نوشته: دکتر جلال الدین سلیمی/ کارشناس و تحلیلگر ارشد روابط بین الملل
پتانسیل‌های فرهنگی و تاریخی و مذهبی
خیلی از مورخان و تاریخ نگاران قدمت تمدن ایران را بیش از پنج هزار سال قبل از میلاد مسیح می دانند و سوابق هویتی و
فرهنگی و هنری ایران را بسیار اصیل و قدیمی تر از سایر کشورهای دیگر بیان می کنند . در واقع پارامترهای قدرت ایران
باستان نقش مهمی در ساختار قدرت جهان داشته است . یکی از مشخصه های ممتاز و نمایان فرهنگ اصیل ایرانی دادوستد
با فرهنگ های مختلف بود . فرهنگ ایرانی از آغاز شکل گیری یکی از رسالت ها و کارکردهایش ارائه فرهنگ بشری غنی و به
هم پیوستن و ترکیب فرهنگ های گوناگون بوده است . بسیاری از عناصر فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همسایه الخصوص در خاورمیانه مشترک است . نقش زبان و ادبیات فارسی از جمله اشتراکات فرهنگی ایران با آنها است . از تمدن های نظیر آثار فرهنگی و معماری و تاریخی بازمانده از ایرانیان و دانشمندان ایرانی ابزار مناسبی برای گسترش حوزه نفوذ قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در کشورهای مختلف محسوب می شود .
پیوستگی دیانت و سیاست که با محوریت خداوند متعال در فرهنگ سیاسی ایران ریشه ای ژرف و اصیل داشته و از زمان آغاز تا به امروز مشروعیت سیاسی ریشه مذهبی دارد و اصل خدا باوری یکی از محورها و اجزای ثابت فرهنگ ملی ایرانیان بوده است .
ورود دین اسلام به ایران یکی از مهمترین و اثرگذارترین رویدادهای تاریخی و فرهنگی بود که توانست در بین مردم ایران رشد و توسعه زیادی پیدا کند .
با پیروزی لنقلاب اسلامی ایران که این انقلاب مبتنی بر دین اسلام و مذهب تشیع شکل گرفت و توانست اثرگذاری فراوانی در میان مسلمانان گذاشته است . لذا استفاده مناسب از این پتانسیل بالقوه در عرصه های فرهنگی ˓ تاریخی و مذهبی می تواند قدرت نرم و دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران را در خاورمیانه و جهان تقویت و افزایش بدهد.
پتانسیل‌های سیاسی و بین المللی
انقلاب اسلامی ایران تفاوت های گسترده ای با سایر انقلاب های دیگر دارد که بیشتر در ماهیت آن که دارای ارزش‌ها و اصول اسلامی پایه گذاری شده است . انقلابی که داری ماهیت جهانشمول است که می تواند در عرصه دیپلماسی عمومی مورد توجه دولتمردان ایران در پیشبرد اهداف توسعه اقتصادی و پیشرفت تکنولوژی در دستگاه سیاست خارجی استفاده شود .
موقعیت ایدئولوژیک ˓مناسبات خارجی˓ مبادلات فرهنگی ˓ ترویج زبان و ادبیات و کسب جایگاه و موقعیت علمی و اتخاذ مواضع دقیق و صریح در برخورد با تحولات و بحران های بین المللی را ایفا کند . انقلاب اسلامی ایران با بهره گیری از انقلابی جهان شمول و با جایگاهی ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک با بیان عدالت˓ صلح ˓ هویت و جلوگیری از ظلم و ستم در اصول سیاست خارجی ایران در جهت ایجاد وحدت و همبستگی میان گشورهای اسلامی و سایر ملل دیگر می تواند نقش کلیدی و سازنده ای را در سطح بین المللی ایفا کند . از نظر فرهنگی ایران در مرکزیت جهان اسلام قرار دارد به طوری که می تواند در روند تحولات آینده جهان به ویژه در کشورهای خاورمیانه حوزه تمدنی ایرانی اسلامی و میراث گرانبهای آن و گذشته افتخارآفرین این سرزمین که پیوند عمیق فرهنگی و فکری و جغرافیایی با کشورهای حاشیه خلیج فارس را به وجود بیاورد که این نشان دهنده گسترش همکاری های دو جانبه و چند جانبه منطقه ای و جهانی جمهوری اسلامی ایران است .
جمهوری اسلامی ایران با دیپلماسی عمومی می تواند به عنوان بازیگری قدرتمند و هوشمند در منطقه و نظام بین الملل و با بهره گیری از پتانسیل های سیاسی ˓ اقتصادی و فرهنگی خود را استمرار و استحکام ببخشد و عمق حوزه نفوذ و گستردگی قدرت نرم کشور تداوم و برای به رخ کشیدن توانمندهایش از ابر قدرت های جهان زهره چشم بگیرد.
