چهارشنبه بیستوسوم آبانماه حوالی ساعت 10 شب کامیلا کابایو، سوپراستار کوبایی روی سن سالن پرزرقوبرق «هزار و یکمین فصل الی ساب» در ریاض میرود و آهنگ مشهورش یعنی «هاوانا» را میخواند. کابایو برای آنکه دل برگزارکنندگان رویداد را شاد کند، هر بار به جای واژه هاوانا میگوید سعودیا. هر بار که کابایو کلمه سعودیا را تکرار میکند جمعیت هزار نفری سالن منفجر میشود. دوربین روی چهره خندان ترکی بن عبدالمحسن آل شیخ، رئیس” gea ” یا همان «اداره سرگرمی عمومی عربستان» میرود که با عینک دودی روی صندلی ردیف اول نشسته. پسر 43 ساله خاندان آلشیخ که عموزادگانش در مساجد مکه و مدینه پایههای فقه وهابی را حفظ کردند، ریاض را تبدیل به شهر جشنوارهها کرده. عبدالمحسن از زمان گرفتن حکم ریاست اداره سرگرمی عمومی تاکنون اقدامات متعددی انجام داده، از برگزاری مسابقات قرآنی با جوایز میلیونی گرفته تا آوردن الی صعب و سلن دیون به عربستان و برگزاری رویداد مد در ریاض. این اقدامات گالری تلفن همراه مرد همیشه عینک دودی به چشم عربستان را پر کرده است. از یونس شاهمرادی، قاری جوان ایرانی گرفته تا جنیفر لوپز و کریستیانو رونالدو.
آوردن افراد مشهور در عربستان دیگر موضوع جدیدی نیست اما اتفاقی که چهارشنبه افتاد، اتفاقی عجیب در تاریخ عربستان است. رویداد هزارویکمین فصل برند الی ساب با حضور مدلها، بازیگران و خوانندگان مشهوری برگزار شد که تا چند سال قبل حتی آوردن اسمشان هم در عربستان کفر محسوب میشد. نامهایی چون سلن دیون، جنیفر لوپز، هالی بری، کامیلا کابایو، نانسی عجرم و بلانکا لی از حاضران این برنامه بودند.
ماجرای چهارشنبهشب چه بود؟
اگر میخواهید بدانید چهارشنبهشب در ریاض چه گذشته باید به حدود یک سال قبل برگردیم. وقتی قرارداد ورزشگاه جدید الهلال نوشته و قرار شد در خیابان سعود بن فیصل کینگدام آرنا ساخته شود، درست کنار این ورزشگاه، بیلهای مکانیکی در حال ساخت «قصر مد خاورمیانه» بودند. بن عبدالمحسن در سر داشت که با الی صعب، طراح مد لبنانی و صاحب برند مشهور الی ساب قراردادی ببندد و رویدادی را در حوزه مد و پوشاک به مناسبت 45 ساله شدن این برند برگزار کند. وقتی این خبر آمد بسیاری از گمانهزنیها میگفتند این رویداد قرار است ذیلRFW برگزار شود. RFW یا رویداد هفته مد ریاض، دو سالی میشود که توسط بن عبدالمحسن برگزار میشود، رویدادی که ذیل طرحی است که از سال 2019 اداره سرگرمی عمومی با عنوان فصل ریاض ترتیب داده. فصل ریاض از اکتبر تا مارس به طول میانجامد و در این بازه ریاض، پر از رویدادهای مختلف سرگرمی میشود.
فصل ریاض صرفاً یک برنامه محدود نیست و ذیل طرح بزرگتری با عنوان فصل عربستان قرار میگیرد. یکی از دلایلی که بن سلمان تا این حد به سند چشمانداز 2030 خود مینازد و در تمام سخنرانیهایش به آن اشارهای میکند، یکی از دلایلش همین طرح فصل عربستان در سند 2030 است. یکی از اهداف فصل عربستان در این چشمانداز تبدیل شدن سعودی به «پایتخت مد و پوشاک لوکس در جهان» است. با این حال، اواخر مهرماه هفته مد عربستان برگزار شد اما خبری از الی صعب و دوستان نبود. کاشف به عمل آمد او قرار است حدود یک ماه بعد به ریاض بیاید و سوپراستارهایی را به همراه خود بیاورد. بنعبدالمحسن برای این برنامه همه آمادگیهای لازم را انجام داده بود. MBC پوشش مراسم را برعهده گرفت، مجله مد «وُگ» و بخصوص بخش عربی این مجله هم برای پوشش مراسم بسیج شدند و کارین رؤیتفلد، از مؤسسان مجله مد CR به عنوان طراح مراسم انتخاب شد. برنامه قرار بود در دو بخش انجام شود. اول حضور ستارگان روی فرش قرمز، دوم کت واک و رونمایی از مدهای جدید و البته اجرای زنده خوانندگان روی سن. در آغاز مراسم هالی بری با لباسی که در سال 2002 الی صعب برایش طراحی کرده بود روی سن رفت و از خوشیمن بودن لباسش در مراسم اسکار 2002 و دریافت اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن، به عنوان اولین آفریقایی- آمریکایی، گفت. برای برند الی صعب لبنانی این لباس در ورود به جهان سلبریتیها بود. نفوذ صعب لبنانی به قدری در هالیوود بالا رفت که قدمزنندگان روی هر فرش قرمزی در غرب، نام و نشانی از برند الی صعب دارند.
بالاخره هشت شب، بیستوسوم آبان فرا رسید. الی صعب همراه با مدلها روی فرش قرمز آمدند. در همان ابتدای مراسم خبرنگاران شوکه شدند، بهخصوص خبرنگاران عربستانی. این شوکه شدن اول بهخاطر تعداد بازیگران، مدلها و خوانندگانی بود که در این برنامه حاضر شدند و بعد هم بهخاطر پوششها. مخاطبانی که هفته مد ریاض را در ذهن داشتند، فکر میکردند قرار است رویدادی با همان حال و هوا برگزار شود. نگاه پشت رویداد مد ریاض این بود که ترکیبی بین هنر مدرن و پوشش عربی- اسلامی ایجاد و از صنایع و هنر بادیه نشینی در آن استفاده شود و مشهورترین چهرهای که در این رویداد حضور داشت حلیمه عدن مسلمان بود اما آنچه از 8 تا حوالی 12 شب به نمایش گذاشته شد، هر چیزی داشت به جز فرهنگ عربی. پوششها و لباسهای طراحی شده و حتی دکور و طراحی صحنه هیچ ربطی به کشور محل برگزاری نداشت. تنها نکته عربی حاضر در این جشن، خواندن نانسی عجرم در این مراسم بود که صدای او هم در میان خوانندگان اروپایی و آمریکایی گم شد.
سعودیها در این مراسم حدود 300 لباس را معرفی و تمام مدلهای مشهور نشریات فرانسوی، انگلیسی و آمریکایی را دور هم جمع کردند. صف طولانی سوپراستارهای زن در رویداد الی ساب به قدری طولانی بود که عملاً بازیگرانی چون مونیکا بلوچی تنها فرصت راه رفتن روی فرش قرمز را پیدا کردند و اثری از آنها روی سن مراسم نبود.
آوردن هالیوودیها برای مصرف داخلی؟!
بررسیها نشان داده دلایل مختلفی عربستان را به برگزاری رویدادهایی اینچنینی در حوزه مد سوق داده است. عربستان بزرگترین بازار مصرفکننده منطقه را دارد و بر اساس پیشبینیهای FATIONFUTURES تنها بازار خردهفروشیها در سعودی به حدود 32 میلیارد دلار میرسد. بوراک چاکماک، ترکیهای که مدیرعامل کمیسیون مد عربستان سعودی است مهمترین عامل حضور سعودیها در این صنعت را «جاهطلبیهای نظام پادشاهی» میداند. چاکماک میگوید براساس آمار، صنعت مد تنها 1.4دهم از تولید ناخالص داخلی عربستان را شامل میشود. اگر اطلاعات چاکماک را درست بدانیم، یک سؤال مهم ایجاد میشود؛ سعودیها در شرایطی که منطقه دچار مشکلات مهم است دقیقاً با چه استدلالی وارد صنعت کالاهای لوکس شدهاند؟ در پاسخ به این سؤال، نویسندگان مجلههای آمریکایی دو جواب دارند؛ اولین گروه، خود مردم عربستان را خریداران این کالاهای لوکس میدانند. این استدلال چندان هم بیراه نیست چون حدود 50 درصد از جمعیت عربستان زیر 25 سال سن دارند. از طرفی دیگر واردات مد و پوشاک در عربستان که 9.7 میلیارد دلار بوده، 13درصد افزایش پیدا کرده است. این دادهها و لباسهایی که در جشنوارههای مد اخیر عربستان نمایش داده شده، این را به ما میگویند که عربستان میخواهد کمکم از دشداشه و عبایه فاصله بگیرد و به سراغ لباس شبهای سانتیمانتال اروپاییها و آمریکاییها برود. البته این تنها یک استدلال است. استدلال دیگر انگشتها را به طرف چینیها میگیرد. سعودیها قصد دارند تا افق 2030 نزدیک به 2 میلیون گردشگر ثروتمند چینی جذب کنند تا از طریق آنها بتواند بازار اشتغال صنایع لوکس را در عربستان داغ کنند.
زرقوبرق در عربستان، بمب و انفجار در لبنان
به هر ترتیب مراسم الی صعب و برندش هم تمام شد اما در میانه خداحافظیها یکی از خبرنگاران صعب را پیدا کرد و از او سؤالی پرسید. سؤالی که شاید با شنیدن ملیت لبنانی این طراح مد، به ذهن مخاطبان این متن هم آمده باشد. خبرنگار THENATIONALNEWS از صعب پرسید با تمام اتفاقاتی که در منطقه در حال رخ دادن است حس و حالتان از برگزار کردن این رویداد چیست؟ صعب که دست به سینه روبهروی خبرنگار ایستاده بود پاسخی داد که شاید عجیبوغریب به نظر برسد، صعب میگوید: «ما در قلبمان برای لبنان دردی احساس میکنیم. میخواستم رویداد را عقب بیندازم ولی متأسفانه نشد. من در طول زندگیام از این اتفاقات زیاد افتاده، وقتی اولین رویداد برندم را برگزار کردم، سال 1982 بود و اسرائیل به لبنان حمله کرده بود!»
اینکه آیا واقعاً صعب میخواسته رویداد را عقب بیندازد یا نه را نمیشود راستیآزمایی کرد اما آنچه در رویداد اتفاق افتاد مشخصاً رنگ و بویی از ناراحتی نداشت. حدود چند ساعت پس از آنکه الی صعب و نانسی عجرم، روی سن فصل ریاض حاضر شدند، اسرائیل 12 منطقه از کشور صعب و عجرم را هدف حمله قرار داد. با این حال سعودیها رویداد مد دیگری را در یکم آذرماه امسال با همراهی برند DIOR”” برگزار میکنند و به نظر میرسد با آمدن این برند به عربستان پای اسمهای عجیبتری هم به عربستان باز شود.
منبع: روزنامه فرهیختگان