بهگزارش مرکز مطالعات راهبردی سورین، نشریه نیوزویک در یادداشت خود بهقلم «تام اوکانر» نوشت: در شرایطی که پاکستان و ایران با ناآرامیهای فزایندهای دستوپنجه نرم میکنند که گروههای شبههنظامی فعال در افغانستان به آن دامن میزنند، ارتش جداییطلب آزادیبخش بلوچستان در برابر حضور چین در منطقه بلوچستان، قلب آسیا و مرکز منافع اقتصادی چین، اعلام جنگ کرده است.
در تازهترین فوران خشونتهایی که پس از تسلط طالبان بر افغانستان، پاکستان را فراگرفته، یک بمبگذاری انتحاری آشکار در یک مؤسسه چینی در کراچی، چهار نفر از جمله سه تبعه چین را کشت.
تیپ مجید ارتش آزادیبخش بلوچستان خیلی سریع از طریق کانالهای رسمی رسانههای اجتماعی، «مسئولیت حمله انتحاری به چینیها در کراچی» را بر عهده گرفت و عامل این حمله را «شری بلوچ» با نام مستعار «برامش» معرفی کرد و گفت که او «نخستین زن انتحارگر این گروه» بوده است.
در تصاویری که بهطور گسترده از این حمله به اشتراک گذاشته شده، زنی دیده میشود که هنگام عبور موتری از در ورودی مؤسسه کنفوسیوس در دانشگاه کراچی خود را منفجر میکند.
روابط چین و پاکستان به سرعت تحت تأثیر این حمله قرار گرفت، چنانکه «منیر اکرم» -سفیر دایم اسلامآباد در سازمان ملل- یادداشتی را به همتای چینی خود ژانگ جون تسلیم کرد که در آن نوشت: «ناراحتی و اندوه عمیق خود را برای مرگ سه برادر و خواهر چینی ما، در حملهی تروریستی بزدلانه در کراچی ابراز میکنم.»
اکرم گفت: «این تروریستها توسط دشمنان ما حمایت میشوند که به دنبال خدشهدار کردن دوستی بین چین و پاکستان هستند. آنها هرگز موفق نخواهند شد.»
در بیانیه دیگر، وزارت خارجه پاکستان اعلام کرد که مقامات این کشور «شدیداً حملهی تروریستی شرمآور در کراچی را محکوم میکنند.»
چین و پاکستان روابطی را بنا نهادهاند که هر دو کشور آن را «مشارکت تعاونی استراتژیک برای تمام فصول» میخوانند؛ شراکتی که در بین شراکتهای جهانی پکن، یکی از بالاترین رتبهها را دارد. با این حال، پکن و اسلامآباد در سطوح نزدیکتری نیز با هم هماهنگی دارند، زیرا «دالان اقتصادی پاکستان-چین»، یکی از مهمترین قطبهای ابتکار جهانی کمربند و جاده شی است.
با این حال، دوام این پروژه مهم اقتصادی توسط عاملان غیردولتی که در افغانستان ریشه دواندهاند، با تهدید مواجه است.
این کشور مدتهاست میزبان گروههایی است که حملات فرامرزی انجام میدهند، اما کشورهای همسایه از زمانی که طالبان در ماه آگوست گذشته در آنجا، امارت اسلامی را مجدداً پایهریزی کردند، با نگرانیهای عمیقتری مواجهاند.
پاکستان مدتهاست که رابطهی نزدیکی با طالبان داشته است. اما با افزایش حملات علیه پاکستان که نه تنها توسط جداییطلبان بلوچ، بلکه شبههنظامیان اسلامگرای همسو با تحریک طالبان پاکستان نیز صورت گرفت، بیثباتیهایی به وجود آمد.
همزمان با افزایش تنشها در ماه جاری، طالبان نیروی هوایی پاکستان را به انجام حملات هوایی بیسابقه در خاک افغانستان متهم کرد که حاکی از جبههگیری جدیدی است که اصطکاک بین دو کشور را بیشتر میکند.
و در حالیکه چین بارها نگرانیهای خود را در مورد فعالیتهای جداییطلبانه در افغانستان، بهویژه فعالیتهای مربوط به جنبش اسلامی ترکستان شرقی (اویغورهای اسلامگرا) مطرح کرده، همسایه غربی افغانستان نیز احساس خطر میکند.
مجموعهای از حملات اخیر در داخل خود افغانستان، باعث فجایع خونباری در میان جامعه قوم هزاره این کشور شده است. ایران خشم خود را از این حملات ابراز کرده است.
نمایندهی دایم ایران در سازمان ملل متحد، گفت: «ایران عمیقاً نگران افزایش شدید اینگونه فعالیتهای تروریستی در افغانستان است.»
بخشهایی از ایران نیز مانند جنوب افغانستان در منطقهی بلوچستان بزرگ قرار دارند. این امر ایران را بر آن داشته تا با شورش بلوچهای خود که توسط گروههای شبههنظامی سنی مانند جندالله و انصار الفرقان رهبری میشوند، مبارزه کند.
ایران همچنین مجبور شده با ناآرامی در مرز خود با افغانستان، جایی که درگیریهای پراکنده با مرزبانان طالبان رخ داده است، مقابله کند. تنشها در این هفته منجر به بسته شدن یک گذرگاه در نتیجهی اختلاف مرزی جدید شد.
با توجه به تمرکز بیشتر جامعه بینالمللی، از جمله آمریکا بر جنگ روسیه در اوکراین، «ابراهیم رئیسی» از آمریکا و متحدانش در ناتو انتقاد کرد که در طول اقامت ۲۰ ساله خود «چیزی جز ویرانی و کشتار» در افغانستان بر جای نگذاشتهاند.
وی گفت: «جنگ و درگیری در اوکراین نباید توجه را از بحران افغانستان و مشکلات مردم دور کند.»