سعودی ها که تلاش دارند این اعدام ها را توجیه کنند و افراد قربانی را متهم به تفکرات انحرافی کرده اند. خبرگزاری رسمی و دولتی عربستان نیز به نقل از وزیر کشور گفت که ۳۷ نفر از اعدام شدگان تبعه عربستان سعودی بودند که بهدلیل تلاش برای ترور نیروهای امنیتی و هدف قرار دادن پاسگاهها و کاروانهای پلیس و شماری از مهاجران مجرم شناخته شدند. وزیر کشور عربستان سعودی نیز در توجیه این رویداد بی سابقه ادعا کرده است که افراد اعدامی از یک “ایدئولوژی انحرافی” تبعیت میکردند که به گفته او خود را برای خدمت به عوامل گروههای متخاصم با این کشور ازجمله گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش)، القاعده و شورشیان حوثی یمن فروخته بودند.
منابع عربستانی اعلام کرده اند که هفت نفر از کسانی که اعلام شده اند از یمن و یک نفر نیز تبعه سوریه بوده است. اعدام این ۸۱ نفر در عربستان سعودی، در حالی است که نهادهای حقوق بشری، میگویند که روند دادرسی عادلانه برای بسیاری از زندانیان صورت نمیگیرد و اتهاماتی همچون ارتکاب ترور یا ارتباط با تروریستها، به ابزاری برای حذف مخالفان و معترضان تبدیل شده است. دو ماه پیش یک سازمان حقوقی بین المللی، افزایش ۱۴۸ درصدی موارد اجرای احکام اعدام در سال ۲۰۲۱ در عربستان را تایید کرده بود.
واکنش ها به جنایت در عربستان
پیشتر سازمان عفو بینالملل، مجازات اعدام در عربستان سعودی را محکوم کرده و گفته بود شمار زیادی از محاکمات از جمله متهمان سیاسی و منتقدان حکومت در شرایط بسیار غیرمنصفانه به احکام اعدام انجامیده است. عفو بینالملل گفته برخی از اعدام شدگان جز بیان مسالمتآمیز نظرشان در نقد حکومت، اقدام دیگری انجام نداده بودند.
در تاریخ عربستان، تنها سه مورد مشابه چنین اعدامهایی دیده شده است. در سال ۲۰۱۹ در یک اعدام دسته جمعی ۳۷ تن گردن زده شدند و در ژانویه ۲۰۱۶ حکم مشابهی برای ۴۷ نفر اجرا شد. پیش از این، رکورد بیشترین تعداد اعدامی در یک روز، در ژانویه ١٩٨٠ ثبت شد که طی آن ۶۳ نفر در عربستان به اتهام تسخیر مسلحانه مسجد الحرام به صورت دسته جمعی اعدام شدند.
با وجود بی سابقه بودن این اقدام ضدبشری، اما رسانه های غربی چندان به این موضوع نپرداختند و حداکثر واکنش ها در رسانه های غربی بیان خبر کوتاه این رویداد بود.
با این حال واکنش ها در منطقه نسبت به اقدام بی سابقه عربستان قابل توجه بوده است. کمیته امور اسرای یمنی با محکوم کردن این جنایت رژیم سعودی، تاکید کرد که این جنایت پیامدهای سنگینی برای عربستان خواهد داشت و به هیچ وجه سکوت در قبال آن جایز نیست.
علی الدیلمی، سرپرست وزارت حقوق بشر در دولت صنعا در بیانیه ای به المیادین گفت: «عربستان سعودی از حوادث اوکراین برای اجرای اعدام های دسته جمعی سوء استفاده کرد». وی توضیح داد: بی اعتنایی عربستان به جان مردم یمن برکسی پوشیده نیست و بازداشت شدگان یمنی در عربستان سعودی مهاجران غیرقانونی هستند شکنجه و در غیاب وکیل مدافع دادگاه و احکام سنگینی علیه آن ها صاد می شود.
ضیف الله الشامی، وزیر اطلاعات دولت صنعا نیز گفت: جنایت رژیم آل سعود و کشتار ۸۱ شهروند از جمله ۴۱ شهروند قطیف و ۷ یمنی جنایت بزرگی است. بشریت.” وی خاطرنشان کرد: این جنایات تنها با اراده و دستور آمریکایی ها انجام می شود و این امر دموکراسی کاذب آن را برملا می کند و همه می دانند که بن سلمان حتی بدون چراغ سبز آمریکا به یک سفر تفریحی هم نمی رود.
همچنین «قیس الخزعلی»، دبیرکل عصائب اهل حق عراق گفت که عربستان ده ها نفر را به دلایل عمدتاً نفرت انگیز فرقه ای به طرز وحشیانه ای اعدام کرده است. وی افزود: ما رفتار فرقهای نظامند حکومت عربستان را محکوم میکنیم.
«ابوآلاء الولائی»، دبیرکل گردانهای حزب الله عراق نیز در واکنش به این کشتار، گفت که رژیم عربستان از توجه جهانیان به جنگ در اوکراین برای اعدام ۸۱ نفر سوء استفاده کرده است.
«نصر الشمری»، سخنگوی جنبش نجباء عراق نیز در این ارتباط گفت که عربستان به نقض حقوق بشر از طریق اعدام افراد ادامه می دهد.
از سوی دیگر در عربستان نیز، معارض عربستانی عامل اصلی اعدام 81 نفر را در یک روز در عربستان شخص بن سلمان دانست و گفت وی به دنبال اهداف سیاسی است. «علی الاحمد»، معارض سعودی گفت: 42 نفر از تظاهرکنندگان و فعالان از دو منطقه القطیف و العوامیه از جمله 81 نفری بودند که نظام سعودی آنها را اعدام کرد. این معارض عربستانی خاطرنشان کرد: اتهام شهروندان سعودی که اعدام شدند، وابستگی به داعش و اتهام شهروندان یمنی که اعدام شدند، کمک به جنبش انصارالله یمن برای مشخص کردن اهداف داخل عربستان بوده است.
بن سلمان شمشیر را از رو بسته
کمتر کسی در این موضوع تردید دارد که اعدام های صورت گرفته در عربستان با دستور و خواست مستقیم «محمدبن سلمان» صورت گرفته است. بن سلمان از ابتدای روی کار آمدن در ریاض تقریبا همه مخالفان خود را سرکوب کرد تا با خیال راحت صندلی ولایت عهدی پدرش را در دست گیرد.
بن سلمان تلاش دارد تا خود را چهره ای اصلاح طلب و نوگرا معرفی کند و از همین رو در چند سال گذشته برخی اقدامات تبلیغی را مانند آزادکردن رانندگی زنان و یا ساخت شهرک های جدید و مدرن آغاز کرده است، اما او همزمان ابایی ندارد تا در یک روز 81 نفر را در اقدامی بی سابقه به پای چوبه دار بفرستد؛ هرچند این اقدام با شعارها و ژست های لیبرالی او در تضاد و تناقض کامل قرار دارد.
اعدام 81 نفر در یک روز در کشوری که بن سلمان رویای پادشاهی اش را دارد از یک طرف پیام واضحی به مخالفان داخلی اش خواهد بود. گویی بن سلمان این قانون را در عربستان به خوبی آموخته که برای رسیدن به بیشرین قدرت، بیشترین خونریزی را باید داشته باشد. اکنون به زعم بن سلمان، اعدام 81 نفر پیام روشنی به مخالفان احتمالی اش در داخل عربستان است تا با صدای بلند بگوید برای رسیدن به تخت پادشاهی سعودی با کسی شوخی ندارد و می تواند حتی در یک روز 81 نفر را به راحتی گردن بزند. ولیعهد عربستان با اقدام بی سابقه خود زهر چشمی از همه مخالفانش گرفته تا خیالش راحت باشد که صدای مخالفی بلند نخواهد نشد.
ولیعهد جوان سعودی همچنین از سوی متحدان غربی خود و حتی در آمریکا متهم به قتل یک روزنامه نگار در کنسولگری عربستان در استانبول ترکیه است. این ماجرا تحت عنوان قتل «جمال خاشقجی» هنوز پس از 5 سال دامن گیر ولیعهد عربستان است، اما او با جسارت بی حد و مرز خود 81 نفر را در یک روز اعدام می کند تا به همه انتقادات غربی ها و رفقای آمریکایی خود دهن کجی کرده باشد. بن سلمان با اعدام های گسترده با وجود انتقادات برخی مراجع حقوق بشری اما می خواهد به غرب ثابت کند که در محاسبات او برای آینده عربستان، مسائل حقوق بشری نیز مانند امروز و گذشته جایی ندارد. خبر اعدام دسته جمعی در عربستان آن چنان فوری در رسانه های این کشور منتشر و اعلام شد که گویی عمدی در انتشار خبر این اعدام گسترده بوده است. مشخص است که برای سران و رهبران سعودی، جنبه تبلیغاتی این اعدام دسته جمعی بسیار مهم بوده که اخبار آن را بی مهابا و بدون نگرانی از تبعات احتمالی خیلی زود و چند ساعت پس از این رویداد منتشر کردند. گویی بن سلمان می خواهد بگوید حتی انتقادات حقوق بشری غرب نیز برایش بی معنا و فاقد ارزش است و او مشت خود را برای رسیدن به جای پای پدرش، گره کرده، حتی اگر تکیه زدن «محمد بن سلمان» به تخت شاهی برای غربی ها یک آبروریزی بزرگ باشد!/ الوقت