با گذشت بیش از ده سال از قدرت گرفتن شی جین پینگ در قامت رهبر چین، او بر مقامات این کشور نفوذ پیدا کرده است. وی به‌طور میانگین، هر چند سال یکبار، آن‌ها را تحت انقیاد درآورده و سایر اعضای نود و هفتمین حزب کمونیست را به اردوگاه‌های “آموزشی” فرستاده تا اطمینان حاصل کند که آن‌ها خط‌مشی حزب را درک کرده‌اند. نشانه‌های آغاز مرحله جدید این اقدام درحال آشکار شدن است. طی هفته‌های اخیر، اگر نگوییم ماه‌های اخیر، بخش‌های دیوانسالاری، نیروهای مسلح، بسیاری از کسب‌وکارها، دانشگاهیان و سایرین نشانه گرفته شده‌اند. این بار، این طرح کاملاً متوجه اشخاص بوده و با محوریت خود شی درحال انجام است.
این مسئله احتمالاً واکنشی به تهدید ملموس تازه علیه سلطه شی نباشد. زمان‌بندی آن هم به نظر مناسب است. تقریباً دو سال از زمان آغاز آخرین کارزار که بر القای نگاه کاملاً پالایش‌شده‌ای از تاریخ حزب متمرکز بود، گذشته است. همچنین حدود شش ماه از برگزاری کنگره پنج ساله این حزب که در آن شی جین‌پینگ با جایگزینی همکاران خود با افراد تحت حمایت خود و افزایش یک دوره هنجارشکنانه به عنوان رئیس حزب، قدرت خود را تقویت کرد، می‌گذرد. یکی از این دست‌پروردگان سَی چی است، که ماه گذشته رئیس ستاد شی بود و بر ایدئولوژی و تبلیغات کمیته دائمی دفتر سیاسی نظارت داشت. این مسئولیت فرصتی بود تا او بتواند رئیس خود را تحت تأثیر قرار دهد. پنج کمیته دائمی دفتر سیاسی قبلی که توسط آقای شی برگزار شد معمولاً بر جنبه‌های خاصی از رفتار اعضای حزب، همچون الزام آنان به برآورده کردن نیاز “توده‌ها”، مطالعه اساسنامه حزب، مقاومت در برابر فساد و یادآوری جاه‌طلبی اصلی کمونیست‌ها تأکید داشتند. این کارزار به نوعی برند شی نیز محسوب می‌شود: عنوان رسمی کارزار مذکور “مطالعه و پیاده‌سازی تفکر شی جین‌پینگ در مورد سوسیالیسم با ویژگی‌های چینی در دوران جدید” است، به این معنی که اعضای حزب باید وظیفه انتقال تفکر شی درخصوص هر چیزی از حفظ انضباط حزبی گرفته، تا محیط‌زیست و امنیت ملی را برعهده بگیرند. این دوران جدید عصری است که با قدرت گرفتن شی در قامت رهبر حزب در سال ۲۰۱۲ آغاز شده است.
رسانه‌های دولتی پیشینه کارزار آموزشی شی را “جنبش اصلاحی” دهه ۱۹۴۰ مائو تسه‌دونگ در عصر حزب به‌عنوان یک نیروی چریکی می‌دانند. آن‌ها به جان باختن هزاران نفر در جریان تصفیه‌هایی که پس از اقدامات مائو برای انجام اصلاحات در تفکر اعضای حزب صورت گرفت هیچ اشاره‌ای نمی‌کنند. کارزارهای امروز بسیار ملایم هستند، اما مسئولان هنوز هم برای توصیف تأثیر روانی موردنظرشان از زبان تهدید بهره می‌برند. آن‌ها باید در “جلسات انتقادی و خودانتقادی” شرکت کنند که “چهره‌ها را برافروخته کرده و بر آن‌ها عرق می‌نشاند”.
آخرین کارزار در بخش‌هایی از دیوانسالاری با تصفیه‌های فعلی مسئولان فاسد و غیروفادار ترکیب شده است. یکی دستگاه اجرای نظم و انضباط است که در اوایل سال جاری کمپین «اصلاح» را در صفوف خود آغاز کرد. دیگری، مدیریت ورزش دولت است که در ماه های اخیر علیه فساد در فوتبال وارد کارزار شده است. کارزارهای آموزشی نیز با سر و صدا زیاد به راه افتاده‌اند. تصمیم‌گیری برای آغاز این مورد به‌طور رسمی در سی‌ام ماه مارس از سوی دفتر سیاسی حاکم انجام شد. خود شی نیز وظیفه دورهم جمع کردن مسئولان چهار سال آینده را آغاز کرده است. او گفت این مسئله “تعدیل فکری” و تعمید معنوی” است که نقش مهمی در انسجام تفکر حزبی و حل و فصل “مسائل مبتلابه درون حزبی” ایفا خواهد کرد. این اصطلاح حسن تعبیری برای موضوعاتی از قبیل انحراف ایدئولوژیک تا عدم وفاداری است.
جزئیات اندکی در مورد نحوه اجرای این کارزار- از جمله موعد مقرر تکمیل آن- فاش شده است. کمیته‌های حزبی در سراسر کشور برای بحث بر سر رهنمودهای مرتبط جلسه برگزار کرده‌اند، اما محتوای آن‌ها محرمانه باقی مانده است. با این حال، گذشته چنین کارزارهایی نشان می‌دهد که آن‌ها متشکل از جلسات مطالعاتی، سفرهای میدانی و ابزار کنترل ذهنی هستند که مائو از آن‌ها بهره می‌برد: یک اپلیکیشن تلفن هوشمند و پرتال شبکه‌ای دانش کاربران را درخصوص مطالب پیشنهادی تست می‌کند. این موضوع مطالعه تفکرات شی[۳] نام دارد، که به معنی “مطالعه کشور قوی و مطالعه تفکر شی برای ساختن یک کشور قوی” است.
این اپلیکیشن که از سال ۲۰۱۹ آغاز به کار کرد، باعث پریشان شدن خاطر بسیاری از اعضای حزب شده است. اپلیکیشن مذکور با اشاره به امتیاز کاربران و عادات معمول مورد استفاده، به کارگران ایدئولوژیک حزب این امکان را می‌دهد به‌سرعت کسانی را شناسایی کنند که به کار خودشان مشغول نیستند. دلزدگی ناشی از اردوگاه‌های آموزشی نیز مسئله‌ای طبیعی است. به گفته لی فانگ[۴]، استاد دانشگاه در گوانگجو، نظرسنجی سال ۲۰۱۹ (که سال گذشته منتشر شد) نشان داد که نزدیک به ۶۰ درصد مردم حاضر در مدرسه فنی حرفه‌ای متعلق به یکی از اردوگاه‌های آموزشی شی، متوجه نظریه‌هایی شدند که آن‌ها ملزم به مطالعه‌شان شده‌اند بدون آنکه ارتباط ملموس با زندگی واقعی داشته باشد. اکثر مطالب آموزشی به‌راحتی از اسنادی کپی شده بودند که مقامات عالیرتبه تهیه کرده بودند. مسئولان، به جز آموزش، باید خلاقانه‌تر بیاندیشند. به آن‌ها گفته می‌شود درخصوص مشکلات “پیچیده و دشواری” تأثیرگذار بر دوران جدید، همچون امنیت غذایی یا بهداشت عمومی، تحقیق کنند. آن‌ها باید با مردم درباره مسائل آحاد ملت حرف زده، و راه‌حل‌های مفیدی ارائه دهند. به آن‌ها هشدار داده می‌شود “بی‌تحرکی را تحمل نکنند”.
درمیان اعضای حزب، چشمان بسیاری به سَی به‌عنوان مجری ارشد این رهنمودها دوخته شده است. او پنجمین نفر در دفتر سیاسی است اما قدرت فراوانی دارد. از دوره مائو، رئیس ستاد رهبر حزب (یا مدیر اداره مرکزی) همزمان عضو کمیته دائمی دفتر سیاسی است. ترکیب این نقش‌ها از او یک دروازه‌بان مخوف بین شی و سایر نخبگان حاکم ساخته است. از ظهور ناگهانی سَی معلوم می‌شود که شی اعتماد کاملی به او دارد. در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ این دو در استان فوجیان با یکدیگر همکاری می‌کردند. در سال ۲۰۱۷ سَی، بدون خدمت در کمیته مرکزی حزب (معمولاً به‌عنوان مجوز اخذ چنین مشاغلی)، به رئیس حزب این استان منصوب شد. او در این شغل جدید به‌عنوان ناظر ایدئولوژی، به کسب مهارت پرداخت. بیشتر کارهای او در فوجیان مربوط به امور داخلی حزب بود. سَی در دهه ۱۹۷۰ دانشجوی کارشناسی آموزش سیاسی بود.
شاید از نظر اعضای حزب که با اپلیکیشن مطالعه تفکرات شی دست و پنجه نرم می‌کردند این موضوع نشان از علاقه اولیه او برای به‌کارگیری ابزارهای دیجیتالی به‌منظور اصلاح رفتار دیوانسالاری داشت. او همزمان با کار در استان ججیانگ در دومین دهه سده بیست‌ویکم، روی رسانه‌های اجتماعی حساب باز کرده و از آن برای انتقاد از تخلفات مسئولان استفاده کرد. یکی از توئیت‌های مورد توجه این بود “سعه‌صدر چیز خوبی است”. او حتی فیلتر فیسبوک از سوی دولت چین را تأسف‌بار خواند. با این حال، امروز اندک افرادی او را چیزی جز خدمتکار سرسپرده شی می‌دانند. تنها امید برخی ممکن است این باشد که او چه‌بسا، یک روز، عنوان ۱۶ کاراکتری فلسفه شی را تنها برای “تفکر شی جین‌پینگ” درست کند و از اتلاف وقت در جلسات جلوگیری کند.
