الوقت- آمریکا بیشترین حضور نظامی در مناطق مختلف جهان را دارا است که بخش زیادی از آن مرهون برخورداری از پایگاه‌های نظامی متعدد خارج از خاک این کشور است. در سالهای اخیر یکی از بحث برانگیز ترین مناطق برای ساخت پایگاه‌های نظامی آمریکا شمال سوریه بوده است به صورتی که سه دولت اخیر این کشور در استراتژی منطقه ای خود برای غرب آسیا و مسائل ژئوپلتیکی بسیار پیچیده و مهم آن مجبور بوده اند بخشی ر نیز به حضور نظامی در شمال سوریه اختصاص دهند. از طرف دیگر با افزایش دامنه رویارویی واشنگتن با گروههای مقاومت در منطقه، پایگاه‌های نظامی این کشور در سوریه به یکی از اصلی ترین نقاط آسیب‌پذیر و منبع تنش‌های نظامی با محور مقاومت تبدیل شده است. این آسیب‌پذیری، در کنار کاهش بسیار محسوس تأثیرگذاری حضور نظامی آمریکا در روند تحولات سوریه که به نفع دمشق و حامیان منطقه ای آن بوده است، موجب شده تا میان سیاستمداران آمریکایی بر سر ادامه و خاتمه دادن به حضور نظامی در شمال سوریه اختلاف نظر بوجود آید.
در همین رابطه، اخیراً در مجلس نمایندگان آمریکا مجدداً این موضوع مطرح شود اما نمایندگان با پیش‌نویس طرح ارائه شده از سوی مت گیتس، نماینده جمهوری خواه درباره خروج نیروهای آمریکایی از سوریه مخالفت کردند. در رای‌گیری این لایحه، ۳۲۱ نماینده رای مخالف و ۱۰۳ به آن رای موافق دادند. مت گیتس طی سخنرانی از حضور نیروهای آمریکایی در سوریه انتقاد کرد و خواستار خروج آنها از این منطقه شد. او همچنین حمایت نیروهای آمریکایی از «یگان‌های مدافع خلق» (YPG) را مورد انتقاد قرار داد و گفت که آنها منافع ترکیه را هدف قرار می‌دهند. به گفته این نماینده جمهوری‌خواه، ماموریت ارتش آمریکا شعله‌ور کردن آتش جنگ در کشورهای دیگر با پول مالیات آمریکایی‌ها نیست.
بر اساس آمارها، حدود 900 نیروی نظامی آمریکا در 9 الی 14 پایگاه نظامی در شمال و شرق سوریه مستقر هستند. اقدام نمایندگان آمریکا پس از آن انجام شد که مارک میلی، رئیس ستاد ارتش این کشور چند روز پیش سرزده به مناطق شمالی سوریه رفت و با نیروهای نظامی دیدار کرد. میلی درباره اینکه آیا ماموریت نیروهای آمریکایی در سوریه ارزش ریسک کردن را دارد، گفته بود که به خاطر امنیت آمریکا ارزش دارد و نشان می‌دهد مقامات کاخ سفید خواب‌های جدیدی را برای سوریه و به طور کل منطقه دیده‌اند.
در روزهای اخیر هم آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا بیانیه‌ای را در حمایت از تروریست‌های سوریه صادر کرده بود که خشم دمشق را در پی داشت. وزارت خارجه سوریه در واکنش به اظهارات بلینکن گفت که بدون کمک مالی، حمایت و تسلیحات ایالات متحده و متحدان آن گروههای تروریستی نمی‌توانستند علیه مردم سوریه قتل عام کنند و زیرساخت‌ها و تمدن آنها را نابود کنند. به گفته این وزارتخانه، بلینکن یا هیچ یک از اسلاف او نمی‌توانند دستان آغشته به خون سوری‌هایی که در «جبل‌الثرده» استان دیرالزور کشته شدند و یا تخریب شهر الرقه را بشویند، آنها همچنان در حال غارت ثروت‌های نفتی و کشاورزی سوریه هستند.
آمریکا در 12 سال گذشته با حمایت گسترده از گروههای تروریستی در سوریه سعی داشت دولت قانونی بشار اسد را سرنگون کند اما در اجرای این پروژه که به کشته شدن صدهاهزار نفر و آواره شدن میلونها تن دیگر منجر شد، ناکام ماند و لذا سعی دارد منافع خود را به طرق دیگری تامین کند. آمریکا در سالهای اخیر با سرقت منابع نفتی سریه، میلیاردها دلار درآمد کسب کرده و روزانه این منابع را از طریق تانکرهای سوخت به اقلیم کردستان عراق منتقل و از خاک ترکیه به سایر مناطق از جمله سرزمینهای اشغالی صادر می‌کند. این منابع در زمانی که اروپاییها به شدت به منابع انرژی نیاز دارند، بیش از پیش برای واشنگتن اهمیت پیدا کرده است و سعی دارد به هر نحوی شده، مناطق نفت‌خیز سوریه را تحت کنترل خود داشته باشد.
ترس از تکرار حادثه افغانستان
اینکه نمایندگان آمریکا حاضر نیستند در فرجه شش ماهه نیروهای خود را از سوریه خارج کنند، از تکرار اشتباهات در ماجرای خروج از افغانستان نگران هستند. خروج فضاحت بار آمریکایی‌ها از افغانستان پس از بیست سال اشغالگری که موجی از انتقادات را به همراه داشت، سبب شد تا واشنگتن در مناطق دیگر جانب احتیاط را رعایت کند و نمی‌خواهد همان سناریو در سوریه نیز تکرار شود. زیرا این مسئله در زمانی که تنش روسیه و غرب بر سر بحران اوکراین تشدید شده است و همه کشورها با دقت بازی قدرتها را رصد می‌کنند تا برای آینده روابط خود با واشنگتن و مسکو تصمیم بگیرند، هر گونه لغزشی در سوریه وجهه آمریکا را بیش از پیش تخریب کند و پیروزی برای روس و ایران به شمار می‌رود.
تضمیمن دهی ظاهری به متحدان
از طرفی، پس از خروج از افغانستان تحلیلگران و رسانه‌ها گفتند که این هشداری به متحدان آمریکا است که روی آن حساب باز نکنند و تاکید کردند که ترکش‌های آن دامن گروههای کرد در سوریه هم خواهد گرفت. از اینرو، کاخ سفید سعی دارد با ادامه حضور خود در سوریه به نیروهای شبه نظامی متحد خود موسوم به «قسد» این پیام را بدهد که در کنار آنها ایستاده است و نباید بایت این مسئله تردیدی به خود راه دهند. رهبران کرد که از حمایتهای واشنگتن ناامید شده‌اند، در ماه‌های اخیر به سمت تعامل با دمشق گام برداشته‌اند که به مذاق واشنگتن خوش نیامده است و سفر دو ماه پیش نیکولاس گرینگر، نماینده وزیر خارجه آمریکا به شمال سوریه و دیدار با گروههای کرد برای جلوگیری از بازگشت کردها به دامن دولت مرکزی صورت گرفت. کردها چند سالی است که اهرم فشار واشنگتن برای گرفتن امتیاز از دمشق و بهانه حضور طولانی مدت در خاک سوریه هستند و لذا، آمریکا درصدد است همچنان پایگاه‌های خود را در خاک سوریه حفظ کند.
از سوی دیگر، آمریکا از رخدادهای عراق و قدرت‌گیری گروههای مقاومت در این کشور نگران است و سعی دارد با تقویت استحکامات خود در سوریه، در صورت لزوم از این پایگاهها برای مقابله با تهدیدات علیه خود از خاک عراق استفاده کند. پس از سفر لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا به عراق که با هدف تداوم حضور طولانی مدت نیروهای آمریکایی انجام شد، گروههای مقاومت تهدید کرده اند که برای بیرون راندن اشغالگران تردید نخواهند کرد و ممکن است در آینده تنش بین واشنگتن و گروههای عراقی تشدید شود و لذا آمریکا حفظ خاکریزهای خود در سوریه را برای تحقق برنامه‌های خود ضروری می‌داند. چرا که عراق و سوریه تنها پایگاه‌های آمریکا در جبهه مقاومت هستند که خروج از آنها دست واشنگتن را برای ناامن سازی و بحران آفرینی می‌بندد.
سناریوی احیای داعش
آمریکا در یکسال گذشته مسئله تقویت داعش را در دستورکار قرار داده است تا با کمک تروریست‌های فراری، سوریه و عراق را ناامن کند. باتوجه به اینکه پایگاه‌های آمریکا در شرق سوریه در جوار مرزهای عراق هستند، رفت و آمد تروریستها در این مناطق به سهولت انجام می‌شود. واشنگتن از مقامات بغداد خواسته تا زمینه را برای انتقال صدها خانواده داعشی از اردوگاه الهول سوریه، فراهم کند که مقدمه‌ای برای اجرای پروژه ناامن سازی عراق است. حضور آمریکایی‌ها در سوریه، سبب می‌شود تا در صورت قدرت گیری داعش در عراق، کمکهای لجستیکی و تسلیحاتی از تروریستها در کمترین زمان ممکن انجام شود و به همین خاطر آمریکا حاضر نیست از مواضع خود در سوریه عقب‌نشینی کند. آمریکا مدعی است که حضورش در عراق و سوریه با هدف مبارزه با داعش است اما این مسئله واضح و مبرهن است که واشنگتن بزرگترین حامی تروریستها بوده و همچنان به این حمایتها ادامه می‌دهد.
نگرانی از عادی سازی ترکیه و سوریه
آمریکا دوازده سال تلاش کرد تا کشورهای منطقه را از دولت سوریه دور نگه دارد و مسیر عادی سازی روابط که اخیرا از سوی کشورهای متخاصم دنبال می‌شود، تمام رشته‌های واشنگتن را پنبه خواهد کرد. ترکیه یکی از این کشورهای تاثیرگذار در بحران سوریه بود که در ماه‌های اخیر به سمت دمشق متمایل شده و دیدارهای متعددی بین مقامات امنیتی و اطلاعاتی دو کشور در مسکو برگزار شده است تا شاید پس از یک دهه تنش دوباره روابط را از سربگیرند. میخائیل بوگدانف، معاون وزیر خارجه روسیه هم گفته که نشست چهارجانبه روسیه، ترکیه، ایران و سوریه چند روز آینده در مسکو برگزار خواهد شد و احتمال دیدار رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه و بشار اسد در هفته‌های آینده هم دور از دسترس نیست.
بنابراین، نزدیک شدن مواضع سیاسی ترکیه و سوریه برای منافع واشنگتن خطری جدی به شمار می‌رود و آمریکایی‌ها نمی‌توانند برنامه‌های شوم خود را بر علیه دمشق عملی کنند. کاخ سفید نگرانی خود را از روند عادی سازی آنکارا با دمشق ابراز کرده است و این اقدام را مغایر با طرح‌های خود در منطقه می‌داند و لذا سعی دارد مجددا طرح‌های شکست خورده خود را به منصه ظهور برساند و جلوی این عادی سازی را بگیرد. نزدیکی آنکارا به دمشق، در حکم رها کردن تروریست‌های ادلب و مختومه شدن پروژه تروریسم در این کشور است. از طرفی،، بازگشت کشورهای متخاصم به سوریه، وجهه و قدرت بشار اسد را در عرصه بین‌المللی تقویت خواهد کرد و هضم آن برای واشنگتن که همه ابزارهای خود را برای سرنگونی دولت او بکار بست، سنگین خواهد بود. چون آنکارا و دمشق بیش از هر زمان دیگری به هم نزدیک شده‌اند، بنابراین آمریکا تلاش می‌کند جای پای خود و گروههای شبه نظامی در سوریه را تحکیم کند. زیرا با بازگشت ترکیه و همچنین اعراب به آغوش دمشق، واشنگتن خود را در میدان سوریه تنها می‌بیند و سعی دارد مواضع تحت کنترل خود را حفظ کند.
سوریه قدرتمند بیخ گوش صهیونیست‌ها با سیاستهای منطقه‌ای واشنگتن در تضاد است و جایگاه محور مقاومت در منطقه را تقویت خواهد کرد و این مسئله در زمانی که سرزمینهای اشغالی به لحاظ امنیتی به شدت ملتهب است، برای کاخ سفید و تل‌آویو نگران کننده است که تلاش می‌کنند ایران را از مرزهای اراضی اشغالی دور کنند.
از سوی دیگر، سیاست اشغالگری آمریکا در سوریه بی‌ارتباط با تحولات اوکراین نیست، باتوجه به اینکه غربیها در اوکراین شانسی برای پیروزی در برابر مسکو ندارند و ادامه بحران هم به غیر از هزینه تراشی عایدی دیگری برای واشنگتن و اروپاییها ندارد، مقامات کاخ سفید سعی دارند با گرم نگه داشتن بحران سوریه بتوانند هزینه‌های رقیب سنتی خود را افزایش دهند. آمریکا در یکسال گذشته برای ضربه زدن به روسیه دنبال گشودن جبهه‌های جدیدی است و سوریه نقطه ثقل این تقابل در غرب آسیا خواهد بود.
درحالی که دشمنان ملت سوریه پس از یک دهه جنگ افروزی و با شرمساری در حال بازگشت به دمشق هستند، اما واشنگتن با تداوم اشغالگری خود در سوریه، همچنان به بحران آفرینی ادامه می‌دهد اما گروههای مقاومت اجازه جولان مجدد به آمریکایی‌ها را نخواهند داد و خروج از عراق و سوریه با فضاحت بدتر از تجربه افغانستان رقم خواهد خورد.
