میدل ایست نیوز: گروه های مسلح در عراق از ابتدای سال جدید میلادی تهدیدها علیه حضور ایالات متحده در این کشور را از سر گرفته اند و این مساله محمد شیاع السودانی را در موقعیت دشواری قرار داده و به افزایش اختلافات میان نخست وزیر جدید با متحد سیاسی او در پارلمان، یعنی اعضای ائتلاف چارچوب هماهنگی، انجامیده است.
السودانی پس از یک بن بست سیاسی حدودا یک ساله در روند تشکیل دولت در عراق، روی کار آمده است. ائتلاف چارچوب هماهنگی، بلوکی که نیروهای مسلح عراقی متحد ایران و گروه های سیاسی متحد آنها را در بر می گیرد، السودانی را برای ریاست دولت جدید عراق نامزد کرد و همچنان برای حفظ این سمت از او حمایت سیاسی می کند. در همین حال، واکنش های نیروهای شبه نظامی به حضور آمریکایی ها در عراق به طور فزاینده میان السودانی و گروه سیاسی حامی او فاصله انداخته است.
قیس الخزعلی، رهبر گروه مسلح عصائب اهل الحق که متحد نزدیک ایران به شمار می رود، سوم ژانویه در سالگرد ترور سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروهای قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، و ابومهدی المهندس، فرمانده عراقی، مجازات آمریکا به دلیل ایفای نقش در ترور این دو فرمانده نظامی را خواستار شد. خزعلی گفت: «ایالات متحده آمریکا مسئول خون شهداست و باید مجازات شود.» او همچنین افزود دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده، باید بهای دستور به حمله و ترور این دو فرمانده را بپردازد.
ابوحسین الحمیداوی، رئیس کتائب حزب‌الله، نیز در سالگرد ترور دو فرمانده بیانیه ای صادر و به اخراج نیروهای آمریکایی نه تنها از عراق، که از سراسر غرب آسیا، تهدید کرد. حمیداوی علاوه بر ایالات متحده و اسرائیل، عربستان سعودی را نیز تهدید کرد و گفت که جنبش مقاومت در منطقه نهایتا حضور سعودی ها را از بین خواهد برد. حمیداوی گفت: «و شما، نهادهای آمریکایی و سعودی و صهیونیستی، باید درک کنید که این ملت قیام کرده و درس خود را به خوبی آموخته است و روش های بدخواهانه شما دیگر به کارتان نمی آید. تاج و تخت شما ویران و دیوارهای شما سست شده است.»
این اظهارات ضدآمریکایی در حالی مطرح شده که السودانی سعی دارد رابطه خوبی را میان عراق با ایالات متحده و عربستان سعودی ایجاد و حفظ، و حمایت منطقه ای و بین المللی را برای دولت خود جلب کند. از این رو، تهدیدها علیه واشنگتن و ریاض از سوی نیروهای مسلح که در میان بلوک سیاسی پارلمانی حامی السودانی هستند، او را در شرایط دشواری قرار می دهند. این مساله به ویژه در شرایطی که عراق شاهد یک بحران اقتصادی و کاهش ارزش دینار است، اهمیت دارد و همچنین، بر تلاش های سیاسی بغداد برای میانجیگری بین تهران و ریاض تاثیر منفی می گذارد.
دیگر گروه های مسلح که خارج از چارچوب هماهنگی هستند، اما در مخالفت با حضور آمریکایی ها و سعودی ها در منطقه با این ائتلاف متحد شده اند، نیز به حملات مسلحانه به نیروهای آمریکایی و عربستان تهدید کردند. از جمله این گروه ها می توان به جنبش النجبا و احرار العراق اشاره کرد.
اما اختلافات بین چارچوب هماهنگی و السودانی به این مساله محدود نمی شود و در حال کشیده شدن به دیگر حوزه هاست چرا که السودانی سعی دارد تصمیمات حساس در روند اداره دولت را مستقل از چارچوب هماهنگی اتخاذ کند.
السودانی در برابر درخواست های ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری المالکی، نخست وزیر سابق، درباره تغییر نرخ ارز و کاهش ارزش دلار آمریکا در برابر دینار عراق مقاومت کرده است. مالکی در چارچوب هماهنگی 40 کرسی در اختیار دارد.
السودانی همچنین سعی کرده است تا مواضع امنیتی حساس را تحت کنترل خود و دور از نفوذ چارچوب هماهنگی نگه دارد تا بدین ترتیب، از ایجاد و گسترش نفوذ گروه های شبه نظامی در چارچوب هماهنگی جلوگیری کند. السودانی سرویس های اطلاعاتی را تحت کنترل خود نگه داشته چون می داند که هر گونه نفوذ گروه های شبه نظامی به این سرویس ها می تواند به اعتراض و واکنش ایالات متحده منجر شود.
احمد السودانی، یکی از اعضای طایفه السودانی، اخیرا برای مدیریت دفتر ریاست سرویس های اطلاعاتی منصوب شده است و اکنون، کل این سرویس را رهبری می کند. گذرگاه های مرزی عراق نیز اکنون تحت کنترل یکی دیگر از نزدیکان نخست وزیر، سرلشکر سامی السودانی، است. سپهبد عبدالکریم السودانی نیز به عنوان جانشین فرمانده کل نیروهای مسلح منصوب شده که این انتصاب، نگرانی اعضای چارچوب هماهنگی را در پی داشته است. آنها معتقدند که السودانی سعی دارد با افزایش نفوذ اعضای خانواده خود در سمت های حساس، بر این پست ها و کشور تسلط یابد.
قیس الخزعلی پیشتر در این باره گفته بود که چارچوب هماهنگی با السودانی توافق کرده است که او بدون مشورت با ائتلاف هیچ تصمیم مهمی نخواهد گرفت. با این حال، یک منبع در چارچوب هماهنگی که خواست نامش فاش نشود، به المانیتور گفت که السودانی در آخرین جلسه چارچوب هماهنگی که در اول ژانویه برگزار شد، شرکت نکرده است. این اولین جلسه ای بوده که السودانی در آن غائب بوده است.
به طور همزمان، چندین رسانه محلی عراق گزارش دادند که مخالفت ها در میان اعضای چارچوب هماهنگی علیه السودانی در حال افزایش است و برخی از گروه ها در چارچوب هماهنگی حتی به فراخواندن او به مجلس و جلسه رای عدم اعتماد تهدید کرده اند.
