به‌گزارش مرکز مطالعات سورین، روزنامه وال استریت ژورنال در یادداشت تازه خود به‌قلم «لارنس نورمن» و «سونه انگل راسموسن» نوشت: کشورهای غربی نگرانی‌های فزاینده‌ای در مورد فعالیت هسته‌ای ایران دارند، اما طی هفته‌های اخیر شاهد بوده‌ایم که مذاکره‌کنندگان به توافقی برای محدود کردن آن نزدیک‌تر شده‌اند.
ایران، آمریکا و دیگر قدرت‌های جهانی در حال نزدیک شدن به توافق برای احیای برجام 2015 هستند که فعالیت هسته‌ای تهران را در ازای رهایی از تحریم‌های بین‌المللی محدود می‌کند.
مذاکره‌کنندگان هنوز بر سر برخی از خواسته‌های مهم ایران درگیر هستند، اما هیئت‌ها در هفته‌های اخیر مهم‌ترین پیشرفت را از زمان آغاز مذاکرات برای احیای توافق در آوریل 2021 داشته‌اند.
مقامات درگیر در این مذاکرات می‌گویند توافق می‌تواند طی چند روز آینده در وین به سرانجام برسد.
احیای توافق 2015، که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا در سال 2018 از آن خارج شد، یکی از اهداف اصلی سیاست خارجی دولت بایدن است. ایران با پیشبرد فعالیت‌های هسته‌ای خود به تحریم‌های آمریکا که توسط دولت ترامپ تحمیل شده بود، پاسخ داد، زیرا مقامات غربی نگران هستند که امیدها برای احیایم برجام را از بین ببرد.
کاخ سفید توافق هسته‌ای را ابزاری حیاتی برای نظارت و مهار فعالیت هسته‌ای تهران می‌داند. همچنین توافق را کلید ثبات در غرب آسیا می‌داند که به آمریکا اجازه می‌دهد بر روسیه و چین تمرکز کند.
دیپلمات‌های غربی گفتند، با از سرگیری مذاکرات در نوامبر، پس از یک وقفه 6 ماهه به دلیل انتخابات ریاست‌جمهوری و تغییر دولت در ایران، تهران خواسته‌های خود را افزایش داد. این کشور به دنبال لغو تحریم‌های اعمال‌شده توسط دولت ترامپ پس از خروج آمریکا از توافق در سال 2018 بود و از اقداماتی که برای مهار فعالیت‌های هسته‌ای خود و بازگشت به پایبندی به توافق متعهد شده بود، کنار رفت. آمریکا با افزایش فشار اقتصادی بر ایران پاسخ داد.
طی دو سال گذشته، ایران پایبندی به اکثر مفاد توافق 2015 را متوقف کرده است و زمان مورد نیاز برای تولید سوخت هسته‌ای کافی برای ساخت سلاح را به یک ماه کاهش داده است. این اقدامات، دور شدن از توافق، پاسخ به تحریم‌های آمریکا و بقای توافقی که به برداشتن تحریم‌ها علیه ایران و باز کردن راه این کشور برای تجارت با غرب کمک کرد را به خطر انداخته است.
دولت بایدن می‌گوید که خواستار احیای برجام است و سپس از آن به عنوان بستری برای مذاکره به منظور توافق طولانی‌تر و قوی‌تر استفاده کند. تهران بارها از دولت بایدن به دلیل حفظ تحریم‌های دوران ترامپ انتقاد کرده است.
برجام در جولای 2015 پس از دو سال مذاکره بین آمریکا، ایران و دیگر قدرت‌های بزرگ امضا شد که اولین مذاکرات طولانی بین واشنگتن و تهران از زمان انقلاب اسلامی 1979 بود که در ژانویه 2016 اجرایی شد.
این توافق ایران را موظف می‌کرد که 98 درصد از ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را از بین برده یا به خارج بفرستد، دو سوم سانتریفیوژهای خود را که سوخت هسته‌ای تولید می‌کنند، حذف کند و کار بر روی یک رآکتور آب سنگین را که می‌توانست پلوتونیوم برای سلاح هسته‌ای تولید کند، متوقف کند. ایران همچنین با بازرسی‌های آژانس اتمی سازمان ملل موافقت کرد و غنی‌سازی اورانیوم را در یک سایت هسته‌ای زیرزمینی متوقف نمود.
بیشتر محدودیت‌ها بر کار هسته‌ای و نظارت ایران برای مدت ۲۵ سال طراحی شده بود. با این حال، بر اساس این قرارداد، ایران مجاز به تولید مقادیر نامحدود اورانیوم غنی‌شده بدون هیچ سقفی برای خلوص این ماده پس از سال 2031 بود.
در مقابل، ایران تخفیف تحریم‌های بین‌المللی را دریافت کرد. محدودیت‌ها برای فروش انرژی، صنعت کشتیرانی، بخش بزرگی از مسائل بانکی و سایر تولیدات صنعتی ایران برداشته شد. تحریم‌های انرژی و بانکی آمریکا باقی ماندند، اما بر کشورهای دیگر تأثیری نداشتند. تحریم‌های حقوق بشر، موشک‌های بالستیک و تروریسم پابرجا بود.
این قرارداد به ایران اجازه داد تا بیش از 100 میلیارد دلار از درآمدهای نفتی خود را که به دلیل تحریم‌های آمریکا در خارج از کشور بلوکه شده بود، به کشور بازگرداند.
