دلایل تهدید قبرس از سوی سید نصرالله

در شرایطی که تنش بین حزب‌الله لبنان و رژیم صهیونیستی در روزهای اخیر به نقطه جوش رسیده و خطر درگیری تمام عیار بالا گرفته است، رهبران مقاومت از هم اکنون به کشورهایی که ممکن است در این نبرد در کنار صهیونیست‌ها قرار گیرند، هشدار می‌دهند.

سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله چهارشنبه شب در سخنرانی خود درباره تحولات غزه و تنش با رژیم صهیونیستی در جبهه شمالی، علاوه‌بر مقامات تل‌آویو، دولتمردان قبرس را هم به عنوان شریک این رژیم خطاب قرار داد و گفت:«اسرائیل معتقد است در صورت هدف قرار گرفتن فرودگاه‌هایش، از فرودگاه‌ها و امکانات قبرس برای حمله به لبنان استفاده خواهد کرد. بنابراین دولت قبرس باید بداند که باز کردن فرودگاه‌ها و پایگاه‌های قبرس به روی جنگ لبنان، مقاومت را مجبور می‌کند با قبرس به گونه‌ای برخورد کند که انگار بخشی از جنگ است».

این نخستین باری است که رهبر حزب الله قبرس را به عنوان یکی از اعضای اتحادیه اروپا واقع در دریای مدیترانه، تهدید می‌کند. هشدار سید نصرالله در پاسخ به تهدیدات فزاینده‌ای است که سران رژیم صهیونیستی درباره امکان باز کردن جبهه جنگ در مرزهای شمالی با لبنان مطرح کرده اند تا نشان دهد مقاومت برای چنین شرایطی از آمادگی کامل برخوردار است و حتی برای گسترش جبهه‌های جنگ احتمالی علیه توانمندی‌های نظامی و لجستیکی رژیم نیز برنامه‌ریزی کرده است.

هراس قبرس از هشدارهای نصرالله

به گفته رسانه‌های لبنانی، سخنان دبیرکل حزب الله همزمان با سفر هیئتی از سازمان اطلاعاتی قبرس به بیروت و مذاکرات این هیئت با اداره اطلاعات ارتش لبنان درباره موضوع مهاجرت غیرقانونی بوده است. به گزارش الاخبار در این دیدار، مقامات لبنانی هشدارهای حزب‌الله را با مقامات قبرسی در میان گذاشتند و رئیس هیئت قبرسی هم متعهد شد که به هیچ کشوری اجازه استفاده از خاک این کشور و پایگاه‌های هوایی برای حمله به لبنان را نمی‌دهد. شهر «پافوس» همان جایی است که مقامات حزب‌الله و لبنانی معتقدند اسرائیل از آنجا تحرکات ضد مقاومت را ترتیب می‌دهد.

با این حال قبرسی‌ها برای آنکه خود را تبرئه کنند در مذاکرات اعلام کرده اند که دو پایگاه بریتانیایی در این کشور وجود دارد که تابع حاکمیت دولت نیستند. بهانه‌ای که بعید به نظر می‌رسد بتواند قبرس را از دایره اهداف مشروع مقاومت، در صورت هرگونه مشارکت این کشور در عملیات نظامی صهیونیست‌ها علیه لبنان، مصون نگه دارد.

در همین ارتباط، نیکوس کریستودولیدس، رئیس جمهور قبرس، به تهدید نصرالله پاسخ داد و گفت:«اظهاراتی را که گفته شده و آنچه را که باید انجام دهم خوانده‌ام. پاسخ این است که جمهوری قبرس به هیچ وجه درگیر مناقشات جنگی نیست، این کشور بخشی از مشکل نیست بلکه بخشی از راه حل است، و نقش ما در این مورد، به عنوان مثال، از طریق کمک‌های بشردوستانه به غزه نشان داده شده است. این کریدور، نه تنها توسط جهان عرب، بلکه توسط جامعه بین‌المللی به عنوان یک کل به رسمیت شناخته شده است».

کنستانتینوس کومبوس، وزیر خارجه قبرس نیز تأکید کرد که قبرس در هیچ عملیات نظامی که بتواند چنین تهدیدهایی را توجیه کند، شرکت ندارد. او گفت:«تهدیدها بی‌اساس است و ما ماه‌هاست که با همکاری کشورهای مختلف و سازمان ملل برای حمایت از مردم غزه فعالانه کار کرده ایم. بنابراین، ما به همان اندازه از اتهامات نصرالله تعجب می‌کنیم، زیرا آنها هیچ ارتباطی با اقدامات یا اصول قبرس ندارند».

به نظر می‌رسد هشدارهای نصرالله، ترس شدیدی به جان قبرسی‌ها انداخته است و از کشیده شدن ناخواسته به جنگی ویرانگر دچار هراس شده اند. در این رابطه، رویترز در گزارشی حال و هوای خیابان‌های شهر پافوس را منعکس کرده و به نقل از قبرسی‌ها و ساکنان جزیره نوشت که پس از تهدید نصرالله احساس نگرانی می‌کنند، با توجه به اینکه هیچ ارتباطی با جنگ در شرق قبرس ندارند و نمی‌خواهند این جنگ بر آنها تأثیر بگذارد.

حزب کمونیست اپوزیسیون، دومین حزب بزرگ قبرس موضع تاکید کرد که قبرس باید «پلی برای صلح و همکاری باشد، نه پایگاه جنگی یا زمین آموزشی برای هیچ ارتش خارجی». وی تاکید کرد:هدف قبرس مبارزه برای خلاص شدن از شر ارتش‌های خارجی در جزیره ما است و هرگونه حضور نظامی خارجی در این جزیره به امنیت مردم ما نمی‌افزاید، بلکه خطرات و دشمنان را افزایش می‌دهد».

حزب‌الله در نه ماه گذشته ثابت کرده که در حمایت از مردم فلسطین مصمم است و تهدیدات سران تندرو تل‌آویو هم نه تنها این جنبش را از ادامه عملیات باز نداشته است بلکه روز به روز حملات به سرزمین‌های اشغالی گسترده‌تر می‌شود. رهبران حزب‌الله هشدار داده‌اند که تنها از بخش کوچک زرادخانه تسلیحاتی خود استفاده کرده‌اند و در صورت وقوع درگیری تمام عیار، دروازه‌های جهنم را به روی صهیونیست‌ها خواهند گشود. با توجه به اظهارات سید مقاومت، قبرس و یا حامیان غربی آن نیز از خشم نیروهای مقاومت در امان نخواهند ماند.

با این حال، برخی کارشناسان معتقدند که سخنرانی نصرالله بخشی از یک جنگ روانی است و با هدف ارسال پیامی روشن به دشمنان حزب‌الله مبنی بر اینکه هرگونه تلاش اسرائیل برای گسترش دامنه جنگ و حمله به لبنان، پیامدهای عمده‌ای بر تمامی متحدان غربی اسرائیل – به‌ویژه متحدان منطقه‌ای خواهد داشت. کریم امیل بیطار، دانشیار روابط بین الملل در دانشگاه سنت جوزف بیروت به الجزیره گفت:«جنگ روانی حزب‌الله می‌تواند اتحادیه اروپا را وادار کند که اسرائیل را برای گسترش دامنه نبرد علیه لبنان تحت فشار قرار دهد».

نقش قبرس در جنگ غزه 

اگرچه سخنان سید حسن نصرالله نام قبرس را بر سر زبان‌ها انداخت اما از ماه‌ها پیش گزارش‌های مختلفی از نقش‌آفرینی این کشور در طرح‌های آمریکا  و رژیم صهیونیستی درباره جنگ غزه منتشر شده بود.

با تداوم جنایات اسرائیل در غزه و محاصره این باریکه، که موجب بروز بحران انسانی شده است، فشارها و درخواست‌های مکرر بین‌المللی برای ارسال کمک‌های بشردوستانه به غزه نیز افزایش یافت و در این میان قبرس به دلیل نزدیکی به سرزمینهای اشغالی به عنوان مرکز ارسال کمکها از طریق دریا به غزه انتخاب شد و در ماه‌های گذشته چند کشتی حاوی کمکهای بشردوستانه را برای غزه ارسال کرده است.

گفته می‌شود حتی قبرس در ماه‌های گذشته تلاش کرده تا اتحادیه اروپا را برای کمک یک میلیارد یورو به لبنان متقاعد کند و اردیبهشت ماه، یک مقام قبرسی تایید کرد که این اتحادیه با درخواست کمک مالی موافقت کرده تا از ورود پناهجویان سوری به لبنان جلوگیری کند. فون دیر لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا اعلام کرد:«این بسته یک میلیاردی که تا سال ۲۰۲۷ در دسترس می‌باشد برای مردم لبنان به مصرف می‌رسد که شدیدا به آن نیاز دارند و به برقراری امنیت و ثبات در کشور کمک می‌کند».

همچنین با ساخت اسکله شناور آمریکا، قبرس نقش پررنگتری در اجرای برنامه‌های آمریکایی – صهیونیستی در غزه یافت.

جایگاه قبرس در ائتلاف‌های منطقه‌ای اسرائیل

قبرس یکی از اعضای اتحادیه اروپا و نزدیک‌ترین کشور اروپایی به خاورمیانه در همسایگی ترکیه، لبنان، سوریه و فلسطین اشغالی است و از این حیث از موقعیت ژئوپلتیکی مهمی برخوردار می‌باشد که همین موضوع پای این کشور را تا حدودی به رقابت‌های منطقه ای باز کرده است.

قبرس در سالهای اخیر روابط خود را با رژیم صهیونیستی گسترش داده و چندین بار میزبان مانورهای مشترک نظامی با ارتش رژیم صهیونیستی بوده است که برای مثال می توان به برگزاری رزمایش «آسمان آبی» در ماه می 2023 اشاره کرد که بر اساس گزارش‌ها شامل تمرینات شبیه‌سازی حمله به لبنان بود. علاوه بر این، سازمان جاسوسی موساد و شین‌بت رابطه بسیار نزدیکی با سازمان اطلاعات قبرس دارند که در مجموع رشد سریع روابط دوجانبه را نشان می‌دهد.

برخلاف اظهارات مقامات قبرس که در هیچ اقدامی علیه لبنان شرکت نمی‌کنند اما روزنامه گاردین روز جمعه در گزارشی افشا کرد که قبرس به رژیم صهیونیستی اجازه داده تا از حریم هوایی این کشور برای انجام تمرینات شبیه‌سازی مقابله با حمله ایران به اسرائیل استفاده کند.

از آنجا که دولت نتانیاهو اخیرا طرح حمله به لبنان را تصویب کرده است، نگرانی‌ها نسبت به گسترش دامنه جنگ به فراتر از مرزهای لبنان و سرزمینهای اشغالی افزایش یافته است. از اینرو، اسرائیل احتمالا روی متحدان خود در منطقه برای کمکرسانی در هر گونه جنگ با حزب‌الله حساب باز کرده است. قبرس به دلیل نزدیکی به سرزمینهای اشغالی و داشتن بندر در مدیترانه، می‌تواند به صهیونیست‌ها کمک شایانی بکند.

دو پایگاه “آکروتیری” و “داکلیا” از زمانی که قبرس مستقل نشده بود و جزو امپراتوری بریتانیا بود در این جزیره هستند. این دو پایگاه هوایی انگلیس اکنون خودمختار عمل می‌کنند و دولت قبرس کنترلی بر آنها ندارد. وزارت دفاع انگلیس ماه نوامبر گذشته گفت از این پایگاه‌ها برای کمک به نجات اسرای انگلیسی در غزه و پروازهای شناسایی در مدیترانه شرقی بر فراز فلسطین اشغالی و لبنان استفاده می‌کند. بنابراین، بعید نیست که دو جزیره متعلق به انگلیس برای پشتیبانی هوایی و لجستیکی از صهیونیست‌ها در حمله به لبنان بکار گرفته شوند و مقامات قبرس هم با این بهانه که این پایگاه‌ها در اختیار آنها قرار ندارد از خود رفع اتهام کنند.

در مارس 2023 روزنامه «یدیعوت آحارونوت» گزارش داد که اسرائیل درصدد در دست گرفتن کنترل بندر قبرس به بهانه حمایت از واردات کالا، در صورت هدف قرار گرفته شدن بندر حیفا در شمال فلسطین اشغالی است. به ادعای این روزنامه، اقدام مذکور در چهارچوب تلاش تل‌آویو برای ایجاد راه‌حل دریایی برای واردات کالا به اراضی اشغالی، بخصوص با توجه به مسئله چالش‌های این روزهای رژیم در دریای سرخ با صدور دستور منع تردد ناوگان این رژیم از سوی انصارالله یمن است.

روابط دوستانه قبرس با رژیم صهیونیستی علاوه‌بر بعد نظامی، در عرصه تجارت و انرژی هم در مسیر پیشرفت قرار دارد. در سال‌های اخیر، یونان و قبرس، هر دو عضو اتحادیه اروپا تنش‌های زیادی را با ترکیه بر سر کشتی‌های اکتشافی ترکیه در دریای مدیترانه و در نزدیکی سواحل قبرس داشته‌اند و برای اینکه وزن خود را در برابر ترکیه بالا ببرند، اسرائیل را هم به این ائتلاف دعوت کرده‌اند تا بتوانند منابع نفت و گاز در شرق مدیترانه که اختلافی با ترکیه است، استخراج کرده و منافع سرشاری را از این طریق کسب کنند.

همچنین، قبرس بخشی از کریدور «هند-خاورمیانه- اروپا» است که جوبایدن، رئیس جمهور آمریکا در سپتامبر گذشته آنرا مطرح کرد. این کریدور که با هدف توسعه تجارت دریایی با رژیم صهیونیستی انجام می‌شود، نقش قبرس را برای صهیونیست‌ها دو چندان کرده است.

با توجه به لنگر انداختن کشتی‌های قبرس در بندر حیفا، بعید نیست که این کشتی‌ها در صورت درگیری اسرائیل با حزب‌الله، در پوشش کمکهای بشردوستانه به غزه، سلاحهای غربی را به سرزمین‌های اشغالی وارد کنند. بدون تردید، نصرالله حجت را بر رهبران قبرس تمام کرد تا در هر گونه درگیری بین مقاومت و تل‌آویو دور از معرکه بمانند، زیرا ممکن است برخلاف میل حزب‌الله، ضرب شست موشکی نیروهای مقاومت را بچشند. / الوقت