سیدمهدی حسینی در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره همکاری ایران و عربستان در حوزه نفت اظهار داشت: از نظر دیپلماسی کلی کشور و انرژی، روابط با کشورهای همسایه به طور اصولی بالاترین جایگاه و اهمیت را دارد، اینکه با عربستان و با دیگر همسایگان روابط منطقی و درست داشته باشیم اصل اولیه شناخته شده در دنیای دیپلماسی است، و اینکه از دیوار سفارت بالا رفتیم چهره ما را در دنیا و منطقه خراب کرده است.
توافق تهران-ریاض؛ حرکت رو به جلو
وی افزود: ما باید بدانیم اقداماتی همچون بالا رفتن از دیوار سفارت هزینه دارد و در روابط ما با عربستانی که محور کشورهای عربی ثروتمند اثرگذار بوده است. عربستان کشوری است که پول خرج کرده و در کشورها سرمایه گذاری میکند، در کشورهای زیادی جایگاه و پایگاه دارد اما ما تحت تاثیر عدهای که از سفارت بالا رفتند سالهاست که با این کشور رابطهای نداشتهایم، اکنون روابط با عربستان حرکت خوبی است که انجام شده است.
همه نتایج مثبت
این کارشناس ارشد حوزه انرژی تصریح کرد: ایران هراسی که در منطقه راه افتاده باعث شده اعراب به سمت دشمن ایران یعنی اسرائیل کشش پیدا کنند، از سوی دیگر رژیم صهیونیستی سعی کرده مشکل خود را امارات و بحرین حل کند. بنابراین توافق با عربستان میتواند این موضوعات را تحتالشعاع قرار دهد. از همه مهمتر بحث یمن است که امیدواریم توافق موجب شود مسئله یمن حل و جنگ متوقف شود تا این کشور نیز سامان پیدا کند.
یک گام به ضرر تحریم
وی با بیان اینکه در مجموع توافق با عربستان حرکت رو به جلو است، تاکید کرد: اکنون تحریم به کشور آسیب زده و تمام مسیرهای حمل و نقل، بیمه، بانک، کشتیرانی، سوییفت که از ملزومات کار اقتصادی بوده؛ بسته است. بنابراین توافق با ریاض زمینههایی را فراهم میکند که بتوانیم مسائل اقتصادی مثل تحریمها را بهتر و راحتتر حل و فصل کنیم، چراکه هیچ دولتی نمیتواند در این شرایط کار کند.
تاثیرگذاری اوپک زیر سایه دوستی یا بحرانی شدن دو تولیدکننده بزرگ
حسینی بیان داشت: عربستان قدرت اول اوپک و بزرگترین تولیدکننده نفت دنیاست و در اوپک به عنوان قدرت اول اثرگذار است. همیشه زمانی که ما قدرت دوم اوپک و عربستان قدرت اول بود حتی زمان زکی یمانی و هشام ناظر دو کشور اختلاف داشتند و این در بازار به ضرر هر دو کشور بود یعنی هم بازار را آشفته میکرد و از دیگر سو، روابط و رفاقت تهران-ریاض باعث میشد قیمتها منطقی شده و بازار ثبات پیدا کند، به همین دلیل مدتها یکی از سیاستهای ما در اوپک این بود که علیرغم اینکه اگر جایی هم با عربستان اختلاف داشتیم، ظاهر قضیه را حفظ کنیم. مثلا زمان علی النعیمی وزرای نفت کشورها در مقابل دید رسانهها با هم قدم میزدند که اینگونه القا شود که دو کشور باهم اختلاف ندارند تا بازار فرکانس مثبت دریافت کند بنابراین دوستی دو کشور قطعا در استحکام اوپک تاثیر دارد و این بسیار اهمیت دارد.
خون تازه در رگهای اوپک
وی با اشاره به اهمیت روابط دوستانی ایران-عربستان در سازمان اوپک گفت: در دهههای اخیر بحرانها و شوکهایی را در بازار نفت شاهد بودیم از جمله آنها انقلاب ایران، شوک نفتی، بعدها جنگ نفت، بحرانهای اقتصادی آسیای شرقی و امریکای جنوبی بوده است که همه در این بحرانهای عجیب و تلاطم بازار و سیستم عرضه وتقاضا را تغییر داد. اخیرا نیز کرونا بازار نفت را بهم ریخت، اما اوپک در تمام مراحل ثابت کرده که خیلی خوب عمل کرده، یعنی بازار را مدیریت و ثبات را باز میگرداند، بنابراین روابط مثبت ایران و عربستان در سازمان اوپک به عنوان تعیین کننده بازار نفت اثرگذار است. بعبارت دیگر هر کاری کنیم که به استحکام اوپک کمک کند؛ قطعا کار مثبتی است و همه تولیدکنندگان از آن منتفع خواهند شد.
آرش سر و سامان میگیرد؟
این کارشناس ارشد حوزه انرژی در ادامه خاطرنشان کرد: علاوه بر نقش همکاری دوجانبه ایران و عربستان در بازار نفت، سیاست و دیپلماسی؛ موضوع این است که عربستان داراییهای فراوانی دارد که بسیاری از آنها در پاکستان و هند سرمایه گذاری شده و دلیلی ندارد که ما هم در یک همکاری و روابط اقتصادی سالم از سرمایهگذاری این کشور استفاده نکنیم و دیگر اینکه میادین مشترک با عربستان داریم که در حال تولید هستند و برخی نیز مثل آرش به تولید نرسیدهاند. بهتر است ما به صورت یونیتازیسیشن و مشترکا از این میادین بهره برداری کنیم، اکنون این زمینه به لحاظ دیپلملتیک در حال فراهم شدن است، بنابراین ما باید درست عمل کنیم و در همکاری مشترک برداشت از میادین را به بهترین شکل جلو برویم.
توسعه میادین به صورت مشترک
وی تصریح کرد: قبل از اینکه مسائل سیاسی تنشزا بوجود آید ما کارهای خوبی در میادین مشترک انجام دادیم هرچند قوانین ما برخی اقدامات را اجازه نمیدهد و خودمان را از اینکه میادین را با همسایگان به صورت یونیتازیسیشن برداشت کنیم، محروم کردیم. اکنون کشورها از شرکتهای بزرگ و مطرح دعوت کرده و مشارکت در تولید دارند و روشهای امتیازی اجرا میکنند ما نمیتوانیم این کار را انجام دهیم چون نمیتوانیم مالکیت میادین را به هیچ کشوری واگذار کنیم و این ما را محدود میکند، در هر حال زمانی به این فکر افتادیم که درست نیست هر کشور جداگانه میدان را توسعه داده و برداشت داشته باشد و به میدان آسیب برساند، بنابراین کمیتههای مشترک فنی با عربستان، قطر و امارات داشتیم و متخصصان باهم جلسه تشکیل داده و اطلاعات را باهم تبادل میکردند. باهم تصمیم میگرفتیم که چگونه از میدان بهرهبرداری کنیم و به نوعی هماهنگی ایجاد کرده بودیم، اما بعد تیره شدن روابط دو کشور فعالیت کمیتهها متوقف شد.
علاقه تاریخی عربستان برای همکاری نفتی با ایران
حسینی گفت: بنده در سال ۷۶ زمانی که مدیر عامل صنایع ملی پتروشیمی بودم در سفری به عربستان از سابیک بازدید داشتم. آن زمان تصور بنده این بود که کار دست خارجیهاست اما اینگونه نبود، عربستان بخوبی خود را تجهیز کرده بود، آموزشهای خوبی را در خارج از کشور دیده بودند و مدیران خوبی را بکار گرفته بودند با این وجود واقعیت اینکه آن زمان آنها بسیار علاقمند بودند که با ما کار کنند، اکنون هم که این تحول در روابط دو کشور ایجاد شده؛ مثبت است و میتواند به نتایج خوبی منتهی شود.
افق پیش رو روشن است
وی با بیان اینکه اکنون زمینههای خوبی برای همکاری نفتی ایران و عربستان در خلیج فارس و میادین مشترک ایجاد شده است، اظهار داشت: اگر درست عمل کنیم و مذاکرات بدرستی پیش برود، افقهای خوبی در آینده پیش رو است. دلیلی ندارد که نتوانیم مسئله مربوط به میدان آرش را حل نکنیم، بهرحال مهم این است که مباحث را چطور پیش ببریم.