علی سعادت آذر در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی توضیح داد: «درواقع تنش ترکیه با آمریکا، روسیه و دیگر کشورها اغلب کوتاه مدت است و برای تامین منافع ملیاش خیلی روی منازعات و کینهها مانور نمیدهد.»
سعادت آذر با اشاره به اینکه بعضا استثناهایی هم وجود دارد، گفت: «اما از زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در این کشور، این سیاست دنبال میشد که مشکلات ترکیه در خارج به صفر برسد، اگرچه بعضا چندان موفق نبودند و اکنون نیز آنکارا همان سیاست به صفر رساندن مشکلات را در دستور کار دارد.»
این کارشناس درباره دلایل نزدیک شدن ترکیه به عربستان نیز گفت: «عمده مشکلات بین ریاض و آنکارا با شدت گرفتن تحولات سوریه ایجاد شد؛ وقتی این تحولات در سوریه فروکش کرد و ابوبکر بغدادی کشته و داعش تضعیف شد، سوریه به ثبات دست یافت؛ لذا بخشی از مشکلات و کینهها بین عربستان و ترکیه نیز رو به کاهش گذاشت.»
همچنین سعادت آذر به تلاشهای صهیونیستها برای نزدیکی به کشورهای عربی اشاره کرد و توضیح داد: «اگر ترکیه نمیخواست سطح تنش خود را با عربستان کاهش دهد، طبیعتا از قافله اتحاد عربستان، رژیم صهیونیستی و امارات عقب میماند.»
وی افزود: «اتحاد عربستان، امارات و بعضا بحرین با رژیم صهیونیستی به شدت موازنه را به نفع اعراب و به ضرر ترکیه تغییر میداد. یعنی آنکارا در چنین شرایطی در موضع ضعف قرار میگرفت؛ لذا رجب طیباردوغان با هدف حفظ این موازنه، سطح فشار را از روی عربستان کاهش داد و به رژیم صهیونیستی نزدیک شد تا به منطقه و صهیونیستها این پیام را ارسال کند که ترکیه جدا از این اتحاد عربی-صهیونیستی نیست.»
این استاد دانشگاه معتقد است وقتی سطح تنشهای منطقهای کاهش پیدا میکند، ترکیه نیز در موضوعاتی مانند جمال خاشقچی که بهره کوتاه مدت را از آن برده است، کوتاه میآید.
سعادت آذر تاکید کرد: «هرچند بدون شک سرویس اطلاعاتی ترکیه موضوعاتی را در مورد نحوه کشته شدن جمال خاشقچی و پشت پرده آن با سرویس اطلاعات عربستان تبادل کردهاند و بخشی از فروکش کردن تنش در این موضوع نیز ممکن است به همین بده بستانهای اطلاعاتی ریاض و آنکارا و حتی موساد مربوط باشد.»
وی در جمعبندی این بخش از صحبتهایش در مورد اهداف ترکیه از عقبنشینی از پرونده قتل خاشقچی توضیح داد: «نخست اینکه ترکیه نمیخواهد از موازنه منطقهای عقب بماند و رابطهاش را با عربستان، امارات و رژیم اسرائیل حفظ خواهد کرد؛ دوم اینکه آنکارا ملاحظه مسئله قطر را نیز دارد و شاهد هستیم که اعراب سطح تنشهای خود را با شریک استراتژیک ترکیه در خلیج فارس یعنی قطر پایین آوردهاند؛ لذا بدهبستانهای بسیاری بین این دولتها صورت گرفته تا ما امروز شاهد این جبههبندیها و تحولات باشیم.»
کارشناس مسائل ترکیه در خصوص نقش آمریکا در این صفبندیهای جدید هم گفت: «هر چقدر که آمریکا از خلیجفارس دور شود، حس همکاری در میان کشورهای عربی با قدرتهای منطقهای حتی ایران تقویت میشود.»
سعادت آذر همچنین تاکید کرد که مسئلهای چون قتل جمال خاشقچی یک مسئله راهبردی نیست و چون راهبردی نیست احتمال دارد تغییر و تحولات زیادی در آن صورت گیرد.
استاد دانشگاه درباره پیامدهای احتمالی این اقدام ترکیه گفت: «به نظر نمیرسد این موضوع نسبت به دیگر موضوعاتی که ترکیه درگیر آن است مانند مسئله کردها که همواره نهادهای حقوق بشری نسبت به آن منتقد سیاستهای آنکارا هستند، خیلی پیامدی برای این کشور داشته باشد.»
این کارشناس ادامه داد: «ضمن آنکه آمریکاییها هم دیگر از موضوع قتل جمال خاشقچی عبور کردهاند و بخشی از سوگیریهای ترکیه نیز به واسطه نگاه واشنگتن است. یعنی ترکیه در بسیاری از موارد به موضع آمریکا توجه میکند تا یک موضع نزدیک به آن را اتخاذ کند.»
سعادتآذر در نهایت با بیان اینکه منطقه پویا است، توضیح داد: «موضوعات در مناطق اوراسیا و خلیجفارس بههم متصل میشوند و چون شدت و اهمیت موضوعاتی مانند نفت، گاز و جنگ اوکراین زیاد است، موضوعی مانند قتل خاشقچی به سطح پایین تنزل پیدا میکند، اما به عنوان یک موضوع مبادله بین سرویسهای اطلاعاتی همچنان اهمیت خود را دارد. حتی پشت پرده ممکن است تبادل اطلاعاتی بین سرویسهای امنیتی چند کشور را در برگیرد.»