ایراس/ صدها هزار روس برای دور زدن تحریم‌های غرب حساب بانکی قزاقستان باز کرده اند. به محض اینکه کشورهای غربی اعمال تحریم‌ها را علیه روسیه به دلیل تهاجم روسیه به اوکراین آغاز کردند، بسیاری از روس‌ها برای کمک به قزاقستان روی آوردند. همانطور که ارقام رسمی نشان می‌دهد، شهروندان روسیه در سال ۲۰۲۲ حدود ۵۰۰۰۰۰ حساب بانکی در قزاقستان افتتاح کردند تا راهی برای دور زدن محدودیت‌ها در عملیات بانکی بین المللی در کشور خود باشند.
اکنون، بانک‌های قزاقستانی که ظاهراً از چشم‌انداز تحریم‌های ثانویه نگران شده‌اند، قوانین خود را برای کار با مشتریان روسی و وام‌دهندگان همتا به همتا سخت‌تر می‌کنند و یا حداقل به صورت نمایشی چنین کاری می‌کنند.
ماه گذشته با انتشار اخباری مبنی بر اینکه چگونه بانک تحت تحریم Tinkoff مستقر در مسکو، به مشتریان خود راهی برای دور زدن محدودیت‌ها از طریق ارتباط با بانک آزادی قزاقستان ارائه می‌دهد، وضعیت دوباره در کانون توجه قرار گرفت.
در ماه مارس، رسانه‌ها در روسیه گزارش دادند که بانک Tinkoff متعهد شده است به مشتریان ممتاز کمک کند تا کارت‌های اعتباری MasterCard صادر شده توسط Freedom Bank را دریافت کنند. ایده این بود که دارندگان این کارت‌ها می‌توانند در هر کشوری که مسترکارت پذیرفته می‌شود، تراکنش انجام دهند.
بانک آزادی به سرعت برای رد این گزارش‌ها اقدام کرد و اصرار داشت که از راه دور برای اتباع خارجی کارت صادر نمی‌کند. با این حال، اتباع روسیه که دارای شماره مالیاتی صادر شده توسط دولت قزاقستان هستند، می‌توانند به راحتی با سفر به این کشور و مراجعه حضوری به شعب بانک آزادی، کارت‌ها را دریافت کنند.
در اوایل این هفته، در ۳۰ مه، Tinkoff Bank یک سرویس وسوسه انگیز دیگر ارائه کرد: انتقال فوری روبل از طریق سیستم پرداخت روسی و انتقال دلار از طریق سیستم پرداخت بین المللی SWIFT به حساب‌های Freedom Bank.
پس از فیلتر شدن این خبر، یک حساب کاربری تلگرام با تمرکز بر امور مالی به نام MarketOverview گزارش داد که Freedom Bank از ۳۰ می‌به طور موقت صدور کارت‌های نقدی برای مشتریان را به حالت تعلیق در می‌آورد. این بانک هیچ اظهارنظری علنی در مورد هیچ یک از این موارد نداده است، اما در نگاه اول به نظر می‌رسد که سعی دارد این تصور را که با کاهش بار تحریم‌ها بر روی پس‌انداز کنندگان روسی سود می‌برد، از بین ببرد.
همانطور که یکی از نویسندگان روزنامه تجاری کورسیو در مقاله ای در ماه گذشته استدلال کرد، بخش مالی قزاقستان، و نه اقتصاد به عنوان یک کل، مطمئناً از آشفتگی ژئوپلیتیک سود برده است. در حالی که اقتصاد روسیه در سال ۲۰۲۲ ۲٫۱ درصد کوچک شد، قزاقستان ۳٫۲ درصد رشد کرد. یکی از بانک‌ها، فورت بانک، سود رکورد ۹۸ میلیارد تنگه (۲۲۰ میلیون دلار) را اعلام کرد.
«کالاهایی که نمی‌توانستند مستقیماً به روسیه عرضه شوند از طریق قزاقستان سرازیر شدند و اقتصاد ورود سرمایه از طریق مهاجرانی که از روسیه خارج می‌شدند را دریافت کرد.»
مورات کاستایف، مدیر اجرایی شرکت سرمایه گذاری مدیریت سرمایه دامو، به کورسیو گفت. “کسب و کار به اعتبار نیاز داشت و فورت بانک توانست از آن استفاده کند.”
داده‌های رسمی در مورد ۵۰۰۰۰۰ حساب بانکی که توسط اتباع روسیه افتتاح شده است ممکن است کمتر از واقعیت باشد. همانطور که کورسیو اشاره کرد، تعداد کارت‌های بانکی صادر شده توسط قزاقستان تنها در مدت یک سال ۸ میلیون افزایش یافته است. از این تعداد، ۴٫۵ میلیون کارت سیستم پرداخت بین المللی بود.
در روزهای اخیر، صحبت‌هایی پیرامون یکی دیگر از بانک‌های قزاقستانی به وجود آمده است: CenterCredit. در ۳۱ می، پیام‌هایی در یک انجمن آنلاین ظاهر شد که در آن اعضا نکاتی را در مورد نحوه ارسال پول از روسیه به قزاقستان در مورد اینکه چگونه CenterCredit آماده است تا از ۵ ژوئن پذیرش انتقال از بانک Tinkoff را متوقف کند، به اشتراک می‌گذارند.
علاوه بر این، CenterCredit معاملات خود را با دو بانک دیگر روسی Sberbank و VTB که تحت تحریم قرار داشتند، قطع کرده است.
نگرانی در قزاقستان در مورد تهدید احتمالی تحریم‌های ثانویه در اواخر آوریل و پس از دیدار الیزابت روزنبرگ، دستیار وزیر در امور تامین مالی تروریسم و جرایم مالی در وزارت خزانه‌داری آمریکا تشدید شد. روزنبرگ در یک میزگرد در آستانه هشدار داد که خطر تحریم‌های ثانویه مرتبط با روسیه برای شرکت‌های قزاقستانی در حال افزایش است و باید به خلاءها رسیدگی شود.
هنگامی که در مورد این موضوع سؤال شد، مدینا آبیلکاسیموا، رئیس تنظیم کننده بازار مالی دولت، اصرار داشت که همه بانک‌های درجه دوم و شرکت‌های خدمات مالی در قزاقستان به طور قابل توجهی رویه‌های انطباق را تقویت کرده‌اند.
“همه الزامات در حال اجرا است. مسئله اصلی این است که وقتی عملیات تجاری انجام می‌شود، سیستم بانکی نباید برای دور زدن تحریم‌ها مورد سوء استفاده قرار گیرد.
داده‌ها حاکی از کاهش حجم پولی است که از روسیه به قزاقستان سرازیر می‌شود.
بانک ملی گزارش داده است که معادل حدود ۲۳ میلیون دلار در ماه آوریل از روسیه به قزاقستان منتقل شده است که ۴۴ درصد کمتر از ماه مشابه در سال ۲۰۲۲ است. در همان ماه، روسیه از نظر نقل و انتقال پول ورودی به قزاقستان با ۳۹ درصد از همچنان کشور پیشرو باقی مانده است و به طور قابل توجهی بالاتر از کشور دوم یعنی کره جنوبی با سهم ۱۰ درصدی قرار دارد.
