الوقت- در زمانی که نیروهای مسلح ایران با برگزاری رزمایش پدافند هوایی مدافعان آسمان ولایت، توانمندی موشکی و پهپادی و پدافندی خود را به رخ دشمنان میکشند، نیروی دریایی هم هزاران کیلومتر دورتر از مرزهای سرزمینی، در منتهیالیه اقیانوس اطلس به گشتزنی میپردازد که نشان میدهد اقتدار ایران از نقطه صفر مرزی تا آمریکای لاتین را فراگرفته است.
در همین رابطه، اداره بندر ریودوژانیرو برزیل در بیانیهای اعلام کرد که کشتیهای جنگی «مکران و دنا» متعلق به ارتش جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه وارد ساحل این شهر شدند. پهلوگیری ناوهای ایرانی در بنادر برزیل، همزمان با پایان سفر لولا داسیلوا، رئیس جمهور این کشور به آمریکا انجام شد.
کارلوس ادواردو هورتا آرنتز، معاون رئیس ستاد نیروی دریایی برزیل، موافقت خود را برای پهلوگیری این کشتیها در ریو بین ۲۶ فوریه تا ۴ مارس اعلام کرد. پیشتر منابع دولتی برزیل اعلام کرده بودند که این کشور در تاریخ ۱۳ ژانویه به دو ناو نیروی دریایی ایران اجازه داده بود برای یک هفته از ۲۳ تا ۳۰ ژانویه در ریودوژانیرو پهلو بگیرند اما به دلیل کارشکنیهای آمریکا پهلوگیری در این برهه زمانی انجام نشد. وزارت خارجه برزیل اعلام کرده بود که این مجوز باطل شده و پهلو گرفتن کشتیهای ایران به بازه زمانی ۲۶ فوریه تا سوم مارس موکول شده است.
نیروی دریایی برزیل فقط هنگامی به کشتیهای خارجی اجازه پهلوگیری در برزیل میدهد که مجوز وزارت خارجه را داشته باشند و درخواست سفارت و تدارکات آن را در نظر گرفته باشند.
گفته میشود تصمیم دولت داسیلوا به خاطر مخالفت طولانیمدت او با تحریمهای آمریکا علیه ایران و پایبندی به سیاست بیطرفانه در قبال تهران اتخاذ شده است. داسیلوا که تا سال 2012 در قدرت بود، روابط حسنهای با ایران داشت و در بحبوحه مذاکرات هستهای ایران با غرب به دیپلماسی با ایران اهمیت ویژهای قائل بود و برای تقویت جایگاه بینالمللی برزیل سعی داشت تا روابط خود را با جمهوری اسلامی تقویت کند و برای میانجیگری بین ایران و ایالات متحده در سال ۲۰۱۰ به تهران سفر کرد. داسیلوا از جمله رهبران چپگرای آمریکای لاتین است که خواستار برچیدن نفوذ آمریکا در این قاره است و با وجود اینکه داسیلوا پس از پیروزی مجدد در برزیل اعلام کرد که روابطش را با واشنگتن تقویت خواهد کرد اما با این حال حاضر نشد در مقابل فشارهای کاخ سفید، در روابط خود با تهران خللی ایجاد شود.
سنگ اندازی در مسیر ناوگروه ایرانی
ناوگروه ۸۶ نیروی دریایی ارتش ملقب به ناوگروه ۳۶۰ نخستین ناوگروه نظامی ایرانی است که در طول تاریخ نیروی دریایی ایران به قاره آمریکا گسیل میشود که این موضوع هم از جنبه نشان دادن قدرت دریایی و هم از لحاظ تبدیل شدن ایران به یک قدرت جهانی که منافع خود را هزاران کیلومتر دور از آبهای سرزمینی تعریف و نیرو ارسال میکند پیروزی بزرگی به شمار میرود.
این ناوگروه از مهرماه امسال با هدف پیمودن دور کره زمین مأموریت خود را آغاز کرد و قصد داشت با عبور از اقیانوسهای هند، اطلس و آرام و گذر از کانال پاناما در بند ریودژانیرو برزیل پهلو بگیرد.
این ناوگروه میتوانست زودتر از زمان فعلی به مقصد خود برسد اما یکم بهمن ماه با اننتشار خبر پهلوگیری قریب الوقوع این ناوگروه در ریودژانیرو توسط برخی منابع خبری برزیلی و آشکار شدن مقصد آن، آمریکاییها تلاش کردند تا از این اقدام جلوگیری کنند، اما تنها توانستند مدت کوتاهی پهلوگیری این ناوها را به تاخیر بیاندازند و قادر به جلوگیری از رسیدن ناوهای ارتش به مقصد خود نشدند.
پیش از این رسانههای غربی گزارش داده بودند که برزیل در مقابل فشارهای ایالات متحده تسلیم شده و درخواستهای ایران را برای پهلوگیری این کشتیها در ریودوژانیرو رد کرده است. الیزابت باگلی، سفیر ایالات متحده در برزیل، از برزیل خواست که به این کشتیها اجازه لنگر انداختن در ساحل برزیل ندهد.
به همین خاطر، ماموریت این ناوگروه برای رسیدن به آبهای برزیل بدون دردسر انجام شد و کارشکنیهایی در این زمینه از سوی برخی متحدان آمریکا انجام شد. سرتیپ ایرانی، فرمانده نیروی دریایی ارتش در ۲۱ دیماه گفت که فرانسویها و استرالیاییها سعی کردند با تخطی از قوانینی که خودشان برای عبور شناور سایر کشورها از سواحلشان در نظر گرفته بودند، مانع عبور ناوگره نیروی دریایی شوند اما ناوهای ایرانی با اقتدار و بر اساس قانون، پاسخ تهدیدات آنها را داده و به مسیر خود ادامه میدهند.
ناوهای ارتش از سال 88 برای اولین بار ماموریتهای فراسرزمینی خود را در خلیج عدن شروع کردند تا با دزدان دریایی که برای کشتیهای تجاری مزاحمت ایجاد میکردند مقابله کنند و رفته رفته کاموریت این ناوها در گسترده وسیعتری انجام شد و از دریای سرخ تا اقیانوس هند و دریای سیاه را فراگرفت و اکنون ناوهای ایرانی تا هزاران کیلومتر دورتر از مرزهای سرزمینی سفر میکنند تا اقتدار خود را در این عرصه به جهانیان نشان دهند.
تاکنون ناوهای ایرانی بیشترین مسافتی را که طی کرده بودند، پهلوگیری در بندر «سن پترزبورگ» روسیه بود اما با حضور در بنادر برزیل، این رکورد شکسته شد و حاکی از اقتدار دریایی ایران است که روز به روز در حال پیشرفت است.
شکست دیگر برای آمریکا
حضور کشتیهای جنگی ایرانی در سواحل برزیل، یک شکست دیگر برای واشنگتن است که با وجود تلاشهای بسیار این بار هم نتوانست در انزوای ایران موفقیتی کسب کند. هر چند آمریکا این دو ناو ایرانی را مورد تحریم قرار داد تا نتوانند در برزیل و یا دیگر کشورها پهلو بگیرند، اما به نظر میرسد رهبران کشورها دیگر مثل گذشته از آمریکا حرف شنوی ندارند و حاضر نیستند روابط دوجانبه خود را فدای جاه طلبیهای کاخ سفید بکنند.
آمریکا مدعی است که حضور کشتیهای ایرانی در آمریکای لاتین مقدمهای برای دور زدن تحریمها است، چرا که پیش از این نفتکشهای ایرانی چندین محمولههای سوخت را به ونزوئلا ارسال کرده بودند. آمریکا سالها تلاش کرد تا با کمک متحدانش ایران را در خلیج فارس مهار کند اما اکنون مجبور است حضور دشمن درجه یک خود را پیرامون مرزهایش تحمل کند و با این واقعیت کنار بیاید. زیرا استفاده از اهرم فشارهای سیاسی و اقتصادی دیگر کارساز نیست و ناکارآمدی خود را نشان داده است. تازه این پایان ماجرا نیست و تحریمهای تسلیحاتی ایران هم در اکتبر سال جاری میلادی به پایان میرسد و متعاقب آن همکاریهای نظامی کشورمان با بازیگران فرامنطقهای توسعه خواهد یافت و دست و پا زدنهای واشنگتن هم برای جلوگیری از قدرت ایران بیتاثیر خواهد بود.
حضور کشتیهای جنگی ایران در آبهای فراسرزمینی آن هم در حیاط خلوت آمریکا بیانگر این واقعیت است که ایران اکنون برخلاف ادعای آمریکاییها، به یکی از قدرتهای برتر دریایی در جهان تبدیل شده است و اهداف نظامی و دفاعی خود را فقط در منطقه پیگیری نمیکند بلکه در ابعاد جهانی آنرا تعریف کرده است. برخی منابع اخیرا اعلام کردهاند که ایران به دلیل پیشرفت روزافزون خود در پهنه دریایی جزء 5 قدرت برتر دریایی در دنیا به شمار میرود. پهلوگیری ناوهای ایرانی بیخ گوش آمریکا، در شرایطی انجام شد که مقامات کاخ سفید به هر دری میزنند تا بتوانند با کمک سایر کشورها، ایران را منزوی کند اما این تحرکات راه به جایی نبرده است و ناوهای جمهوری اسلامی اکنون با اقتدار و صلابت و بدون هراس از آمریکا میتوانند در آبهای بینالمللی تردد کنند.
حضور ناوهای ایرانی در ریودوژانیرو، سبب میشود تا دو کشور توانمندیهای نظامی خود را برای تامین امنیت کشتیرانی در آبهای بینالمللی به اشتراک بگذارند و از طرفی، این اقدام نوعی دهن کجی به دولت آمریکا و ضعیف نشان دادن آن به دیگر کشورها است که برای تامین امنیت خود روی این «شیر بییال و کوپال» حساب باز نکنند.
راهبرد دفاعی در ماورای آبهای سرزمینی
ایران پیش از این نیز حضور نظامی خود در حیاط خلوت آمریکا را کلید زده بود و در مردادماه امسال با مشارکت چند کشور دیگر از جمله روسیه و چین، رزمایشی را در خاک ونزوئلا برگزار کردند که هشداری جدی به آمریکا بود که دشمنانش در مرزهای جنوبی آن سنگر گرفتهاند و همه تحرکاتش را زیر نظر دارند. ایران پیشتر با دولتهای چپگرا در ونزوئلا، کوبا و نیاکاراگوئه همکاریهای خود را توسعه داده بود و این بار روی برزیل و پاناما متمرکز شده تا متحدان خود را در آمریکای لاتین افزایش دهد.
پهلوگیری ناوهای ایرانی بیخ گوش آمریکا یک پیروزی بزرگی برای ایران به شمار میرود و این دستاوردهای نظامی یقینا برای آمریکاییها چالش برانگیز خواهد بود که تلاش میکنند اجازه ندهند رقبای آنها در حیات خلوت این کشور حضور داشته باشند چنانکه در هفتههای اخیر ماجرای حضور بالنهای چینی سروصدای زیادی در فضای سیاسی و رسانهای آمریکا به پا کرد.
حضور کشتیهای جنگی ایران در اقیانوس اطلس که برای اولین بار رخ داد، نشان میدهد دوران یکهتازی آمریکا و جهان تکقطبی به پایان رسیده است و جهان برای نظم نوین با ساختار چندقطبی پیش میرود. این ماموریت فرامنطقهای نشان میدهد ایران دیگر مثل گذشته امنیت خود را در خلیج فارس و اقیانوس هند دنبال نمیکند بلکه همه مناطق جهان در راهبرد دفاعی ایران قرار گرفته است و سعی دارد در قامت یک قدرت بزرگ نظامی در جهان قد علم کند و پیامی برای دشمنان است که در همه جا دنبال آنهاست و اگر اشتباه نسنجیدهای مرتکب شوند، پاسخ دردناکی را دریافت خواهند کرد.