در راستای سیاست شفاف‌سازی و جلوگیری از گلوگاه‌های فساد، دولت برای اولین‌بار از طریق سازمان خصوصی‌سازی اقدام به انتشار صورت‌های مالی برخی از شرکت‌های دولتی کرد.
یکی از شرکت‌های دولتی، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی است.
*جزئیاتی درباره طرح پالایشگاه الفروقلس سوریه
یکی از نکات جالب توجه در صورت مالی شرکت ملی پالایش و پخش مربوط به پالایشگاه الفروقلس سوریه است. طبق صورت مالی، در بخش مانده طلب از اشخاص، میزان 7 میلیارد و 28 میلیون تومان بابت مشارکت در طرح الفروقلس سوریه توسط ایران سرمایه‌گذاری شده است (جدول 1).
جدول 1
ماجرا از این قرار است که در سال 2006 قراردادی نیز بین ایران، ونزوئلا و مالزی و سوریه برای ساخت مشارکتی پالایشگاه الفروقلس منعقد شده است. مکان این پالایشگاه در شرق استان حمص در کشور سوریه تعریف شده بود.
ساخت این پالایشگاه در سال 2012 به دلیل حملات تروریستی و عدم تامین امنیت منطقه متوقف شد. ظرفیت پیش‌بینی شده این پالایشگاه 140 هزار بشکه است که در دو فاز 70 هزار بشکه‌ای تعریف شده بود. نفت این پالایشگاه نیز توسط ایران و ونزوئلا تامین می‌شد.
*مطالعات ساخت پالایشگاه 140 هزار بشکه‌ای در سوریه انجام شد
چندی پیش جلیل سالاری مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش در مصاحبه‌ای عنوان کرد، مطالعات ساخت پالایشگاه 140 هزار بشکه‌ای در سوریه پایان یافته و پس از آماده شدن سایر شرایط، با سرمایه‌گذاری مشترک وارد مرحله جدید خواهد شد.
هر چند مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش اسمی از طرح یادشده نیاورد اما شباهت مشخصه‌های این پالایشگاه با طرح پالایشگاه الفروقلس نشان می‌دهد که به احتمال زیاد شرکت ملی پالایش و پخش به دنبال احیای طرحی است که در دولت نهم و دهم در دستور کار قرار گرفته بود.
*اهمیت پالایشگاه الفروقلس در تامین سوخت محور مقاومت
صمد محمدی کارشناس مسائل خاورمیانه درباره ساخت این پالایشگاه می‌گوید: تا سال 2010 پروژه احداث پالایشگاه الفروقلس در حال انجام بود و قرار بود این پروژه سال 2015 به اتمام برسد، اما بحران در سوریه آغاز شد. از طرفی منطقه الفروقلس نیز یکی از مناطقی بود که در این بحران به شدت محل نزاع و درگیری قرار گرفت. در نتیجه سال 2012 پروژه ساخت پالایشگاه الفروقلس به طور کامل متوقف شد.
وی اظهار داشت: احیای این پالایشگاه علاوه بر اینکه بحران فعلی سوخت در سوریه را حل می‌کند، می‌تواند به تامین سوخت سایر کشورهای محور مقاومت مثل لبنان نیز کمک کند. اخیرا لبنان نیز با بحران جدی سوخت مواجه شده بود. این بحران تحت تاثیر توطئه آمریکایی‌ها در لبنان ایجاد شد که با صادرات سوخت از ایران ورق به نفع حزب الله برگشت. در نتیجه شما می‌بینید که تامین سوخت محور مقاومت چقدر موضوع بااهمیتی است.
*درآمد 3 میلیارد دلاری ایران از صادرات سوخت به کشورهای منطقه
طبق آمار گمرک، افزایش صادرات فرآورده‌های نفتی ایران به کشورهای منطقه درآمدی معادل 3 میلیارد دلار فقط در سال 99 برای کشور به ارمغان آورده است.
هنوز جزئیات بیشتری درباره شیوه مشارکت و حضور ایران و سایر شرکا در طرح پالایشگاه 140 هزار بشکه‌ای در سوریه (الفروقلس) مشخص نیست، اما مسلما احداث این پالایشگاه نه تنها از جنبه اقتصادی درآمد کلانی را بر همراه دارد بلکه از جنبه سیاسی و امنیتی نیز موجب تقویت جایگاه ایران خواهد شد.
بعد از روی کارآمدن دولت سیزدهم تاکنون 13 طرح پالایشی و پتروپالایشی برای رهایی از خام‌فروشی، تامین سوخت موردنیاز و صادرات و ارزآوری در دستور کار قرار گرفته است./ فارس
