فارین پالیسی نوشت: سه سال پیش، عراق در آستانه بیرون راندن نیروهای آمریکایی بود که به بیرون راندن داعش از این کشور کمک کرده بودند. در ژانویه ۲۰۲۰، چند روز پس از یک ماه تقابل نظامی بین ایالات متحده و ایران که با ترور یک فرمانده ایران و حمله موشکی تلافی جویانه به نیروهای آمریکایی در عراق به اوج خود رسید، پارلمان عراق با با حمایت نخست وزیر وقت، رای نمادینی به بیرون راندن نیروهای خارجی داد.
به گفته مقامات سابق ایالات متحده، صحنه بغداد، کاملا متشنج بود و عوامل حزبالله تحت حمایت ایران با تماسهای مکرر به دنبال جلب، آرا بودند، درست مانند قانونگذاران آمریکایی در کنگره آمریکا.
جاناتان لرد، یکی از مقامات دفاعی سابق ایالات متحده و دستیار کنگره می گوید: «نیروهای کتائب حزب الله به اعضای شورای نمایندگان در حین نشست پیامک داده و با تلفن های همراهشان تماس می گرفتند…تا به این طرح رای بدهند».
اما به نظر می رسد حضور ایالات متحده که پیش از این به دعوت ضعیف دولت بغداد قبل از کرونا متکی و در واقع به یک نخ بند بود، حالا برای مدتی نامعلوم ادامه خواهد داشت. محمد السودانی، نخست وزیر تازه تحلیف شده هفته گذشته، در اولین مصاحبه خود با رسانه های غربی، به وال استریت ژورنال گفت که از ۲۰۰۰ نیروی آمریکایی در کشور که در آنجا به آموزش نیروهای عراقی برای مبارزه با داعش می پردازند، می خواهد کار خود را برای آینده قابل پیش بینی ادامه دهند.
سودانی گفت: ما فکر می کنیم که به نیروهای خارجی نیاز داریم. نابودی داعش به زمان بیشتری نیاز دارد. اگرچه حمایت علنی سودانی از مأموریت ایالات متحده – که از زمان شکست داعش در اواخر سال ۲۰۱۷ به طور فزایندهای محدود شده است – یک چرخش ناگهانی در بغداد است، اما همزمان نشاندهنده حرکتی مداوم به سمت واشنگتن در سال های اخیر است.
مقامات سابق ایالات متحده به فارین پالیسی گفتند که نخست وزیران عراق حمایت قاطع خود را از مأموریت نظامی ایالات متحده در پشت درهای بسته ابراز کرده اند و این مسئله از زمان عادل عبدالمهدی ادامه داشته است که در جریان تقابل بین نیروهای آمریکایی و تحت حمایت ایران در اوج این روند بود. روندی که با حمله هواپیمای بدون سرنشین ایالات متحده و ترور سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران به اوج خود رسید و متعاقباً یک حمله موشکی بالستیک از سوی ایران به پایگاههای عراقی میزبان نیروهای آمریکایی در ژانویه ۲۰۲۰ انجام شد.
یکی از مقامات ارشد سابق دولت ترامپ گفت: «هر بار که در بسته میشد، آنها میگفتند: ما ۱۰۰ درصد از شما حمایت میکنیم، ما نیروهای آمریکایی را در اینجا میخواهیم، هم برای تضمین پایداری شکست داعش و هم برای مقابله با نفوذ ایران. اما وقتی درها باز می شدند، همه چیز تغییر میکرد.»
همانطور که وال استریت ژورنال در ماه دسامبر گزارش داد، این اقدام در حالی صورت می گیرد که وزارت دفاع ایالات متحده سرعت حملات کشتن یا دستگیری عوامل ارشد دولت اسلامی در سوریه را افزایش داده است.
ایالات متحده به طور فزاینده ای نگران نفوذ رادیکالیسم به خارج از این کشور جنگ زده و سایر کشورهای آسیب پذیر بود، زیرا داعش در سال ۲۰۱۴ از سوریه به عراق سرایت کرد. سودانی میگوید او به صورت ویژه در مورد احتمال بازگشت این گروه تروریستی نگران است. این گروه از طریق هستههای خود در سوریه به داخل عراق نفوذ می کند. این گروه هنوز استحکاماتی در غرب استان الانبار دارد، نشانه هایی از قدرت در شمال نشان داده و مسئولیت بمب گذاری های اخیر در نزدیکی بغداد را بر عهده گرفته است.
سودانی که توسط جناح های طرفدار ایران در پارلمان عراق موسوم به «چارچوب هماهنگی» مورد حمایت قرار گرفت، اگرچه با فشارهای تندروهای شیعه، مانند حامیان مقتدی صدر، دشمن سابق آمریکا مواجه است اما شروع به استفاده از نیروهای ویژه ضد تروریسم برای سرکوب قاچاق ارز به ایران کرد، اقدام دیگری که احتمالاً سیاستگذاران در واشنگتن را خشنود می کند.
این مقام ارشد سابق دولت ترامپ گفت: «آنها باید تعادل برقرار کنند، اما به حمایت مستمر ایالات متحده نیز نیاز دارند. در بیشتر موارد، ما در آنجا کمک کننده هستیم. ما سعی نمی کنیم سیستم سیاسی آنها را دستکاری کنیم یا وفاداری های متفاوتی از شبه نظامیان و ارتش آنها داشته باشیم. ما اساساً برای اینکه آنها را توانمندتر کنیم تا دشمن مشترک داعش برنگردد، آماده ایم.»
احتمال ورود کمکها و دلارهای تجاری بیشتر ایالات متحده به این کشور، و روابط هماهنگتر مشابه روابط واشنگتن با کشورهای خلیجفارس، نیز محرک اصلی در تغییر این روابط بوده است. اما حتی در شرایطی که به نظر می رسد بیانیه سودانی ماموریت نظامی آمریکا را که به دلیل سیاست های ضعیف تضعیف شده، در بهترین وضعیت خود در سال های اخیر قرار میدهد، کارشناسان نگران هستند که عدم توجه به روابط ایالات متحده و عراق در داخل دولت بایدن، مانع آمادگی کامل پنتاگون برای مقابله با این شرایط باشد.
وال استریت ژورنال میگوید سودانی قصد دارد در ماه فوریه هیئتی را به واشنگتن بفرستد تا راه را برای دیدار با بایدن در اواخر سال جاری هموار کند. در پی اظهارات سودانی، شبه نظامیانی که خود را جناح مقاومت بین المللی می نامند، مسئولیت حمله بمب کنار جادهای به کاروان آمریکایی در حال حرکت در نزدیکی بغداد را بر عهده گرفتند.
عضو اندیشکده امنیت امریکایی نوین گفت: «[سودانی] بحث برانگیز بود و عصبانیت زیادی را در فضای سیاسی عراق ایجاد کرده است.»
وی افزود: «من فکر میکنم مشکل بزرگتر برای سنتکام این است که ظاهراً هیچ برنامهریزی یا چشماندازی در مورد اینکه آینده روابط ایالات متحده و عراق چگونه است یا باید چگونه باشد، وجود ندارد.