تنش در دریای سرخ نقشه جهانی ترابری و تأمین نفت را تغییر داده و افزایش نرخ حمل و نقل باعث شده که خرید نفت از نزدیکترین تامین کننده جذابیت بیشتری پیدا کند.
کاهش حرکت نفتکش ها از طریق دریای سرخ و سپس کانال سوئز مصر با وجود یک منطقه تجاری در اطراف حوضه اقیانوس اطلس که شامل دریای شمال و دریای مدیترانه است و منطقه دیگری شامل خلیج عمان و اقیانس هند و شرق آسیا باعث پدیدار شدن نشانههای تقسیم شده است.
نفت خام همچنان بین این دو منطقه از طریق سفر طولانیتر و گرانتر در جنوب آفریقا حمل میشود، اما الگوهای خرید اخیر نشاندهنده قطع ارتباط بین این دو منطقه اقتصادی است.
به گفته تاجران، در سراسر اروپا، برخی از پالایشگاهها ماه گذشته خرید نفت خام بصره عراق را متوقف کردند، در حالی که خریداران این قاره در حال خرید محمولههایی از دریای شمال و گویان هستند.
در آسیا، جهش تقاضا برای نفت خام موربان از ابوظبی منجر به افزایش قیمت نقدی در اواسط ژانویه شد و ارسال نفت از قزاقستان به آسیا به شدت کاهش یافت.
بر اساس دادههای ردیابی کشتیهای کپلر که توسط آژانس آمریکایی بلومبرگ دیروز یکشنبه گزارش شد، در همان زمان، محمولههای نفت خام از ایالات متحده به آسیا در ماه گذشته نسبت به دسامبر بیش از یک سوم کاهش یافت.
بر اساس گزارش بلومبرگ، این جدایی دائمی نخواهد بود، اما در حال حاضر، تنوع بخشیدن به منابع تامین نفت را برای کشورهایی که به واردات وابسته هستند، مانند هند و کره جنوبی، دشوارتر می کند. برای پالایشگاه ها، این انعطاف پذیری آنها را برای پاسخ به پویایی های بازار در حال تغییر محدود می کند و در نهایت می تواند حاشیه سود را از بین ببرد.
ویکتور کاتونا، تحلیلگر ارشد نفت خام در کپلر، گفت: «تغییر به سمت محمولههای لجستیکی آسانتر منطقی است، و تا زمانی که آشفتگی دریای سرخ نرخ حمل و نقل را بالا نگه دارد، به همین منوال خواهد ماند… این یک اقدام متعادل کننده دشوار میان امنیت عرضه و بالا بردن سود است.
بر اساس یادداشتی از کپلر، ترانزیت تانکرهای نفتی در کانال سوئز در دسامبر 2023 نسبت به ماه قبل 23 درصد کاهش یافته است. این کاهش برای گاز مایع که 65 درصد کاهش داشت و گاز طبیعی مایع که 73 درصد کاهش داشت بیشتر بود.
در بازارهای مشتقات نفتی، جریان گازوئیل و سوخت جت از هند و خاورمیانه به اروپا و نفت کوره اروپا و نفتا به آسیا بیشترین تأثیر را داشتند.
قیمت نفتا، ماده خام مورد استفاده در پتروشیمی ها، هفته گذشته به بالاترین سطح خود در نزدیک به دو سال اخیر رسید، و علت آن نگرانی از امکان ادامه تأمین آن از اروپا بود.
حملات دریای سرخ با افزایش هزینه های ترابری بر قیمت نفت تأثیر می گذارد، و این وضعیت پالایشگاه ها را تشویق می کند تا جای ممکن به صورت منطقه ای حرکت کنند.
«کپلر» اعلام کرد که قیمت نفتکشهای نفت خام سوئزمکس از خاورمیانه به شمال غرب اروپا از اواسط دسامبر حدوداً به نصف افزایش یافته است. قیمت نفت خام برنت، معیار جهانی، در مدت مشابه حدود 8 درصد افزایش یافت.
به گفته معامله گران بازار در عین حال، هزینه تحویل نفت به آسیا از ایالات متحده در ژانویه بیش از 2 دلار در هر بشکه در یک دوره سه هفته ای افزایش یافت.
جیوانی استانوو، تحلیلگر کالا در بانک یو بی اس گفت: «تنوع هنوز هم امکان پذیر است، اما با قیمت بالاتری همراه است. تا زمانی که تأثیر آن به مصرف کننده نهایی نرسد، به حاشیه سود پالایشگاه ها خواهد رفت».
انتظار نمی رود که وضعیت دریای سرخ باعث تغییر مسیرهای انتقال نفت در درازمدت شود، اما یافتن راه حلی برای این تنش در آینده نزدیک هم دشوار است. ضمن اینکه خطر ناآرامی های بیشتر، به ویژه با توجه به حملات آمریکا به انصارالله هم زیاد است.
آدی ایمسروویچ، مدیر مشاوره انرژی « ساری کلین انرژی»، گفت: «عوامل ژئوپلیتیک برای تجارت خوب نیستند. اگر خریدار بودم، مراقب بودم. زمان سختی برای پالایشگاهها، بهویژه پالایشگاههای آسیایی است که به انعطاف بیشتری نیاز دارند»./ میدل ایست نیوز