انفجار در خطوط لوله گاز نورد استریم ۱ و ۲ موجب شد تا انگشت اتهام به سمت بازیگرانی چون اوکراین، روسیه، آلمان، لهستان، دانمارک، سوئد و آمریکا نشانه برود اما با گذشت یک ماه، اکنون بر اساس تحقیقات انگلیس عامل خرابکاری معرفی شده است؛ موضوعی که روابط اروپا به ویژه برلین را با لندن تیره خواهدکرد.
با تداوم بحران اوکراین، جنگ کریدورهای اقتصادی وارد فاز جدید و ناشناخته ای شده که «خرابکاری در لوله های انتقال گاز» را می توان در این مقوله گنجاند.
اوایل مهرماه بود که طی یک هفته دست کم چهار قسمت از خطوط لوله گاز نورد استریم ۱ (NS) و نورد استریم ۲ (NS۲) در آب های کم عمق تنگه دانمارک در دریای بالتیک و در محدوده جزیره بورنهلم منفجر شد؛ عملیاتی که به نظر می رسید نظامی و پیچیده با همکاری همزمان چند بازیگر طبق یک برنامه ریزی جامع صورت گرفته باشد.
بر پایه برآورد زلزله شناسان سوئدی، قدرت این انفجارها به اندازه ۷۰۰ کیلوگرم تی ان تی تشخیص داده می شد تا لوله های گازی نورد استریم ۱ و ۲ را که تقریباً در این پهنه آبی در عمق ۶۰ متری قرار دارند، تخریب کند.
با وجود این که لولهها با بتن های فولادی بسیار محکم ساخته شدهاند و قادر به مقاومت در برابر ضربه ناشی از لنگرهای ناو هواپیمابر هستند اما در جریان این انفجارها که احتمال داده می شد از سوی پهپادهای زیر آب انجام گرفته،۲ نشت در نزدیکی سوئد و ۲ نشت در نزدیکی دانمارک رخ داد.
به دنبال این انفجار، مقامهای مسکو ابتدا از احتمال خرابکاری در این ماجرا خبر دادند و بعدتر اعلام کردند که این یک حمله تروریستی بوده است.
«دیمیتری پسکوف» سخنگوی کاخ کرملین در جریان نشست خبری اعلام کرد که «اگر نام عاملان حمله به نورد استریم علنی شوند، کشورهای اروپایی غافلگیر خواهند شد.» سخنگوی کرملین اضافه کرد: روسیه از طریق مجاری دیپلماتیک، در حال کار روی دریافت تحقیقات از این اقدام تروریستی است.»
گمانه زنی؛ از روسیه و اوکراین تا رسوایی بریتانیا
از اولین ساعات افشای این خبر، گمانه زنی ها در خصوص تصادفی یا خرابکاری بودن این حادثه در جریان بود و هر بازیگر و رسانه تلاش می کرد تا انگشت اتهام را به سمت مقابل نشانه رود.
برخی از رسانه ها و مقامات سیاسی اروپا معتقد بودند که اوکراین یا گروه های حامی اوکراین پشت این حادثه قرار دارند.
این در حالی است که «میخایلو پودولیاک» مشاور رئیس دفتر ریاست جمهوری اوکراین بلافاصله در توئیتی نوشت: نشت گاز از نورداستریم، چیزی نیست جز حمله تروریستی برنامهریزی شده توسط روسیه و اقدامی جنگی علیه اتحادیه اروپا.
از طرفی، «ریچارد بلاک» سناتور سابق آمریکایی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «تی وی ۳۶۰» با بیان اینکه انفجار خط لوله نورد مزبور توسط سیا و با موافقت “اولاف شولتس” صدراعظم آلمان انجام شده است، تاکید کرد: تحت رهبری اولاف شولتس واردات گاز به آلمان قطع شده است، من صراحتا نمی توانم تصور کنم وی چگونه با طرح سیا (سرویس اطلاعات مرکزی آمریکا) در زمینه انفجار خط لوله نورد استریم که گاز مورد نیاز آلمان را تامین می کرد، موافقت کرده است!؟
ریچارد بلاک در ادامه تصریح کرد: من معتقدم آمریکایی ها بدون موافقت صدر اعظم آلمان اقدام به انفجار خط لوله نورد استریم نکرده اند.
«رادک سیکورسکی» نماینده لهستان در پارلمان اروپا و وزیر خارجه پیشین این کشور هم در توئیتی که مزین به تصویر نشست گاز از خطوط لوله نورد استریم بود، نوشت: «دست آمریکا درد نکند» یا «تشکر از ایالات متحده آمریکا.»
همچنین پایگاه تحلیلی«کریدل» در گزارشی به بررسی این انفجارها پرداخت و فرضیههایی را در این خصوص مطرح کرد و با طرح پرسشی مبنی بر اینکه «واقعا چه کسی پشت این ماجرای خرابکاری و انفجار خطوط انتقال گاز روسیه به اروپا است؟»، نوشت: بررسی منصفانه و بی طرفانه این خرابکاری بزرگ به راحتی ممکن نیست. اگر چه به احتمال قوی قطعاتی از مواد منفجره و پهپادهای زیرآبی که برای این عملیات استفاده شدند، پیدا می شود اما احتمال اینکه شواهد و قرائن دستکاری شوند نیز بالاست.
پایگاه مزبور ادامه داد که در اینجا فرضیه ای وجود دارد و بر مبنای آن، عاملان فیزیکی خرابکاری، نیروی دریایی و نیروهای ویژه لهستان هستند که با برنامه ریزی و پشتیبانی فنی آمریکا و نیز یاری ارتش دانمارک و سوئد به دلیل نزدیکی محل رخداد به آب های سرزمینی آنها، لوله های گازی را منفجر کرده اند.
اگر فرضیه مزبور درست باشد، این یک عملیات آشکار ضد آلمانی است که بر پایه ماده ۵ ناتو که تاکید دارد «حمله به یکی از ما حمله به همه ماست»، پتانسیل تبدیل شدن به یک جنگ درون ناتو را خواهد داشت.
انگلیس مظنون نهایی انفجار نورد استریم
با گذشت یک ماه از انفجار در خط لوله نورد استریم، وزارت دفاع روسیه رسما اعلام کرد که انگلیس در این حمله تروریستی نقش داشته و نیروی دریای این کشور عامل منفجر کردن ماه گذشته خط لوله نورد استریم بوده است.
وزارت دفاع روسیه در بیانیه جدید خود تصریح کرد: «طبق اطلاعات موجود، نمایندگان یک واحد نیروی دریایی بریتانیا در طراحی، تدارکات و اجرای حمله تروریستی در دریای بالتیک در تاریخ ۲۶ سپتامبر امسال حضور داشتند که باعث منفجر کردن خطوط انتقال گاز نورد استریم ۱ و ۲ شد.»
از نگاه کارشناسان در صورت اثبات اقدام خرابکارانه از سوی انگلیس، لندن باید هزینه گزافی بپردازد؛ کشوری که در ظاهر متحد اتحادیه اروپا به ویژه آلمان به شمار می رود اما در عمل در آستانه فصل سرد مانع از رسیدن گاز روسیه به آلمان شده است.
از جمله اهداف لندن خارج شده از اتحادیه اروپا از این اقدام، ضمن ضربه زدن به اقتصاد روسیه و آلمان، می تواند توقف مذاکرات محرمانه بین مقامات مسکو و برلین باشد که در بحبوحه بحران اوکراین در زمینه تداوم انتقال گاز در جریان است.