بازگشت به وین برای از سرگیری مذاکراتی که در تعلیق فرورفته است موضوعی است که اخیرا مقامات غربی زمزمه های آن را سر می دهند. اینکه چه دلایلی باعث رویکرد دوباره غرب به سمت بازگشت به برجام شده موضوع گفت وگوی راهبرد معاصر با سخنگوی اسبق وزارت خارجه و کارشناس سیاست خارجی است که در ادامه آمده است.
رامین مهمانپرست، کارشناس سیاست خارجی در گفت و گو با راهبرد معاصر در خصوص گمانه زنی های بازگشت به وین برای احیای برجام در این موضوع به نکات مهمی اشاره کرد و گفت: بحث گفت و گوهای برجامی همیشه چارچوب های مشخصی از طرف هیئت مذاکره کننده ایرانی داشته است.به این معنا که هیچ گاه قرار نبوده مذاکرات مجددی برای موضوعات جدید داشته باشیم، بنابراین با توجه به چارچوب برجام در این بحث به جلو رفته و به این چارچوب پایبند بوده ایم.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: قطع به یقین آمریکا عامل اصلی نقض این چارچوب به شمار می‌رود که از برجام خارج شد. از سوی دیگر، طرف‌های اروپایی نیز جرات و جسارت لازم را برای پر کردن این خلاء نداشتند و در برابر خواسته های آمریکا با عجز ظاهر شدند، لذا نتوانستند به تعهدات خود عمل کنند.مسلما اگر یک بار دیگر بازگشت به وین برای از سرگیری مذاکرات کلید بخورد، چارچوب های مواضع ایران کاملا روشن است. ایران دارای فعالیت هسته‌ای کاملا صلح آمیز است و بنا به نیازهای طبیعی کشور خواهان استفاده از حقوق بین المللی خود در مسائل هسته ای هستیم.
مهمانپرست در این باره توضیح داد: براساس توافقات برجام قرار بوده زمان محدودی فعالیت‌های هسته ای ایران در سطح پایین تری انجام شود تا به قول طرف غربی راستی آزمایی صورت بگیرد، موضوعی که آژانس هسته ای درگزارش های خود آن را تاکید کرده و بر صلح آمیز بودن فعالیت هسته ای ایران صحه گذاشته است. آنچه که موجب عدم به نتیجه رسیدن مذاکرات شده که وضعیت تعلیقی را به وجود آورده است، درخواست های غیر منطقی طرف غربی و آمریکایی هاست که می خواهند موضوعاتی را فراتر از برجام در دستور کار قرار دهند که به هیچ وجه برای ما قابل پذیرش نیست.
سخنگوی اسبق وزارت خارجه در این باره تاکیدکرد: غربی ها از ابتدا تا کنون تلاش کرده اند تا دو موضوع را به اشکال مختلف مطرح کنند که در زمان ترامپ صریح تر گفته شد اما دردوره دولت بایدن به صورت غیر مستقیم گفته می شود، موضوعاتی که ربطی به برجام ندارد. اول محدود سازی فعالیت های دفاعی کشور به خصوص فعالیت‌های موشکی و بحث حضور منطقه ای ایران است.
وی تصریح کرد: در این زمینه باید گفت که حقیقتا منافع ملی و دفاع از مرزها و حفظ امنیت کشور به هیج وجه جای بحث و مذاکره ندارد لذا همچنان به غربی ها در دور جدید مذاکرات اجازه داده نمی‌شود که در این موضوعات ورود کنند.
وی در ادامه افزود: آمریکا و غربی ها وقتی احساس کردند در این دو زمینه فشارهای وارد شده به ایران جواب نداده، با مطرح کردن موضوعات دیگری به طور غیر مستقیم به دنبال طرح مسائل مورد نظرخود بودند اما اگر قرار باشد همچنان روی خواسته های غیر منطقی خود پافشاری داشته باشند این توافق ارزشی نخواهد داشت و ایران نیز زیر بار خواسته های نابه‌جا نمی رود.
سخنگوی اسبق وزارت خارجه در خصوص بحرانی شدن وضعیت امروز دنیا و اهمیت حضور ایران در بازارها و اقتصاد جهانی گفت: کسی که برای حل مشکل نهایی و به سرانجام رساندن هر چه زودتر توافق و شروع همکاری باید تصمیم بگیرد طرف آمریکایی و غربی است.شاید شرایط جدیدی که در منطقه به وجود آمده باشد برای طرف غربی انگیزه‌ای ایجاد کند که خواسته‌های غیر منطقی خود را کنار بگذارند.
وی ادامه داد: به نظر می رسد با بحران کنونی اوکراین و مواضع اتخاذ شده توسط اروپا علیه روسیه و روسیه علیه اروپا، بحران های دیگری که در سطح کشورهای منطقه و اروپا از جمله بحران انرژی و کمبود مواد غذایی ایجاد شده است که به دلیل کمبود منابع عظیم غلات، دانه های روغنی و نهاده های دامی است باعث تغییر دیدگاه ها نسبت به تحریم ایران شود.
مهمانپرست در ادامه خاطرنشان کرد: اگر کشورهای اروپایی و غربی شرایط را به شکل منطقی درک کنند ایران نقش مفید وموثری در رفع کمبود انرژی و واسطه بسیار مناسبی برای رفع نیازهای کشورهای مختلف ایفا می کند و می‌تواند بهترین مسیر و کریدور برای کاهش تبعات بحران جهانی برای حمل و نقل مواد غذایی و انرژی باشد.
وی افزود: اگر غربی ها با نگاه منطقی شرایط را تحلیل کنند بهانه جویی‌ها را کنار بگذارند و بحث برجام را هر چه زودتر به نتیجه برسانند تا همکاری‌ها در زمینه صادرات نفت ایران، نقل و انتقالات مالی و سرمایه گذاری در بخش های مختلف شکل بگیرد به نفع ما و کشورهای منطقه و کشورهای اروپایی خواهد بود.
وی در پایان گفتگو تاکید کرد: اگر علائمی دال بر اینکه آمریکا واروپا به دنبال برداشتن گام های مثبتی هستند مشاهده شود، ریشه های این موضوع به بحران جهانی بازمی گردد. قطعا اگر طرف آمریکایی و غربی رفتاری منطقی نداشته باشند و خود را از این فرصت طلایی محدود کنند، زیان می‌بینند ضمن اینکه سیاست گذاران و مسئولان ایرانی نباید توسعه اقتصاد کشور و ارتباط با جهان را محدود به تحریم‌ها و متوقف در فشارهای آمریکا کنند.
