کارشناس مسائل بین المللی افزود: روابط دوجانبه ایران و ترکیه بعد از کمک ایران به رجب طیب اردوغان برای خنثی کردن کودتای آمریکایی 2016 فتح الله گولن علیه اردوغان وارد مرحله خاص شده و از آن پس ترکیه به ایران و روسیه به چشم وزنهای برای تعادل در روابط با غرب نگاه کرده و مثل گذشته خودش را متحد غرب نمیداند و برای بقای خودش تلاش میکند توازنی بین اروپا و آمریکا در غرب و ایران و روسیه در شرق برقرار کرده تا به راحتی با یک کودتا سرنگون نشود.
* دولت باید اشتباه دولت قبل در پذیرش تجارت ترجیحی با ترکیه را اصلاح کند
وی در مورد ظرفیت اقتصادی روابط ایران و ترکیه، ضمن تأکید بر بالا بودن این ظرفیت گفت: در سال 1392 اصلاح طلبها در دولت حسن روحانی با دادن چک سفید امضا به ترکیه و قبول شرایط نابرابر در تجارت ترجیحی با این کشور، به بخشهای مختلف اقتصاد کشورمان همچون صنایع ساختمانی و پوشاک خسارت زدند در حالی که این نوع تجارت زمانی سودمند است که برای هر دو طرف برد _ برد باشد لذا ضرورت دارد هر چه سریعتر علاوه بر افزایش حجم تجارت دو کشور، این روند اصلاح شود و امتیازهایی برای تجار و تولیدکنندگان ایرانی در این رابطه منظور شود.
این کارشناس مسائل منطقه به نیاز ترکیه به نفت و گاز ایران در وضعیت قرمز سوخت در جهان با توجه به جنگ روسیه و اکراین اشاره کرد و ایران را نقطه اتکایی برای ترکیه در این رابطه دانست که سبب خواهد شد ترکیه بر حفظ روابط نزدیک خود با کشور ما به ویژه با توجه به این که در شرایط اقتصادی بد با تورم 80 درصدی داخلی روبرو است، تأکید داشته باشد.
نجفی در حیطه تعاملات ایران و ترکیه، به نقشه انگلیسی اردوغان در خارج کردن ایران از مسیر احیاء جاده ابریشم با مداخله در جنگ قره باغ و تلاش برای بستن مسیر زمینی ترازیتی ایران در ارمنستان و ایجاد دالان زنگزور در استان سیونیک ارمنستان اشاره کرده و ادامه داد: ترکیه در تلاش بود از مسیر قره سو- نخجوان- دالان زنگزور- جمهوری آذربایجان و دریای کاسپین یک خط تجاری مستقیم به کشورهای آسیای مرکزی بکشد که در این سفر مسئولان کشورمان، ناخرسندی نسبت به این موضوع را به اردوغان گوشزد و کمک ایران برای خنثی کردن کودتا علیه اردوغان و بقای وی بر کرسی حکومت را به وی یادآوری کردند.
* فرصتی که اتاق بازرگانی ایران به باد داد
وی در مورد روابط دوجانبه ایران و روسیه هم ضمن تأکید بر اهمیت همه جانبه این ارتباط، از تلاش روسیه برای فراهم کردن زمینه حضور تجار و بازرگانان ایرانی در اتحادیه گمرکی منطقه اورآسیا شامل کشورهای روسیه، ارمنستان، آذربایجان، بلاروس، قزاقستان و قرقیزستان سخن به میان آورد.
این کارشناس مسائل بین المللی منطقه اظهار کرد: روسیه با صفر یا نزدیک صفر کردن تعرفه واردات کالاهای ایران به منطقه اورآسیا فرصت صادرات ایران به بازار این کشورها را فراهم کرد اما از آن جا که اکثر اعضای اتاق بازرگانی ایران غربگرا بوده و اغلب آنها مانند اصلاح طلبان، زندگی خود را در اروپا و آمریکا ساختهاند و خانواده خود را در این کشورها سکنی دادهاند تمایلی به استفاده از این فرصت نشان ندادند و از آن استقبال نکردند و در نهایت تا پایان سال 1400 حجم مبادلات تجاری ایران با اوراسیا به 5 و نیم میلیارد دلار رسید که نسبت به ظرفیت طرفین خیلی ناچیز است.
نجفی تصریح کرد: منطقه تجاری اورآسیا سالانه 300 میلیارد دلار واردات دارد که نزدیک به 220 میلیارد دلار آن مربوط به واردات روسیه است که متاسفانه اتاق بازرگانی و تجار غربزده ایرانی از فرصت صادرات به این بازار استفاده نکردند. حال آنکه می توانستند زمینه رشد اقتصادی و پیشرفت صنعتی و کشاورزی ایران را از مسیر این فرصت استثنایی فراهم کنند.
وی همچنین از تلاشهای روسیه و چین برای پیوستن ایران به پیمان امنیتی شانگهای و همچنین سازمان اقتصادی بریکس سخن به میان آورد و این پیمانها را رابطه برد-بردی دانست که به بهبود وضعیت اقتصادی کشورمان کمک خواهد کرد.
* مسأله یمن فرصتی برای اعمال فشار به آمریکا
این کارشناس سیاسی اما نشست سه جانبه ایران، روسیه و ترکیه را فرصت مناسبی برای طرح مسأله یمن دانست که دستگاه دیپلماسی کشورمان میتوانست شرایط شکستن محاصره یمن را به منظور ارسال کمک غذایی و دارویی به این مردم ستمدیده از طرفی و طراحی اهرم فشار علیه آمریکا برای لغو تحریمهای ایران از طرف دیگر را فراهم کند.
نجفی گفت: ایران دست کم میتوانست این درخواست را مطرح کند که روسیه و ترکیه دولت نجات ملی یمن در صنعا را به رسمیت بشناسند و در مجامع بین الملل خواستار پایان دادن به محاصره هشت ساله یمن شوند که این مسأله کمک بزرگی به محور مقاومت است تا دست برتر را در دریای سرخ داشته باشد و ایران و روسیه بتوانند مانع از تحقق هدف آمریکا و انگلیس شوند که به دنبال افزایش میزان تولید نفت خام از خلیج فارس هستند تا قیمت جهانی نفت کاهش یابد.
وی خاطرنشان کرد: شرایط اقتصادی امریکا و اروپای غربی بسیار وخیم بوده و افزایش قیمت نفت سبب افزایش تورم در این کشورها شده است لذا آمریکاییها تلاش میکنند زمینه افزایش میزان تولید نفت خام منطقه خلیج فارس را فراهم کنند تا بتوانند تحریم کامل علیه روسیه را اجرا کنند.
این کارشناس مسائل منطقه تأکید کرد: ایران باید بتواند از قدرت محور مقاومت استفاده کند و به عنوان یک مولفه قدرت، به اروپا و امریکا اعمال فشار کند تا متوجه شوند اگر میخواهند قیمت نفت کاهش پیدا کند باید به تحریم ایران، محاصره یمن، مداخله در عراق و لبنان و اشغال شرق سوریه پایان دهند.
نجفی اظهار کرد: ایران باید از این مؤلفه قدرت خودش که میتواند به نفع روسیه هم باشد در تعاملاتی نظیر اجلاس اخیر تهران استفاده کند که متاسفانه سیاست خارجه ایران در این نشست حمایت از مردم یمن را هدف اصلی قرار نداد.