مرتضی مکی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی ادامه داد: «این مصوبه را می‌توان در کنار یک رشته اقداماتی دانست که دولت‌های اروپایی تاکنون برای حمایت از دولت اوکراین و در تنگنا قرار دادن بیشتر روسیه انجام داده‌اند.»
وی ضمن اشاره به اینکه مصوبه پارلمان اروپا را بیشتر باید یک اقدام سیاسی محسوب کرد، افزود: «دولت‌های عضو اتحادیه اروپا برای پذیرش اعضای جدید یک سری معیارهای سیاسی، اقتصادی و حقوقی قائل هستند که هر داوطلب عضو اتحادیه اروپا باید برای ورود به این اتحادیه به شرایط مدنظر اتحادیه اروپا دست پیدا کند.»
مکی توضیح داد که پیش از این مصوبه نیز اوکراین و اتحادیه اروپا توافق‌نامه همکاری‌های گسترده‌ای را در سطوح مختلف به خصوص پس از الحاق کریمه به خاک روسیه امضا کرده بودند. به گفته این کارشناس، این توافق‌نامه‌ها در حدی بود که می‌گفتند اوکراین از شرکای برتر اتحادیه اروپا به شمار می‌رود؛ ضمن آنکه طی هفت سال گذشته حجم تجارت بین اوکراین و اتحادیه اروپا ۴ برابر شده و به همین اندازه نیز از حجم مناسبات تجاری میان اوکراین و روسیه کاسته شده بود.
کارشناس مسائل اروپا با بیان این که اوکراین پس از الحاق کریمه در مسیر ادغام در اتحادیه اروپا حرکت می‌کرد و این در حالی است که هنوز شرایط ورود به این اتحادیه را کسب نکرده بود، تاکید کرد: «اتحادیه اروپا طی یک هفته گذشته یعنی بعد از حمله نظامی روسیه به اوکراین، اقدامات بی‌سابقه‌ای را علیه مسکو و در حمایت از کی‌یف انجام داده که این اقدامات می‌تواند مسیر عضویت این کشور در اتحادیه اروپا را سرعت بیشتری ببخشد.»
وی ادامه داد: «دلیل این امر آن است که تصمیمات بروکسل در مقابله با بحران اوکراین، تصمیماتی سیاسی و مبتنی بر مخالفت با هرگونه تغییری در ژئوپلیتیک منطقه است.»
این کارشناس در ادامه یکی از مهم‌ترین شرایطی که اتحادیه اروپا برای داوطلبان عضویت، تعیین کرده را حل و فصل تمام اختلافات ارضی و مرزی با همسایگانش عنوان کرد و گفت: «تنها کشور عضو اتحادیه اروپا که توانست این شرط اتحادیه را نادیده بگیرد و وارد اتحادیه شود، قبرس است؛ در واقع بحران تقسیم جزیره قبرس نزدیک به نیم قرن همچنان لاینحل باقی مانده است. در مورد قبرس نیز اتحادیه اروپا در مخالفت با سیاست‌های ترکیه این کشور را وارد اتحادیه کرد. ترکیه نیز که داوطلب عضویت در اتحادیه اروپا است برای اینکه مسیر عضویتش در اتحادیه بیش از این ناهموار نشود، مقاومتی در برابر ورود قبرس به اتحادیه اروپا نکرد.»
مکی معتقد است که موضوع اوکراین بسیار بزرگ‌تر و تبعات بحران آن برای اتحادیه اروپا بسیار بیشتر است و بروکسل به یک همبستگی در مقابله با روسیه دست یافته که تاکنون این همبستگی بی‌سابقه بوده است.
وی افزود: «لذا بعید به نظر نمی‌رسد که همه اعضای اتحادیه اروپا با هدف حمایت از اوکراین، با عضویت این کشور در اتحادیه موافقت کنند و از تمام ظرفیت این سازمان برای مقابله با روسیه بهره ببرند.»
کارشناس مسائل اروپا درباره اقداماتی که روسیه پیش‌تر با هدف جلوگیری از پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا انجام داده بود نیز توضیح داد: «درواقع روسیه با الحاق کریمه به خاک خود و حمایت از استقلال جدایی‌طلبان شرق اوکراین در دو منطقه دونتسک و لوهانسک امیدوار بود که با توجه به این اختلافات ارضی و مرزی، اتحادیه اروپا موضوع عضویت اوکراین در این اتحادیه را تا حل اختلافات ارضی‌اش به عقب بیندازد.»
وی تاکید کرد: اما مصوبه پارلمان اروپا به گونه‌ای است که تمام محاسبات روسیه در حمله به اوکراین را به چالش کشیده است. یعنی نه تنها در میان اعضای اتحادیه اروپا اختلاف نظری در چگونگی حمایت از اوکراین ایجاد نشد برعکس دولت‌های اروپایی به یک همبستگی بی‌سابقه در مقابله با مسکو دست یافتند.
مکی با بیان اینکه عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا مسیری است که مراحل مشخصی دارد و باید طی شود، ادامه داد: «ولی مصوبه پارلمان اروپا بی‌سابقه‌ترین تصمیم این اتحادیه در پذیرش یک عضو جدید است و به همین دلیل دور از ذهن نیست که اوکراین مسیر متفاوت از دیگر داوطلبان عضویت در اتحادیه اروپا را برای ورود به این اتحادیه طی کند.»
این کارشناس در پاسخ به اینکه در صورت پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا، آیا تغییری در معادلات درگیری روسیه علیه اوکراین ایجاد خواهد شد یا خیر، توضیح داد: «اتحادیه اروپا مانند پیمان ناتو نیست که اتحادیه را نسبت به بحران‌های امنیتی اعضایش متحد کند. اتحادیه اروپا یک اتحادیه اقتصادی و سیاسی است؛ لذا حساسیت مسکو بیشتر روی عضویت اوکراین در ناتو به عنوان یک پیمان امنیت دسته‌جمعی است که عملا مرزهای ناتو را به روسیه متصل کرده و خطری برای سیاست‌های امنیتی روسیه و حوزه نفوذ این کشور است.»
وی تاکید کرد که باید توجه داشت روند ادغام اوکراین در اتحادیه اروپا به واقع خارج کردن این کشور از حوزه نفوذ روسیه است. به گفته مکی، یکی از اهرم‌های روسیه برای اوکراین، وابستگی اقتصادی این کشور به روسیه بود. البته روسیه نیز با توجه به اینکه خطوط لوله گازش از اوکراین رد می‌شود به اوکراین وابستگی داشت. هر چند این وابستگی متقابل در سه دهه گذشته در پی چند بحران به چالش کشیده شد و در نهایت در سال ۲۰۱۴ به الحاق کریمه و پنج‌شنبه پنجم اسفند ماه نیز به حمله نظامی روسیه به اوکراین منتهی شد.
کارشناس مسائل اروپا درباره چشم‌انداز احتمالی این درگیری نظامی و بحران نیز گفت: با توجه به شرایط روی داده در بیش از یک هفته گذشته، اوکراین دیگر به عقب بازنخواهد گشت و روسیه نیز احتمالا در اوکراین در تله‌ای گرفتار شده است که تبعات اقتصادی، سیاسی و امنیتی گسترده‌ای را برای این کشور به دنبال خواهد داشت.»
