دونالد ترامپ همیشه فردی غیرقابل‌پیش‌بینی بوده و خواهد بود. او در هر سطحی استاد ایجاد شگفتی است. پیش از آنکه افزایش عمده تعرفه‌های خود بر تمامی واردات به آمریکا از کلیه کشورهای صادرکننده در سراسر جهان را اعلام کند، به صورت عمومی تقویت نظامی اسرائیل را با ارسال سخاوتمندانه سامانه پیشرفته موشکی THAAD آغاز کرده بود. او همچنین نیروی دریایی و هوایی عظیمی شامل ناوشکن‌های متعدد، ناوهای هواپیمابر و بمب‌افکن‌های مرگبار B-52 را در خاورمیانه و اقیانوس هند گرد آورد. او به جهان نشان داد که قصد دارد با همکاری اسرائیل علیه ایران را دارد. حتی حمله آمریکا به یمن را هم علیه ارتش و هم مردم آن گسترش داد و آن را به جنگی ویرانگر تبدیل کرد.
رهبری عالی ایران درخواست تهدیدآمیز ترامپ برای مذاکره مستقیم درباره برنامه هسته‌ای خود را رد کرده بود. ترامپ با اعلام آغاز مذاکرات با ایران از ۱۲ آوریل در عمان، جهان و به ویژه دوست و میهمان کاخ سفید خود، بنیامین نتانیاهو را غافلگیر کرد. نتانیاهو که مدافع خستگی‌ناپذیر جنگ با ایران بود، از آنچه شنیده بود شوکه شد و سعی کرد با واژگان آرام که رسانه‌های اسرائیلی آن را بازتابی از ناامیدی و تحقیر او توصیف کردند – از شدت این ضربه بکاهد. او که در کنار رئیس‌جمهور آمریکا نشسته بود، گفت: «ما هر دو در این هدف متحد هستیم که ایران به سلاح هسته‌ای دست نیابد» و افزود: «اگر این کار به صورت دیپلماتیک و به طور کامل، مانند آنچه در لیبی انجام شد، امکان‌پذیر باشد، فکر می‌کنم چیز خوبی باشد.»
نخست، زیرا رهبر معظم انقلاب، آیت‌الله علی خامنه‌ای، با صدور فتوایی، تولید یا استفاده از سلاح هسته‌ای را ممنوع اعلام کرده‌اند، چرا که مرگبار بودن شدید و تخریب غیرقابل‌تمایز آن از نظر شرعی و اخلاقی حرام است. اعراب، چه مسلمان و چه مسیحی، که در موجودیت صهیونیستی از سال ۱۹۴۸ به این سو زندگی می‌کنند، و همچنین سایر سرزمین‌های اشغالی فلسطین، قطعاً در صورت استفاده از سلاح‌های هسته‌ای متحمل خسارات جانی و مادی عظیمی خواهند شد.
دوم، زیرا استفاده از سلاح‌های هسته‌ای به هر دو طرف درگیر آسیب و خسارت عظیمی وارد می‌کند و مشروعیت و کارایی آن را به شدت محدود می‌سازد.
سوم، زیرا آمریکا از نظر تسلیحات هسته‌ای به مراتب قدرتمندتر از ایران است و در مقایسه با آمریکا، خسارات غیرقابل‌سنجشی به ایران وارد خواهد کرد. چه نیاز یا سود دیگری می‌تواند برای استفاده از این سلاح مرگبار وجود داشته باشد؟
در مقایسه با سلاح‌های هسته‌ای، موشک‌های بالستیک دوربرد به نظر می‌رسد برای اسرائیل کارآمدتر، ویرانگرتر و حتی خطرناک‌تر از سلاح هسته‌ای باشند. چرا؟ زیرا رژیم اشغالگر نیز به دلایل ذکر شده از سلاح هسته‌ای استفاده نخواهد کرد. علاوه بر این، تصور اینکه آمریکا به نمایندگی از اسرائیل از این سلاح استفاده کند غیرممکن است، چرا که ایران می‌تواند با موشک‌های بالستیک خود پاسخ‌دهی قاطعی انجام دهد و خسارات جانی و مادی گسترده‌ای به تمام پایگاه‌های نظامی آمریکا در غرب آسیا وارد کند، چه برسد به آسیب‌های ویرانگری که مستقیماً به موجودیت صهیونیستی وارد خواهد شد.
اگرچه پس از اولین دیدار دو طرف در روز گذشته (شنبه) برای تعیین روند مذاکرات، هر دو طرف ایرانی و آمریکایی اظهارات مثبتی داشتند، اما بیشتر ناظران در تهران، تل‌آویو و واشنگتن تمایل دارند در موفقیت مذاکرات جاری در عمان تردید کنند. آنها معتقدند این مذاکرات به دلایل متعددی به درازا خواهد کشید که مهمترین آنها واکنش‌های منفی فزاینده به جنگ تعرفه‌ای ترامپ علیه اکثر کشورهای صادرکننده است، و نیاز او به مهار این واکنش‌ها برای کاهش پیامدهای منفی آن بر آمریکا و سایر نقاط جهان.
با این حال، گروه دیگری از ناظران این احتمال را رد نکرده‌اند که واشنگتن و تهران ممکن است به یک سازش دست یابند که شامل توقف برنامه هسته‌ای ایران، به ویژه غنی‌سازی اورانیوم با درصد بالا (که برای ساخت بمب هسته‌ای لازم است) باشد. این سازش می‌تواند ایران را راضی کند، چرا که برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز آن بدون محدودیت باقی می‌ماند – که دغدغه اصلی ایران است. همچنین این توافق بر حق ایران برای توسعه برنامه موشک‌های بالستیک دوربرد تأثیری نخواهد گذاشت و تحریم‌های ظالمانه اقتصادی آمریکا را لغو خواهد کرد.
این سازش همچنین می‌تواند آمریکا را راضی کند، چرا که دغدغه اصلی واشنگتن اطمینان از عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است – آن هم از طریق پذیرش مکانیسم‌های نظارتی و کنترلی سختگیرانه توسط ایران. علاوه بر این، این توافق می‌تواند زمینه جذب سرمایه‌گذاری‌های ایرانی در اقتصاد آمریکا را فراهم کند.
اما در مورد اسرائیل که نگرانی اصلی‌اش برچیدن تمام زیرساخت‌های هسته‌ای ایران است، این سازش دستاوردی برای آن به همراه نخواهد داشت. پرسشی برای آینده باقی می‌ماند: اگر مذاکرات آمریکا و ایران در عمان به شکست بینجامد، چه پیامدهایی بر مناقشه اعراب و اسرائیل خواهد داشت؟.
منبع: میدل ایست مانیتور
