نخستوزیر پاکستان این روزها در حالی تحت فشار شدید احزاب اپوزیسیون قرار گرفته که آنها اختلافات داخلی خود را کنار گذاشته و علیه او متحد شدهاند.
تفاوت رویکردهای «عمرانخان» و سران اپوزیسیون پاکستان آنقدر واضح و آشکار است که حتی مردم عادی این کشور را نیز به شدت نگران کرده است.
در حالی که عمرانخان به صراحت اعلام میکند که ما برده غرب نیستم و حاضر نیستیم مطیع محض آمریکا باشیم، «شهباز شریف» رئیس حزب نواز میگوید: اقتصاد پاکستان کاملا وابسته به آمریکاست و بدون همراهی واشینگتن نمیتوانیم قدمی برداریم.
این دو طرز فکر متفاوت اینک رو در روی هم قرار گرفتهاند. عمرانخان از سال 2018 بر کرسی نخستوزیری پاکستان تکیه زده و در طول این 3 سال بارها با اعتراضات اپوزیسیون مواجه شده است، احزاب مخالفی که سران آنها در پروندههای کلان اقتصادی متهم ردیف اول بودهاند.
در حزب نواز که اینک بزرگترین حزب مخالف عمرانخان به حساب میآید اشخاصی نظیر «نواز شریف»، «شهباز شریف»، «مریم نواز» و «حمزه شهباز» همه دست به فساد مالی زده و حتی دستگاه قضایی پاکستان حکم به زندانی شدن آنها داده است. البته این افراد به بهانههای مختلف اینک در زندان نیستند.
حزب مردم که دیگر حزب بزرگ مخالف عمرانخان است نیز وضعیت مشابه دارد و افرادی مانند «آصف علی زرداری» رئیس جمهور سابق پاکستان و همسر «بینظیر بوتو» هم در پرونده فساد مالی حسابهای جعلی بانکی مجرم شناخته شده است.
عمرانخان پس از آنکه نواز شریف را روانه زندان کرد پیشنهاد همکاری با حزب مردم را رد کرده و تاکید کرد: پس از سران حزب نواز نوبت به حزب مردم میرسد که مسئولین آن نسبت به پروندههای فساد مالی پاسخگو باشند.
چرا عمران خان در آستانه عزل قرار گرفته است؟
در پاکستان دولت باید اکثریت را در پارلمان به دست داشته باشد. تعداد کل نمایندگان پارلمان 342 نفر است و حزبی میتواند تشکیل قدرت دهد که حداقل 172 رای در اختیار داشته باشد.
نمایندگان مستقیم حزب تحریک انصاف که عمرانخان رهبری آن را به عهده دارد 155 نماینده بود و این حزب در سال 2018 توانست با جلب حمایت احزابی چون حزب متحده و حزب مسلم لیگ شاخه قائد اعظم تشکیل قدرت دهد البته با یک برتری بسیار شکننده و داشتن 178 رای.
در طول این سالها احزاب اپوزیسیون نتوانسته بودند حامیان عمرانخان را کم کنند ولی اخیرا و به خصوص پس از سفر عمرانخان به روسیه و واکنش قاطع او در رد پیشنهاد کشورهای غربی برای حمایت از اوکراین با این بیان که «مگر ما برده شما هستیم که هرچه شما میگویید گوش کنیم؟» باعث شد معادلات به هم بخورد.
طی هفتههای اخیر نزدیک به 20 نماینده حامی عمرانخان که برخی از آنها حتی عضو تحریک انصاف بودند از حمایت او دست کشیدند و به این ترتیب تعداد نمایندگان حامی عمرانخان با جدا شدن احزابی مانند حزب متحده به 142 نفر رسید.
بدیهی است با این تعداد رای و نزدیک به 199 نمایندهای که اپوزیسیون در اختیار دارد عمرانخان از حکومت عزل خواهد شد.
ماجرای دخالت آمریکا و شائبه دخالتهای خارجی
داستان از آنجا پر حاشیه و جنجال برانگیز شد که عمرانخان در یک مصاحبه سخن از نامهای گفت که توسط یک کشور خارجی نوشته شده و در آن دولت پاکستان تهدید شده است. او سپس در گفتگوی زنده تلویزیونی نام آمریکا را هم آورد و جزئیات نامه را میان خبرنگاران فاش کرد.
از جمله مواردی که در این نامه که به دست سفیر پاکستان در آمریکا رسیده بود، آمده این است: تا زمان حضور عمرانخان روابط پاکستان و آمریکا بهتر نخواهد شد و او باید صحنه قدرت را ترک کند.
ماجرای نامه آنقدر جنجال برانگیز بود که شهباز شریف ابتدا ادعا کرد اگر جریان نامه صحت داشته باشد از عمرانخان حمایت خواهد کرد. مردم پاکستان نیز به سرعت هشتگ مرگ بر آمریکا را در فضای مجازی کشورشان داغ کردند.
مسئولین آمریکایی از ابتدا جریان ارسال نامه را تکذیب کردند ولی رفته رفته حتی شخص شهباز شریف نیز وجود نامه را پذیرفته و گفت: این گونه نامهها زیاد ارسال میشوند و اهمیتی هم ندارند.
نکته مهم در این خصوص نقش موثر ارتش پاکستان در معادلات سیاسی این کشور است، چه، ارتش گرایش کامل به آمریکا دارد و کاخ سفید همواره هر جا در پاکستان به مشکل برخورد کرده از ابزار ارتش این کشور برای حل مشکل خود استفاده کرده است، لذا تهدید آمریکا علیه عمرانخان و احتمال کودتای ارتش علیه او یکی از نگرانیهایی است که حامیان نخستوزیر دارند.
عمرانخان و راهحلهای موجود
نکته عجیب این است که در طول عمر 74 سال پاکستان هیچ نخستوزیری نتواسته مدت 5 ساله حکومت خود را تکمیل کند و با استعفا، عزل از سوی دستگاه قضایی، عزل از سوی رئیس جمهور و… مواجه شده است.
عمرانخان در شرایط فعلی که اکثریت را در پارلمان از دست داده نمیتواند مسئولیت خود را ادامه دهد و در صورتی که تغییری جدی ایجاد نشود از قدرت عزل خواهد شد.
ولی نباید فراموش کنیم که او هنوز هم 142 نماینده همراه دارد و یکی از گزینههای پیشنهادی میتواند این باشد که تمام نمایندگان حامی عمرانخان از سمت خود استعفا دهند.
این کار میتواند کشور را در یک بحران سیاسی فرو ببرد و چارهای جز انتخابات زودهنگام باقی نگذارد.
در صورتی که انتخابات زود هنگام برگزار شود جنجالهای سیاسی اخیر، ماجرای نامه آمریکا در حمایت از احزاب اپوزیسیون، پروندههای فساد مالی سران اپوزیسیون و… همه به عمرانخان کمک خواهند کرد تا بار دیگر قدرت را به دست بگیرد.
شکی نیست که اگر عمرانخان دوباره قدرت را به دست بگیرد نوع برخورد او با سران اپوزیسیون متفاوت خواهد بود و بعید است اشتباه مرخصی درمانی دادن به نواز شریف و خارج کردن او از زندان که منجر به فرار او از پاکستان شد را تکرار کند./ نور نیوز