همزمان با شکست غرب در تلاش برای انزوای روسیه و روند شکلگیری نظم نوین بینالمللی، گسترش روابط مسکو با کشورهای جهان جنوب از جمله در آفریقا، نگرانی اروپاییها و آمریکاییها را از به خطر افتادن شیوه نوین استعماری و منافعشان در این قاره به دنبال داشته است.
جنگ اوکراین و اعمال تحریمهای گسترده غرب علیه روسیه باور بینالمللی را چند دسته کرده است. در این میان بسیاری از کشورهای غیر هم سو در «جهان جنوب» (Global South) از جمله در آفریقا، موضع بیطرف خود را حفظ کردهاند.
واشنگتن همواره به دنبال گسترش نفوذ خود در سراسر قاره آفریقا بوده است، اما مجموعهای از تعاملات در سطوح بالا که در گذشته رخ داده و هم برنامهها برای آینده نزدیک نشان میدهد که [برخلاف تلاش آمریکا] حضور کرملین در این قاره رو به افزایش است.
اولگ اوزروف (Oleg Ozerov) سفیر سیار روسیه و رئیس مجمع مشارکت روسیه و آفریقا در گفتوگو با این رسانه آمریکایی این امر را بازتاب تغییرات وسیع در نظم بینالملل خواند.
به گفته وی، رویکرد متعادل جهان جنوب در زمینه تقابل غرب با روسیه، بار دیگر تایید میکند که گذار به سوی جهان چند قطبی برگشت ناپذیر است.
سفیر سیار روسیه و رئیس مجمع مشارکت روسیه و آفریقا با بیان اینکه جهان وارد عصر تغییر و تحولات قدرتمند شده، افزود: سرعت این تحولات شتاب بیسابقهای گرفته است.
این سیاست مدار روس در توضیح این موضوع به ۲ تحول اساسی اخیر اشاره کرد؛ نخست نشست بین پارلمانی روسیه و آفریقا که از ۵۴ کشور این قاره ۴۰ کشور در آن نماینده داشتند و دیگری سفر شی جین پینگ رییس جمهوری چین بود که در حال تقویت روابط پکن با این قاره است.
رئیس مجمع مشارکت روسیه و آفریقا تصریح کرد: یک آگاهی جمعی رو به رشد در سراسر آفریقا، آمریکای لاتین، چین، هند، جهان اسلام و همچنین میان تعداد روز افزونی از اروپاییها و آمریکا شمالی وجود دارد که زمان برای دیکته و نظم جهانی تک قطبی رو به اتمام است.
نیوزویک میگوید: واشنگتن در انتقاد از حضور روسیه در آفریقا به طور فزایندهای صریح اللهجه بوده است.
بر اساس این گزارش، غرب تلاش میکند ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه را برای ناامنی غذایی میلیونها نفر در جهان سرزنش کند.
در همین رابطه، یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به نیوزویک گفت: همزمان با تلاش اقتصادهای آفریقایی برای بازسازی از آسیبهای همهگیری، خشکسالی و اثرات مخرب تغییرات اقلیمی، حمله بیدلیل روسیه به اوکراین، روند افزایش قیمت مواد غذایی و کالاها – بهویژه گندم، کود و روغن خوراکی – را تشدید کرده است.
اوزروف در مقابل تاکید کرد: این منطق غربیها اما به سختی قادر است در آفریقا کسی را تحت تاثیر قرار دهد.
وی ادامه داد: روز به روز ساکنان این قاره، تفاوت سیاستهای مسکو از بلوک غرب را میبینند؛ اینکه علیه کشورهای ثالث هدایت نمیشود و به دنبال توسعه مشارکتهای برابر است.
این دیپلمات روس با اشاره به «رویکرد نو-استعماری آمریکا و اروپا» عنوان کرد: در این رویکرد آفریقا تنها نقش تامین کننده مواد خام برای یک «دنیای متمدن» را ایفا میکند.
وی افزود: شمار فزایندهای از کشورهای آفریقایی دیگر تمایل ندارند یک منبع مواد خام برای غرب باشند، آنها میخواهند از منابع خود برای توسعه داخلی بهره ببرند نه اینکه منابعشان جایگزین هیدروکربنهای روسی در بازارهای غربی شود.
سفیر سیار روسیه گفت: با ورود به مرحله اصلاح در نظم جهانی سراسری و یک گردش تمام عیار به سوی جنوب، باید توجه داشت که ما و همرامان ما در سراسر این قاره بیتردید با مخالفتهای شدید سلطهگران مواجه خواهیم شد.
به گفته اوزروف، تلاشهای غرب در راستای تخریب روابط آفریقا و روسیه در تمام سطوح از جمله سیاسی، اقتصادی، ایدئولوژیکی و حتی محیطزیستی مشهود است.
او در توضیح این موضوع، به فشار واشنگتن بر کشورهای آفریقایی برای پیوستن به تحریمها علیه روسیه، اتهام زنی ها علیه این کشورها از جمله ادعای ارسال تسلیحات از آفریقای جنوبی به مسکو که توسط سیریل رامافوزا رئیس جمهوری این کشور رد شد، اشاره کرد.