طحنون بن زیاد در این سفر ضمن دیدار با سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران و علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، اعلام نمود که ایران کشوری بزرگ و قدرتمند در منطقه و دارای موقعیت ژئوپلیتیکی منحصر به فرد است، لذا توسعه روابط گرم و برادرانه میان ابوظبی و تهران در اولویت سیاستهای خارجی کشور متبوعش قرار دارد.
چنین رویکرد و اظهارنظری سبب اعلام مواضع متقابل مثبت از سوی مقامات جمهوری اسلامی ایران شد. رئیس جمهور ضمن انتقاد از رفتار قدرتهای بزرگ در منطقه، از اهداف و امنیت مشترک کشورهای مسلمان منطقه سخن گفت. دریابان شمخانی نیز ضمن نام بردن از ظرفیتهای بالقوه همکاری میان همسایگان منطقهای، سفر همتای اماراتی خود به ایران را سرآغاز دور جدیدی از روابط فیمابین دو کشور قلمداد کرد.
با بررسی رویکرد اخیر امارات چنین به نظر میرسد که این کشور، نوعی سیاست خارجی عملگرایانه را درپیش گرفته که با اهداف اقتصادی و با رویکرد تنشزدایی با همسایگان هویت یافته است. این کشور، ضمن عقبنشینی از جنگ در یمن، بهبود روابط با ترکیه، پایان دادن به تحریمها علیه قطر و همچنین پایان دخالت در لیبی، این بار تنشزدایی با همسایه بزرگ خود یعنی ایران را در دستورکار قرار داده است. علیرغم خوشبینیهای ایجاد شده همزمان با دیدار مقامات امنیتی دو کشور، موانع و مسائل پیچیده و دشواری نیز برسرراه ایجاد یک رابطه موثر میان جمهوری اسلامی ایران و امارات متحده عربی وجود خواهد داشت.
پیمان ابراهیم و روابط شکل گرفته میان ابوظبی و تلآویو و تبعات منطقهای آن میتواند یکی از موانع تقویت همکاریها میان ایران و امارات باشد.
از طرف دیگر ترتیبات امنیتی منطقه نیز به عنوان مهمترین عامل شکلدهنده به روابط تهران و ابوظبی و حتی سایر کشورهای منطقه قابل ذکر است. در کنار انتظار ابوظبی برای مشخص شدن نتیجه مذاکرات هستهای ایران، خروج تدریجی ایالات متحده از منطقه و کاهش سیستمهای دفاعی آمریکایی در کشورهای حاشیه خلیج فارس سبب شده که گزینههای تصمیمگیری برای امارات و حتی عربستان کاهش یابد. تحولات در ساختار امنیتی و تضعیف چتر امنیتی ایالات متحده در منطقه، بازی دوران ریاست جمهوری ترامپ علیه ایران را به پایان رسانده است.
در حال حاضر، دولت دموکرات بایدن، ظاهرا همزمان با پیگیری مذاکرات هستهای با جمهوری اسلامی ایران، تنشزدایی را جایگزین فشار و مقابله حداکثری کرده است. با کمرنگ شدن تدریجی سیاست اقدام و مقابله سخت علیه ایران، این چنین تصور میشود که امارات در حالیکه در سالهای ریاست جمهوری ترامپ، از حامیان سیاستهای سخت وی علیه ایران بود، دیگر تمایل به رویارویی با همسایه خود نخواهد داشت. همچنین بعید بهنظر میرسد ابوظبی بخواهد بدون بهره مندی از چتر امنیتی آمریکا، شریک موضعگیریها و سیاستهای تهاجمی تلآویو علیه تهران شود.
امارات برای توسعه و گسترش تنوع اقتصادی خود، نیازمند ثبات و امنیت منطقهای و همچنین کاهش تنشها با همسایه موثر و قدرتمند خویش است.
این کشور نشان داده است که حتی در اوج تنشها با ایران، امنیت تجاری و اقتصادی خود را قربانی نخواهد کرد. به طوریکه در سال 2019 میلادی و در کوران تلاش ایالات متحده و متحدان منطقهای این کشور به منظور ایجاد چالش امنیتی برای ایران، هدف قرار گرفتن کشتی اماراتی باعث شد که ابوظبی و تهران تفاهمنامه تقویت همکاریهای مرزی را به امضا برسانند.
به نظر میرسد ابوظبی به این نتیجه رسیده است که افزایش سطح رویارویی، پیوستن به رقابتهای پرهزینه و شکل بخشیدن به موازنههای فرسایشی در منطقه نمیتواند بدون آسیب رسیدن به هویت تجاری این کشور پیگیری شود.
همانطور که مشاور امنیتی امارات به آن اشاره نموده است ایران یک قدرت مهم و بزرگ منطقهای است و عدم برابری مولفههای قدرت میان ابوظبی و تهران باعث میشود که این کشور یا در جهت کاهش تنشها قدم برداشته و یا در جهت ایجاد یک عامل موازنه در مقابل ایران نظیر ایجاد اتحاد با دیگر کشورهای منطقه تلاش کند. اتحادی که همانطور که ذکر گردید بدون حضور موثر ایالات متحده و چتر امنیتی این کشور، شانس بسیار اندکی برای تاثیرگذاری خواهد داشت.