شهر واشنگتن حدود یک ماه پیش از سفر جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا به عربستان سعودی و دیدار او با محمد بن سلمان، شاهزاده این کشور “پیامی هشدارآمیز” به ریاض فرستاده است.
از روز چهارشنبه ۱۵ ژوئن (۲۵ خرداد) خیابانی که سفارت عربستان سعودی در واشنگتن در آن واقع است، “جمال قاشقجی” نام دارد.
بنا بر ارزیابی و گزارش سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا او در سال ۲۰۱۸ میلادی به دستور شاهزاده محمد بن سلمان در کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسید.
به نظر می‌رسد که نه تنها انتخاب خیابان مورد نظر که رونمایی از تابلوی خیابان هم با دقت صورت گرفته است. مراسم رونمایی یک روز پس از اعلام سفر برنامه‌ریزی شده بایدن به عربستان صورت گرفت که قرار است، اواسط ژوئیه راهی ریاض شود.
فیل مندلسون، رئیس شورای شهر واشنگتن در مراسم رونمایی تصریح کرد، این تابلو یادبودی است برای جمال خاشقجی تا یاد او هرگز از بین نرود.
خانم توکل کرمان، فعال سیاسی و کنشگر اهل یمن که در سال ۲۰۱۱ برنده جایزه صلح نوبل شد نیز در این مراسم حضور داشت. به گفته او سفر برنامه‌ریزی شده رئیس جمهوری آمریکا به عربستان به این معنی است که بایدن “تعهد خود به دفاع از حقوق بشر در سراسر جهان را کنار گذاشته است”.
توکل کرمان، کنگشر یمنی در حال سخنرانی در مراسم رونمایی از تابلوی خیابان “جمال خاشقجی”
یکی دیگر از شرکت‌کنندگان در این مراسم سارا لی ویتسون، مسئول سازمان حقوق بشری “دموکراسی اکنون برای جهان عرب” بود. این سازمان توسط خاشقجی تأسیس شده است.
ویتسون در سخنرانی خود گفت: «ما می‌خواهیم به کسانی که پشت این درها [سفارت عربستان] پنهان شده‌اند، از این پس هر روز، هر ساعت و هر دقیقه یادآور شویم که آنها مسئول قتل دوست‌مان [خاشقجی] هستند.»
به گفته او، “جمال خاشقجی به این خاطر به قتل رسید که جرأت کرده بود علیه خودکامگی محمد بن سلمان ایستادگی کند”.
دولت ایالات متحده پس از روی کار آمدن جو بایدن گزارشی از سوی سازمان اطلاعاتی آمریکا منتشر کرد که طبق آن قتل خاشقجی در سال ۲۰۱۸ با تأیید محمد بن سلمان، شاهزاده سعودی صورت گرفته است. ریاض این اتهامات را رد کرده و گفته است، عاملان این قتل خودسرانه عمل کرده‌اند.
بایدن پیش از احراز مقام ریاست جمهوری گفته بود که باید با عربستان سعودی به مثابه کشوری “مطرود” برخورد شود و مناسبات واشنگتن و ریاض مورد بازنگری قرار گیرد.
او اما با توجه به بحران انرژی ناشی از جنگ در اوکراین موضع خود در قبال عربستان سعودی را تغییر داده است.
این نخستین بار نیست که شورای شهر واشنگتن با نامگذاری خیابان‌ها از اعتراضات بین‌المللی پشتیبانی می‌کند. برای نمونه سفارت روسیه در واشنگتن در میدان “بوریس نمتسف” قرار دارد.
بوریس نمتسف سیاستمدار جناح اپوزیسیون در روسیه بود که در پی روی کار آمدن ولادیمیر پوتین به منتقد صریح و جدی او بدل شد. نمتسف در فوریه سال ۲۰۱۵ در سن ۵۵ سالگی در مسکو در نزدیکی کاخ کرملین به ضرب گلوله افراد ناشناس به قتل رسید.
