بهگزارش مرکز مطالعات سورین، اندیشکده کویینسی در یادداشت تازه خود بهقلم «مارکوس استنلی» نوشت: اشتباه نکنیم، تحریمها میتواند تاثیر منفی قابلتوجهی بر بازارهای جهانی داشته باشد و تورم را به سمت سطوح جدیدی سوق دهد. اخیراً عوامل زیادی از جمله کاهش کمکهای فدرال رزرو به اقتصاد باعث نوسانات بازار سهام شده است. اما در هفتههای اخیر، مورد جدیدی هم اضافه شده است: احتمال درگیری در اوکراین. تحریمهای مربوط به این مناقشه میتواند اثرات منفی قابلتوجهی بر اقتصاد آمریکا داشته باشد و تورم را به اوج جدیدی برساند.
هفته گذشته چشمانداز جنگ در اوکراین نوسانات بدی را در بازار ایجاد کرد.
جای تعجب نیست که بازارهای آمریکا نسبت به رویدادهای اوکراین واکنش نشان میدهند. دلیل آن، فقط ترس از یک تهاجم نیست، بلکه چشمانداز جنگ اقتصادی تمام عیار در صورت حمله روسیه به اوکراین و پیامدهایی است که در اینجا در داخل کشور ایجاد خواهد کرد. روسیه به دلیل صادرات بزرگ نفت و گاز، و همچنین کالاهای کلیدی کشاورزی و مواد غذایی از گندم گرفته تا پتاس (یکی از اجزای اصلی کود، یکی از صادرکنندگان برتر منابع طبیعی در جهان است. اوکراین همچنین صادرکننده پیشرو گندم و ذرت است.
اگر تحریمهای اقتصادی شدیدی که جهت مجازات روسیه بابت تهاجم در نظر گرفته میشود، مؤثر واقع شود، اساساً این کشور را از بازارهای جهانی جدا میکند. بدیهی است که شدیدترین پیامدها متوجه روسیه خواهد بود، اما وقفه در صادرات این کشور و احتمالاً اوکراین نیز قیمتها را در سراسر جهان از جمله در آمریکا افزایش خواهد داد. طبق پیشبینیها، یک حمله اقتصادی تمام عیار علیه روسیه میتواند «به راحتی» قیمتهای جهانی نفت را یک سوم افزایش دهد و از سطح فعلی ۹۰ دلار در هر بشکه به ۱۲۰ دلار یا بیشتر در هر بشکه برساند. بر اساس تحلیل دیگری که اخیراً انجام شده است، افزایش قیمت به 110 دلار در هر بشکه، نرخ تورم آمریکا را به بیش از 10 درصد افزایش میدهد که دلیل آن، تأثیر بر قیمت بنزین، هزینههای نفت گرمایشی و سایر هزینهها است.
سهشنبه گذشته، بایدن هشدار داد که تحریمها برای مردم آمریکا بیدردسر نخواهد بود و روز بعد، «جانت یلن» -وزیر خزانه داری- به خبرگزاری «فرانس پرس» گفت که تحریمها عواقب جهانی خواهد داشت.
سایر مناطق جهان نیز تحت تأثیر قرار خواهند گرفت، که مهمترین آنها متحدان ما در اروپا هستند. روسیه بزرگترین تامینکننده انرژی اتحادیه اروپاست و تحریمها تاثیر قابلتوجهی بررشد قیمتها در اروپا خواهد داشت. این بدان معناست که اگر تحریمها برای مدت طولانی اعمال شوند، میتوانند متحدهای اروپایی ما، بهویژه متحدان اروپای غربی را تحت فشار قرار دهند.
نظرسنجی اخیر توسط شورای روابط خارجی اروپا نشان داد که اکثریت در آلمان، فرانسه و ایتالیا احساس میکنند که رکود اقتصادی زیادی در مقابله روسیه با اوکراین ایجاد میشود.
اثرات تورمی بر کشورهای کمتر توسعه یافته نیز تأثیر میگذارد، به ویژه در آفریقا، جایی که کشورها در حال حاضر با افزایش بیسابقه قیمت مواد غذایی، ایجاد فقر و ناآرامی در سراسر قاره مواجه هستند. «اوفلیا کوتس» -مشاور «وریسک مپل کرافت»- درباره افزایش احتمالی قیمتهای مرتبط با تحریمها اظهار داشت: «ترکیبی از قیمتهای بالای مواد غذایی و انرژی، بحران هزینههای زندگی را تشدید میکند و احتمال ناآرامیهای داخلی را در بسیاری از مکانها به ویژه در آفریقا و غرب آسیا افزایش میدهد.»
هیچ کدام از اینها به این معنی نیست که اگر روسیه با تهاجم تمام عیار به اوکراین قوانین بینالمللی را نقض کند، تحریمهای سخت، پاسخ مناسب و در واقع بالقوه ضروری نیست. اما واضح است که این اقدامات، در حالی که بیشترین تأثیر خود را بر روسیه و شهروندان این کشور دارد، هزینه قابل توجهی را نیز بر جامعه جهانی و مصرفکنندگان آمریکایی تحمیل میکند. در زمانی که بسیاری در سراسر جهان، از جمله در آمریکا، با بالاترین نرخ تورم در دهههای اخیر دست و پنجه نرم میکنند، تحریمها مشکل را بدتر خواهد کرد.
این امر بر اهمیت ادامه فشار برای راهحل دیپلماتیک به منظور جلوگیری از درگیری تمام عیار در اوکراین تاکید میکند. با قرار دادن موضوعاتی مانند گسترش ناتو، فشار قوی برای شروع مجدد روند صلح مینسک در دونباس، و توافقات متقابل در مورد استقرار نیروهای محدودتر در سراسر اروپا، چنین راهحلی ممکن است همچنان امکانپذیر باشد.