دبی پر زرق و برق به مأمنی برای ثروتمندان روس تبدیل شده که به دنبال انتقال ثروت خود از اروپا برای فرار از تاثیر تحریمهای فلج کننده غرب علیه روسیه هستند.
پس از حمله مسکو علیه اوکراین در تاریخ ۲۴ فوریه، تعدادی از کشورهای غربی به رهبری ایالات متحده، مجموعهای از تحریمهای اقتصادی را علیه مسکو اعمال کردند. دبی به عنوان مرکز مالی و تجاری خلیج فارس مدت هاست که محل سکونت افراد ثروتمند بوده است و روند جذب آنان به دبی با امتناع ابوظبی از جانبداری بین غرب و مسکو افزایش یافته است و سبب شده تا روسهای ثروتمند اعتماد کنند که پول هایشان را در آنجا سرمایهگذاری کنند.
در اواخر فوریه، امارات متحده عربی به قطعنامه تحت حمایت ایالات متحده برای محکومیت تجاوز نظامی روسیه به اوکراین در شورای امنیت سازمان رای ممتنع داد و تصمیم گرفت برای حفظ روابط طولانی مدت خود با مسکو از تحریمهای غرب حمایت نکند. بانک مرکزی روسیه از دسترسی به ۶۳۰ میلیارد دلار ذخایر خارجی خود مسدود شده است و برخی از بانکهای این کشور از سیستم پیامرسانی مالی سوئیفت حذف شده اند. روسیه برای حفظ ذخایر خود، قانون کنترل سرمایه را وضع کرده و شهروندانی را که بیش از ۱۰۰۰۰ دلار ارز خارجی دارند از خروج از کشور منع کرده است.
اعتقاد بر این است که بیش از ۲۰۰ هزار شهروند روس از زمان آغاز درگیری از کشور فرار کرده اند. با توقیف داراییهای روسیه در سراسر اروپا، پروازهای مستقیم از مسکو به دبی همچنان ادامه دارد.
هجوم تازه روسها به دبی باعث افزایش تقاضا برای املاک، خودروهای اسپرت و پهلوگیری قایقهای تفریحی لاکچری در اسکلهها شده است.
یک مشاور املاک روس که بیش از یک دهه در دبی کار کرده به «تی آر تی» میگوید که ماه گذشته «زمان دیوانه کننده ای» بوده و او با تماسهای روسهایی که ناامیدانه به دنبال خرید و اجاره ملک در دبی به دنبال کاهش ارزش روبل هستند مواجه بوده است.
او اشاره میکند که محبوبترین خریدها در گروه قیمتی ۲۵۰.۰۰۰ تا ۵۰۰.۰۰۰ دلار بودهاند و سرمایه گذاران به ویژه به خرید آپارتمان در دبی مارینا یک محله مسکونی ثروتمندنشین علاقمند هستند. او اشاره میکند که برخی روسها حتی اجاره یک سال را پیش پرداخت میکنند.
سایر فعالان حوزه املاک نیز گزارش دادهاند که در هفتههای اخیر املاک لاکچری به ارزش ۲۰ میلیون دلار را به سرمایه گذاران روس فروخته اند. «آلن پینتو» مشاور در گروه املاک و مستغلات اسپیس در دبی مارینا میگوید: «بسیاری از سرمایه گذاران جدید خیلی ساکت هستند و به آرامی خریدها را انجام میدهند. آنان هرگز مستقیما خرید نمیکنند بلکه شرکتها را وادار میکنند تا این کار را برایشان انجام دهند».
بر اساس آمار ذکر شده توسط شرکت املاک و مستغلات گلدن براون گروپ از ماه فوریه تقاضای روسیه برای ملک در دبی ۴۰ درصد افزایش یافته است. با این حال، این مشاور املاک روس تاثیر خریداران روسی بر قیمتها در بازار املاک دبی را کم اهمیت میداند و میگوید: «بله، افزایش زیادی در تقاضا از سوی روسها وجود دارد اما عرضه بازار نیز زیاد است».
طبق گزارش شبکه خبری «بلومبرگ» نمایندگیهای خودرو در دبی نیز در حال آماده سازی خود برای مواجهه با خریداران احتمالی روس هستند و تا آنجا پیش میروند که برای مقابله با افزایش تقاضا برای خودروهای لاکچری روس زبانان را استخدام میکنند.
نمایندگی فراری و مازراتی در امارات به سوالات «تی آر تی» درباره افزایش فروش در امارات طی ماه گذشته پاسخی نداد. سخنگوی لامبورگینی در خاورمیانه نیز این موضوع را رد کرد و اعلام کرد که تجارت این شرکت با روسیه به دلیل ارزیابی نحوه ادامه تحریمها متوقف شده است. در حال حاضر، بانک مرکزی امارات هیچ دستورالعملی در مورد تبعیت از تحریمها صادر نکرده است.
دبی مدت هاست که مقصدی محبوب به منظور گذراندن تعطیلات بدون ویزا برای روسها بوده است زیرا حتی پیش از آغاز درگیری روسیه و اوکراین نیز جزو برترین مکانها برای بازدیدکنندگان خارجی و خریداران املاک امارات بود.
در سال ۲۰۱۹ میلادی، نزدیک به ۷۳۰ هزار گردشگر روس از سواحل آن کشور پیش از شیوع کرونا بازدید کردند. تخمین زده میشود که حدود ۱۰۰ هزار روس زبان در امارات زندگی میکنند. اکنون نادیده گرفتن حضور روسها در امارات کار دشواری است. یکی از ساکنان قدیمی دبی به «تی آر تی» میگوید که تابلوهای داخل «دبی مال» دومین مرکز خرید بزرگ جهان به سه زبان عربی، انگلیسی و روسی قابل خواندن هستند. گزارشها حاکی از آن است که «رومن آبراموویچ» سرمایه دار روس که از سوی بریتانیا و اتحادیه اروپا تحریم شده است برای خرید یک خانه لاکچری در دبی اقداماتی را انجام داده است. بر اساس دادههای یک سایت ردیابی هواپیما، یکی از هواپیماهای خصوصی آبراموویچ در ماه جاری به دبی پرواز داشته است.
بسیاری از روسهایی که منابع درآمدی شفاف و بدون ارتباط با دولت روسیه دارند نیز نگران این هستند که کسب و کار یا دارایی هایشان در معرض خطر مصادره توسط دولت روسیه قرار گیرد و به همین خاطر به دبی روی آورده اند. «آندری» یکی از صاحبان کسب و کار روس میگوید: «جایی مانند دبی بهترین گزینه برای ما در چنین شرایط نامشخصی است. ما الیگارش نیستیم. ما سخت کار کردیم تا پول خود را به دست آوریم و میخواهیم معیشتمان را تامین کنیم. ما نمیتوانیم به وضعیت در روسیه اعتماد کنیم».
آندری تصمیم گرفت خانه خود را در مسکو ترک کند و کمتر از یک هفته پس از شروع حمله روسیه به اوکراین با خانوادهاش به دبی نقل مکان کرد. او پیشتر با امارات متحده عربی آشنا بود و اغلب از امارات بازدید چه برای سفرهای کاری و چه برای تعطیلات بازدید میکرد.
«آندری» میگوید: «من افراد زیادی را در اینجا میشناسم. اینجا مکانی دلپذیر و به روی دنیا باز است. به عنوان یک خارجی، ایجاد یک زندگی جدید بسیار آسان است. البته اگر پول داشته باشید راحتتر است پس از آن سوالات زیادی از شما پرسیده نمیشود»! آندری تایید کرد که در حال ثبت شرکت در یکی از مناطق آزاد دبی است اما از ارائه اطلاعات بیشتر خودداری نمود.
اخذ ویزای اقامت در امارات متحده عربی نسبتا آسان است و نیازی به حمایت محلی ندارد. برای آن که بتوانید آن را کسب کنید نیاز به خرید ملکی به ارزش ۵ میلیون درهم (۱.۵ میلیون دلار) یا ثبت شرکت دارید. اگر در مورد اقامت امارات با اعداد مطلق صحبت کنیم تقاضا از طرف روسها ۱۰۰ درصد افزایش یافته است.
علاوه بر این، بانکهای بینالمللی مانند گلدمن ساکس و جی پی مورگان، همکاریهای خود با روسیه را متوقف کرده اند.
اخذ مجوز اقامت و افتتاح حساب بانکی در امارات ظرف ۳۰ روز پس از ثبت شرکت امکانپذیر است.
یک بانکدار خصوصی مستقر در دبی که برای یک بانک اروپایی پیشرو کار میکند در گفتگو با «تی آر تی» میگوید که مشتریان روسی در شعبه بانک خصوصی او در امارات حساب باز کردهاند و برخی دیگر از آنان در بانکهای محلی اماراتی نیز حساب افتتاح کرده اند.
او میگوید: «آنان (روس ها) به دنبال یک پناهگاه امن برای پارک پول خود هستند و تصمیم دارند آن را به سوی حوزههای سرمایهگذاری مانند املاک و مستغلات هدایت کنند. در برخی موارد، آنان به دنبال سرمایهگذاریهایی هستند که هیچ جزئیات مالکیتی را فاش نمیکند».
«ماریا مارتینی» پژوهشگر سازمان شفافیت بین الملل به «تی آر تی» میگوید: «یکی از دلایل جذابیت امارات متحده عربی برای افراد ثروتمند و دزدسالاران سراسر جهان» محرمانه بودن اقدامات مالی وعدم تمایل به تحقیق و همکاری دولت امارات با سایر کشورها «در مورد چنین موضوعاتی است».
مارتینی میافزاید: «همراه با این واقعیت که دبی به یک مرکز ارزهای دیجیتال در منطقه تبدیل شده است احتمال انتقال وجوه افراد تحریم شده روس از بانکهای اروپایی به دبی از طریق رمز ارزهای دیجیتال برای پرداخت هزینه املاک یا کالاهای لاکچری یکی دیگر از مسائلی است که میتواند باعث فرار از نظارت شود».
در حالی که امارات متحده عربی تلاش کرده است تا با اجرای قوانین جدید برای کنترل تامین مالی غیرقانونی بهبودهایی را ایجاد کند مارتینی معتقد است که در اجرای آن ناکام مانده است. او میگوید: «قرار گرفتن امارات در فهرست خاکستری اقدام مالی نشان میدهد که آن کشور کار زیادی انجام نداده است». او میگوید تاکنون مقامهای اماراتی در همکاری با سایر کشورها فعال نبوده اند.