«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مصاحبه با شبکه آمریکایی «پیبیاس» ادعاها درباره تحقیقات از برخی اماکن در ایران را تکرار کرد و گفت به «حداکثر دسترسی و بازرسی در خصوص ایران نیاز داریم».
گروسی در پاسخ به این پرسش که آیا فکر میکند قبل از امضای هر نوع توافق بین آمریکا و ایران با میانجیگری اروپا نیاز به توضیح کافی در خصوص ادعای «مواد هستهای اعلامنشده در ایران» وجود دارد، گفت «این یک سوال سیاسی است که باید برای آنها مطرح شود، نه من. آنچه ما نیاز داریم همکاری ایران است. و همچنین به حداکثر سطوح دسترسی و بازرسی نیاز داریم. هرچه محدودیتهای بیشتری داشته باشیم، اعتبار یا اطمینان کمتری میتوانیم در مورد وضعیت مواد هستهای در ایران به جامعه جهانی ارائه کنیم».
مدیرکل آژانس اتمی در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا یا اروپا اصلاً به وی برای بستن تحقیقات درباره ایران اعمال فشار کردهاند، گفت: ایالات متحده هیچ فشاری وارد نکرده است. ممکن است فشار ضمنی یا صریح از یک طرف یا طرف دیگر وجود داشته باشد.
وی در ادامه ادعاهای خود گفت: فشارها در این موضوعات هستهای همیشه وجود خواهد داشت. آنها متأسفانه بخشی از چشمانداز هستند. اما، اگر ما مسیر خود را ادامه دهیم، اگر آژانس بینالمللی انرژی اتمی به کار خود ادامه دهد و اجازه داشته باشد کار بازرسی خود را انجام دهد، ما به آن (خاتمه یافتن تحقیقات) خواهیم رسید، کاملاً مطمئن هستم.
گروسی سپس در پاسخ به این سوال که با توجه به خاموش شدن دوربینهای آژانس در ایران، آیا این نهاد توانایی تشخیص اینکه ایران در حال ساخت سانتریفیوژهای بیشتری است را از دست داده، مدعی شد: خب، این یک حرکت جدی بود. این ۲۷ دوربین که قطع شدند، مناطق مهمی از تأسیسات تولید سانتریفیوژ و موارد دیگر را پوشش میدادند. و ما آن تداوم آگاهی را از دست دادیم.
وی افزود: اگر و زمانی که توافق احیا شود و بتوانیم دوربینها را دوباره وصل کنیم، باید با همکاران ایرانیمان بنشینیم و ببینیم که چگونه میتوانیم شکافهای بین آن زمان و زمان حال را پر کنیم.
مدیرکل آژانس در پایان گفت: فکر میکنم اگر دسترسی صحیح و لازم را داشته باشیم، آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بازرسان آژانس، همیشه در موقعیتی خواهند بود که هرگونه انحراف مواد هستهای در ایران یا جاهای دیگر را بهموقع تشخیص دهند.
او پیشتر هم در مصاحبه با شبکه «سیانان» ادعاهای خود درباره برنامه هستهای ایران را تکرار کرد و گفت «به ما اطلاعات و پاسخهای ضروری و دسترسی به افراد و اماکن را بدهید تا بتوانیم درباره چیزهای خیلی زیادی که هنوز به توضیحات نیاز دارند شفافسازی کنیم. وقتی که این اتفاق رخ بدهد ما هر چیزی را کنار خواهیم گذاشت و گزارشی برای توضیح درباره آنچه اتفاق افتاده تهیه خواهیم کرد و این مسائل فیصله خواهند یافت».
این اظهارات وی در حالی است که خبرگزاری رویترز سهشنبه (۲۳ اوت) در گزارشی مدعی شد یک مقام ارشد آمریکایی به این خبرگزاری گفت ایران برخی از خواستههای اصلی خود از جمله «اصرار برای بسته شدن برخی از تحقیقات درباره برنامه هستهای ایران توسط بازرسان بینالمللی را کنار گذاشته که احتمال توافق را بیشتر میکند».
«محمد مرندی» تحلیلگر ارشد مسائل سیاسی در واکنش به گزارش ادعایی خبرگزاری رویترز مبنی بر کوتاه آمدن ایران از برخی خواستههایش در مذاکرات رفع تحریمها، ضمن «بسیار گمراهکننده خواندن» گزارش این خبرگزاری انگلیسی گفت: «هیچ توافقی قبل از بسته شدن دائمی پرونده اتهامات نادرست (ضد ایرانی) شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی اجرا نخواهد شد». این کارشناس ایرانی سپس تاکید کرد برنامه هستهای ایران برچیده نخواهد شد.
محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران ماه پیش تصریح کرد تهران به سوالات مطرحشده از سوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی پاسخ دقیق داده اما آژانس مبنای گزارشهایش را اطلاعات دریافتی از دشمنان ایران قرار میدهد.
شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی خردادماه سال جاری قطعنامهای به تصویب رساند که تهران را به عدم همکاری با این نهاد بینالمللی در خصوص یافت شدن «مواد هستهای اعلامنشده» در «چندین مکان اعلامنشده در ایران» متهم میکند. آژانس ادعا کرده که ایران بر خلاف تعهداتش در «توافقنامه پادمانهای انپیتی» مواد هستهای خودش را اعلام نکرده است.
این ادعاها با هدف فشار بر ایران در حالی است که به اذعان جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، مذاکرات رفع تحریمها معطل پاسخ آمریکا به متن پیشنهادی این اتحادیه است. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در اظهاراتی در روز دوشنبه پاسخ ایران به پیشنهاد این اتحادیه درباره احیای توافق هستهای را معقول خواند و افزود: (پاسخ ایران) به آمریکا منتقل شد که هنوز جواب نداده است. ما منتظر پاسخ آن هستیم و امیدوارم این پاسخ به ما اجازه دهد مذاکرات را کامل کنیم. به آن امیدوارم، اما نمیتوانم اطمینان بدهم.