خبرگزاری سیانان در چند روز گذشته به نقل از جامعه اطلاعاتی آمریکا فاش کرد عربستان سعودی با کمک چین در حال تولید موشکهای بالستیک است. تصاویر ماهوارهای پایگاهی در الدوادمی از ۴ تا ۱۸ آبان بیانگر تلاش ریاض برای تولید موتور موشک بر اساس سوخت جامد است.
دولت سعودی پیشتر موشکهای دوربرد را از چین خریداری کرده است ولی دستیابی به فناوری تولید موشکهای بالستیک تحول مهمی در غرب آسیا خواهد بود و رقابت تسلیحاتی را افزایش خواهد داد. نکتهای که میتواند سیاست خارجی دولتهای غربی در این خصوص را تحت تأثیر قرار دهد.
ورود چین از دو منظر برای آمریکا مطلوب نیست. اولاً علاوه بر سودآوری مالی، وابستگی سیاسی بازیگران این منطقه به پکن را نیز افزایش میدهد و این برخلاف راهبرد مهار چین است. ثانیاً اگر این وابستگی در میان متحدان آمریکا رخ دهد، خطرناکتر است و در بلندمدت، سیاست خارجی کاخ سفید در غرب آسیا را به چالش خواهد کشید.
یک راهکار آمریکا برای جلوگیری از این روند، تحریم تکنولوژیک عربستان است. لایحهای که سناتور دمکرات اِد مارکی تحت عنوان «سلاحهای کشتار جمعی ویژه عربستان» با هدف منع دسترسی این کشور به تکنولوژیهای حساس نظامی ارائه داده ولی با توجه به لابیهای عربستان، هنوز با اقبال کنگره روبرو نشده است.
راهکار دیگر این است که ایالات متحده خود در ارائه این فناوریها و زیرساختهای تسلیحاتی به عربستان پیشقدم شود تا بتواند سطح دسترسی را بیشتر تحت کنترل قرار دهد. اقدامی که با وجود لحاظکردن ملاحظات حقوقبشریِ بخشی از افکار عمومی و نخبگان آمریکایی، اما سیاست این دولت در مهار برنامه دفاعی ایران را با مشکل روبرو خواهد ساخت.
تیم مذاکرهکننده ایرانی با استناد به این موضوع و تأکید بر نیاز ایران به قدرت دفاع از خود در مقابل رقبا میتواند بیش از پیش در رد طرحهایی همچون «توافق موقت» و هر مذاکرهای که درصدد تعمیم محدودیتهای هستهای به برنامه موشکی باشد، بهره جوید./ اندیشکده راهبردی تبیین