار است 5 هزار مگاوات برق در سال تولید کند.
امارات همچنین توافقنامههایی با فرانسه در راستای تولید هیدروژن سبز امضا کرده است.
قطر
در سند چشم‌انداز ملی قطر 4 حوزه از توسعه مطرح شده است که از محیط زیست به‌عنوان یکی از حوزه‌های اصلی یاد شده، توسعه پایدار زیست‌محیطی در برنامه چشم‌انداز این کشور به‌گونه‌ای تدوین شده که منابع انرژی و نیز منابع درآمدی علاوه بر تأمین رفاه حال حاضر شهروندان قطر، برای آیندگان نیز باقی بماند.
شرایط جغرافیایی قطر این کشور را به محل مناسبی برای استفاده از انرژی‌های بادی، خورشیدی و آبی تبدیل کرده است.
قطر با انعقاد قراردادی با شرکت تسلا، باتری‌های powerpack این شرکت را در نیروگاه خورشیدی مستقر کرده تا بتواند انرژی خورشیدی را ذخیره و به‌وقت نیاز استفاده کند.
همچنین در حوزه تولید برق از طریق انرژی بادی نیز شرکت‌های انرژی قطر سرمایه‌گذاری‌هایی را آغاز کرده‌اند.
فرجام
وابستگی به منابع تجدیدناپذیر انرژی زیان‌های بسیاری به همراه دارد؛ نخست باعث تخریب محیط‌زیست خواهد شد و در ادامه نیز حیات آیندگان را به خطر خواهد انداخت.
وابستگی درآمدی به انرژی‌های کربنی نیز سبب می‌شود اقتصاد کشور در برابر نوسانات نرخ انرژی در جهان آسیب‌پذیر باشد.
به همین دلایل، کشورهای منطقه به‌ویژه کشورهای عضو شورای همکاری سعی در استفاده از انرژی‌های پاک برای حفاظت از محیط زیست و نیز تنوع در منابع انرژی خود برای کاهش اتکا به درآمد حاصل از صادرات انرژی کرده‌اند.
موقعیت جغرافیایی این کشورها نیز به‌گونه‌ای است که امکان استفاده از انرژی خورشیدی را دارا هستند، فارغ از این به دلیل هم‌جواری با دریا، این امکان وجود دارد که از انرژی آب برای تولید برق و هیدروژن استفاده شود.
سه کشور عربستان، امارات متحده و قطر عملکرد قابل قبولی در راستای به‌کارگیری انرژی‌های پاک داشته‌اند و باتوجه‌به اهمیت محیط زیست در چشم‌اندازهای سه کشور یاد شده به نظر می‌رسد این‌گونه اقدامات افزایش یابد.
حضور فعال این کشورها در نشست‌های آب‌وهوایی و زیست‌محیطی جهانی، تلاش در راستای میزبانی از نهادهای زیست‌محیطی بین‌المللی و نیز برنامه‌ریزی برای به‌کارگیری انرژی به‌نحوی‌که کمترین میزان تولید گاز گلخانه‌ای را داشته باشد نشانگر ارزشمندی توسعه پایدار برای این کشورهاست.
