تا کنون، مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری ۷ فوریه احتمالاً کسل کننده ترین مبارزات تاریخ آذربایجان بوده است. این مسئله به خاطر قابل پیش بینی بودن انتخابات نیست. همه انتخابات در آذربایجان، که به عنوان یک “رژیم اقتدارگرای انتخاباتی” طبقه بندی شده و در آن انتخابات تنها در خدمت تقویت رئیس جمهور فعلی است، به طور بدنامی قابل پیش بینی هستند. و نه به دلیل تمجیدی که از سوی همه نامزدها از رژیم صورت می‌گیرد. این هم جدید نیست. در عوض، به این دلیل است که مردم به میزان بی‌سابقه‌ای از سیاست جدا شده‌اند.
این به نوبه خود ناشی از محبوبیت واقعی الهام علی اف، رئیس جمهور فعلی است، که همچنان در شکوه بازگرداندن حاکمیت آذربایجان بر منطقه قره باغ کوهستانی بسر می‌برد و این واقعیت که دولت او در حال تشدید سرکوب‌ها قبل از رای گیری است.
بی تفاوتی از زمان آخرین انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۸، که حداقل با برخی سیاست‌های واقعی همراه بود، به شدت افزایش یافته است. در آن زمان، شورای ملی اپوزیسیون واقعی نه تنها رأی گیری را تحریم کرد، بلکه چندین تظاهرات گسترده را در باکو در آستانه انتخابات ترتیب داد.
اما از ژانویه ۲۰۱۹ هیچ تظاهرات بزرگی در پایتخت برگزار نشده است. تنها چند ده نفر در تظاهراتی علیه ادامه بسته شدن مرزهای زمینی کشور مربوط به کووید در ژوئیه ۲۰۲۲ شرکت کردند که توسط توفیق یعقوبلو، فعال مخالف که اکنون زندانی است سازماندهی شده بود. از آن زمان، احزاب اپوزیسیون تا حد زیادی تلاش برای بسیج عمومی برای هر هدفی را متوقف کردند.
این به این واقعیت مربوط می شود که از تابستان ۲۰۲۰ دستور کار سیاسی کشور تحت سلطه روابط با ارمنستان و مسئله قره باغ بوده است. پس از پیروزی‌های نظامی باکو در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۳ که منجر به مهاجرت ارامنه از قره‌باغ شد، گفتمان دولت بیش از پیش ضدغربی‌تر شده است. غرب دسته جمعی متهم به استانداردهای دوگانه، مواضع طرفدار ارمنستان و حسادت است.
پیش از خروج پیشگیرانه هیئت آذربایجانی از مجمع پارلمانی شورای اروپا (PACE)، رسانه‌های طرفدار دولت کمپینی را علیه “اسلام هراس و ترک هراسی” شورای اروپا – نهادی که با دادگاه حقوق بشر خود از جامعه مدنی آذربایجان دفاع می‌کند و اغلب احکامی به نفع زندانیان سیاسی سابق از جمله طلب غرامت صادر می‌کند- به راه انداختند
در حالی که انتخابات آتی توسط سازمان امنیت و همکاری اروپا نظارت خواهد شد، سایر نهادهای اروپایی از جمله پارلمان اروپا و PACE برای نظارت بر این رأی‌گیری دعوت نشده‌اند.
نامزدها چه می گویند؟
بزرگترین احزاب اپوزیسیون آذربایجان این رأی‌گیری را تحریم کرده‌اند، همانطور که در دو انتخابات ریاست جمهوری گذشته و در مجموع شش انتخابات گذشته انجام داده اند. و مانند سال‌های قبل، «چالش‌گران» علی‌اف در واقع تا حد زیادی اشخاصی هستند که حرف‌های رژیم را تکرار می‌کنند. در اولین مناظره در کانال عمومی ITV، همه نامزدها از نقش الهام علی اف در پیروزی در مناقشه قره باغ تمجید کردند. یکی از نامزدهای غیرحزبی، زاهد عروج، مستقیماً از هواداران خود خواست که به دولت رای دهند.
در مناظره بعدی، فواد علی اف نامزد غیرحزبی خواستار همکاری نزدیکتر با نهادهای تحت سلطه روسیه و چین مانند سازمان همکاری شانگهای، بریکس و اتحادیه اقتصادی اوراسیا شد. او همچنین خواستار دور شدن از غرب جمعی “متخاصم” شد.
الشاد موسایف ملی‌گرای افراطی از «حزب آذربایجان بزرگ» از ادعای رسمی زنگزور (منطقه سیونیک ارمنستان) که او آن را «سرزمین تاریخی آذربایجان» می‌نامد، دفاع کرد.
با کمال تعجب، انتقادات اندکی هم از سوی نماینده مجلس، قدرت حسنقلیف، رئیس حزب جبهه مردمی کل آذربایجان وجود داشت که از نبود دموکراسی در کشور ابراز تاسف کرد و از انتقال به نظام پارلمانی حمایت کرد.
وی همچنین خواستار تغییر نام این کشور به “جمهوری آذربایجان شمالی” شد، اقدامی که در میان ناسیونالیست‌های پان ترکیست محبوبیت دارد، زیرا مبتنی بر ادعای ارضی بر شمال غرب آذری نشین ایران است.
سایر نامزدها درخواست های مبهم در مورد حقوق اجتماعی صادر کردند و ایده‌هایی برای بهبود مسکن و آموزش ارائه کردند.
هیچ کدام نام رئیس جمهور را در زمینه منفی ذکر نکردند. هیچ انتقاد جدی از دولت وجود نداشت. گفتمان سیاسی جدی نبود.
تعداد کمی از مردم زحمت تماشای مناظره‌ها را در تلویزیون به خود می‌دهند و تعداد بازدیدهای آنلاین آنها کم است. در میان بی تفاوتی رای دهندگان، منتقدان زندانی و فقدان رقبای جدی، دولت فعلی به راحتی دوباره انتخاب خواهد شد. راحت تر از همیشه./ موسسه ایراس
