بهگزارش مرکز مطالعات سورین، اندیشکده جیمز تاون در مقالهای بهقلم «استفان بلنک» نوشت: این واقعیت که ایران پهپادها را به روسیه منتقل میکند و حتی به ساخت آنها در داخل روسیه کمک میکند، تاکنون بهخوبی مشخص شده است.
اما این همکاری دوجانبه به پهپادها محدود نشده است، بلکه به تحویل منظم تسلیحات از سوی تهران به مسکو، انتقال تسلیحات روسی به ایران و برنامه رو به رشد همکاریهای امنیتی، تعمیق یافته است.
به عبارت دیگر، یک توافق واقعی در برابر چشمان ما شکل میگیرد. درواقع، روسیه در ماه گذشته دومین محمولهی بزرگ پهپادهای ایرانی و همچنین موشکهای زمین به زمین را درخواست کرده است.
در مقابل، مسکو ظاهراً سلاحهای دزدیده شده از غرب و همچنین پول نقد را به تهران ارائه کرده است.
بنابراین، ایران قادر خواهد بود این تسلیحات را مطالعه کرده و نحوه ساخت آنها را از طریق مهندسی معکوس سامانهها بیاموزد.
در همین حال، این احتمال وجود دارد که تغییراتی که نیروهای روسی در پهپاد شاهد-136 برای بهبود دقت آن ایجاد کردهاند، پیش از موعد به ایران اطلاع داده شده باشد.
همانطور که در حمله پهپادی به یک نفتکش متعلق به اسرائیل در 15 نوامبر مشخص شد. در این صورت، این پهپادهای ایرانی که دوباره مهندسی شدهاند، میتوانند تهدیدی جدی برای مسیرهای کشتیرانی نه تنها در خلیجفارس، بلکه در دریاهای سیاه، بالتیک، مدیترانه و همچنین اقیانوس هند باشند.
با توجه به جاهطلبیهای دریایی گسترده ایران در دریای مدیترانه، خلیجفارس و اقیانوس هند، این تسلیحات میتواند بهعنوان بخشی از استراتژی انکار دریا باشد که اولین گام برای تحقق بخشی از جاهطلبیهای تهران خواهد بود.
در نمونههای دیگری از همکاریهای دفاعی، آسیا تایمز آنلاین در آگوست 2022 گزارش داد که ایران ماهواره خیام خود را با استفاده از موشک سایوز روسی از پایگاه فضایی بایکونور پرتاب کرده است.
منابع ایرانی گزارش میدهند که این ماهواره میتواند برای «نظارت مرزی کشاورزی، نظارت بر تغییرات کاربری اراضی مانند ساختوسازهای غیرمجاز، جنگلزدایی و مخاطرات زیستمحیطی و جستجو برای ذخایر معدنی و غیره» مورد استفاده قرار گیرد.
این ماهواره همچنین میتواند برای شناسایی گروهها و سیستمهای تسلیحاتی اوکراینی مورد استفاده قرار بگیرد.
علاوه بر این، روابط سیاسی و اقتصادی روسیه و ایران در حال تقویت است. این نشاندهنده احساسات مشترک ضدآمریکایی است که عمدتاً سیاستهای مسکو و تهران را هدایت میکند.