به گزارش مسیر اقتصاد در ۱۷ ژانویه ۲۰۲۳، نیکلاس مادورو، رییس جمهور ونزوئلا، تشکیل بلوک بین‌المللی جدید متشکل از کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب را پیشنهاد داد که روابط نزدیکی با روسیه و چین دارند. او با روسای جمهور برزیل، کلمبیا و آرژانتین درباره تشکیل این سازمان منطقه‌ای جدید صحبت کرد و در صورت تحقق می‌تواند «قطب‌های جدید قدرت» ایجاد کند. ونزوئلا متحد روسیه و چین است که مادورو از آنها به عنوان «برادران بزرگتر» یاد می‌کند، بنابراین این بلوک بخشی از یک «جهان چند قطبی و چند مرکزی» خواهد بود. در سال‌های اخیر، روسیه و چین روابط نزدیک‌تری با کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب ایجاد کرده‌اند. اکنون دو منطقه در حال گفتگو درباره امکان تشکیل یک بلوک تجاری هستند که می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای برای تجارت جهانی داشته و نشان دهنده یک تغییر عمده در توازن قدرت باشد. روسای جمهور روسیه و چین بارها از جهان تک قطبی به رهبری ایالات متحده انتقاد کرده‌اند. انتقادات آنها به ویژه در مورد تلاش‌های آمریکا برای برکناری مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا، شدیدتر بوده است.
مزایای تشکیل بلوک تجاری جدید آمریکای لاتین
در سال ۲۰۱۹، ایالات متحده از به رسمیت شناختن مادورو به عنوان رئیس جمهور خودداری و در مقابل از خوان گوایدو، رهبر مخالفان حمایت کرد. این امر منجر به قطع روابط دیپلماتیک بین دو کشور و تلاش واشنگتن برای برکناری مادورو از قدرت شد. اما در اواخر دسامبر ۲۰۲۲، قانونگذاران مخالف در ونزوئلا به انحلال «دولت موقت» به رهبری گوایدو رأی دادند و یک استراتژی سیاسی یکپارچه ونزوئلا را در راستای «منافع ملی» برگزیدند. همچنین، کشورهای آمریکای لاتین به دلیل بی‌ثباتی بلوک مرکوسور در حال بررسی ایجاد یک بلوک تجاری جدید هستند. چین و روسیه اقتصادهای نسبتاً باثباتی دارند و مایل به تجارت با ارزهای غیر دلاری آمریکا بوده‌اند. به عنوان مثال، چین در اوایل ماه جاری سوآپ ارزی را به آرژانتین ارائه کرد و یا روسیه با صادرات انرژی و کود به اقتصاد کشورهای آمریکای لاتین کمک کند. با این حال، هنوز پرسش‌هایی در مورد چگونگی ایجاد و مدیریت این بلوک وجود دارد.
تشکیل این بلوک، دسترسی روسیه به بازارهای جدید را فراهم و می‌تواند به تنوع اقتصادی آن کمک کند. همچنین به روسیه نفوذ بیشتری در منطقه می‌دهد که در راستای تبدیل کردن آن به یک بازیگر کلیدی در اقتصاد جهانی است.برای کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب، نیز این مزایا قابل توجه خواهد بود، چون این بلوک دسترسی به یک بازار جدید و متنوع را فراهم خواهد کرد که می‌تواند منجر به افزایش رشد اقتصادی شود. همچنین فرصت‌هایی را برای همکاری‌های فنی و اقتصادی بین دو منطقه فراهم کرده که احتمالا باعث افزایش سرمایه‌گذاری و ایجاد شغل می‌شود. بلوک تجاری پیشنهادی پیامدهایی برای تجارت جهانی نیز خواهد داشت و به طور بالقوه می‌تواند منجر به تغییر توازن قوا شده و روسیه نفوذ بیشتری در منطقه به دست آورد. همچنین می‌تواند به توزیع عادلانه‌تر ثروت منجر شود، زیرا کشورهای عضو به بازارها و منابع جدید دسترسی خواهند داشت.
شکست احتمالی برای آمریکا
چین با هدف توسعه صنعتی در بخش های مختلف کشورهای آمریکای لاتین سرمایه‌گذاری کرده است که شامل بخش‌هایی مانند خودروسازی، فناوری اطلاعات و سایر صنایع تولیدی و صادراتی می‌شود. این امر منجر به افزایش تجارت بین چین و آمریکای لاتین و نگرانی در واشنگتن شده است زیرا کالاهای چینی در برابر برندهای آمریکایی اغلب رقابتی‌تر هستند. همچنین چین در ازای مواد خام مانند سویا، مس، نفت، محصولات تولیدی با ارزش افزوده بالاتر وارد می‌کند. از همین روی کشورهای آمریکای لاتین به بررسی گزینه‌هایی مانند پیوستن به گروه بریکس پرداخته‌اند. البته برای روسیه نیز اینگونه است، بطوریکه مسکو در حال جایگزینی محصولات اروپایی در لبنیات با تولیدات آمریکای لاتین است.
در مجموع، تشکیل بلوک تجاری آمریکای لاتین و کارائیب با روسیه نشان دهنده یک تغییر بزرگ در چشم انداز تجارت جهانی است و می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای برای هر دو منطقه و اقتصاد جهانی داشته باشد. در واقع مزایای بالقوه آن قابل توجه است و احتمالاً در سال‌های آینده یک تغییر بزرگ در بازی اقتصادسیاسی جهانی خواهد بود. البته برای ایجاد و گسترش چنین ارتباطات تجاری باید تلاش زیادی صورت گیرد و هنوز سؤالات بسیاری در این مورد وجود دارد، برای نمونه چرا مرکوسور را نمی‌توان برای ایفای این نقش دوباره پیکربندی کرد؟. همچنین این تصمیم گام بزرگی در گذار از جهان «تک قطبی» به رهبری ایالات متحده به جهانی چندقطبی با حمایت چین و روسیه خواهد بود. با حرکت رو به جلو در سال ۲۰۲۳، احتمالا فعالیت دیپلماتیک بین چین، روسیه، کشورهای حوزه کارائیب و کشورهای آمریکای لاتین برای تنظیم برنامه‌های عملیاتی و امکان سنجی افزایش می‌یابد.
