خواب آشفته امارات برای جزایر و بنادر یمن

اهمیت جزیره سقطری یمن

جزیره سقطری با وسعت بیش از 3700 کیلومتری خود که بهشت روی زمین نامیده می شود، از 6 جزیره در جنوب یمن تشکیل شده و در دهانه خلیج عدن، 240 کیلومتری شرق سومالی قرار دارد. طبیعیت بکر و منحصر به فرد آن سبب شده است تا نام آن در فهرست میراث جهانی یونسکو درج شود. این جزیره در غرب اقیانوس هند واقع شده و پلی بین دو قاره آفریقا و آسیا محسوب  می شود و موقعیت استراتژیکی تنگه باب المندب بر اهمیت این مجمع الجزایر افروده است.

با شروع تجاوزات ائتلاف عربی به رهبری عربستان به یمن در فروردین 1394، هر یک از کشورهای متجاوز حاضر در این ائتلاف در پی تامین منافع و اهداف خود از این تجاوز برآمدند به گونه ای که عربستان با تمرکز بر شمال یمن در صدد کنترل منابع نفتی این منطقه برآمده و تلاش کرد تا انصارالله را در جبهه شمالی این کشور تضعیف کرده و از بین ببرد. امارات نیز در ابتدا در همراهی با عربستان در صدد تضعیف انصارالله بوده و در ادامه با تجهیز نیروهای وابسته به خود و حمایت از شورای انتقالی، در صدد تسلط بر جزایر و بنادر استراتژیک جنوبی یمن برآمد؛ این کشور در سال 1395 اقدام به احداث یک پایگاه نظامی در جزیره سقطری کرده و در نهایت اردیبهشت 1397  توانست این جزیره راهبردی در جنوب یمن را اشغال کند.

اهداف امارات از اشغال جزیره سقطری

از زمان اشغال جزیره سقطری توسط امارات در سال 1397، این کشور با انجام اقدامات مختلف در این جزیره در صدد تثبیت نفوذ و تسلط خود برآمده است تا به تدریج این منطقه را از یمن جدا و طی اقدامی اشغالگرانه به امارات متحده عربی ملحق کند؛ در راستای این نیت تجاوزکارانه، عبدالخالق عبدالله، مشاور محمد بن زاید، روز چهارشنبه در صفحه شخصی توئیتر خود نوشت: «صبح بخیر از سقطری؛ گفته شده است که سقطری، عروس اقیانوس است، گفته شده است، جواهر جنوب عربی است و گفته شده است که زیباترین جزیره یمن است. با برخی از ساکنان خوب آن که صحبت کردم، آروز دارند که این جزیره هشتمین شیخ‌نشین کشور امارات باشد».

این ادعا در حالی مطرح می شود که علیرغم تلاش امارات طی سالهای اخیر برای تغییر فرهنگ و بافت جمعیتی مردم سقطری، ارائه دوره های آموزشی برای کودکان و خرید زمین های مردم این منطقه، در واقع تمایلی در جهت حضور و اشغالگری این کشور در منطقه و الحاق آن به امارات وجود ندارد و اقدامات این کشور با واکنش دولت نجات ملی یمن روبرو شده است و در همین راستا هشام شرف، وزیر امور خارجه دولت نجات ملی یمن در صنعا در این رابطه به امارت هشدار داد: «اگر اراضی و جزایر ما را ترک نکنید، گدازه‌های آتش به زودی به شما خواهد رسید. اقدامات امارات در دو جزیره سقطری و میون مخالف قوانین بین المللی است و نمی‌توان در مقابل آن سکوت کرد. به حکام ابوظبی توصیه می‌کنیم مراقب اراضی و حکومت خود در محدوده کشور امارات باشند و به آن‌ها هشدار می‌دهیم کشور ما قادر است آنان را به مسیر صحیح بازگرداند».

از جمله اهداف امارات برای تسلط بر سقطری کسب و گسترش منافع اقتصادی خود، از طریق کنترل این مجمع الجزایر مهم و راهبردی بر سر راه تنگه باب المندب است تا از طریق مالکیت بر این جزیره، حوزه تجارت خود را در بعد منطقه ای و بین المللی افزایش دهد. همچنین این کشور هر گونه طرحی برای توسعه بنادر و جزایر را تهدیدی علیه منافع اقتصادی خود می داند و در همین راستا در تلاش است تا با کنترل بنادر حیاتی بیشتری در منطقه، بیش از پیش موقعیت اقتصادی خود را در راستای اهداف بلندپروازنه اقتصادی تامین کند.

در همین راستا عبدالواحد العوبلی، تحلیلگر امور اقتصادی یمن اظهار داشت:«امارات هیچ گونه عملیات زیرساختی برای توسعه این بنادر انجام نمی دهد به گونه ای که دولت یمن در سال 2012 مجبور به لغو توافق اداره بندر عدن با شرکت جهانی بنادر دبی شد. این اقدامات امارات در راستای عدم پیشرفت بنادر در منطقه قابل تفسیر و تاویل است تا دبی و منطقه اقتصادی جبل علی اهمیت خود را از دست ندهند چرا که وجود بنادر خدماتی همپای دبی با سیاست‌های امارات در تعارض است و پس از چند سال ممکن است بکارگیری بندر دبی و دیگر بنادر اماراتی تنها به صادرات فرآوری‌های نفتی محدود شود همچنین بندر عدن در نقشه راه ابریشم نیز قرار دارد که چین به دنبال سرمایه‌گذاری در آن است».

این کشور همچنین طی سالهای اخیر روابط خود را  با رژیم صهیونیستی در حوزه های مختلف از جمله حوزه های اقتصادی، تجاری، اطلاعاتی- امنیتی و نظامی افزایش داده است و با توجه به عادی سازی روابط این کشور با اسرائیل، در صدد است تا با کنترل بیشتر بنادر جنوبی یمن، تهدید انصارالله را بر تحرکات اسرائیل در منطقه کاهش داده و همچنین امنیت خط تجارت بین خود و اسرائیل را نیز تامین کند. در این بین امارات علاوه بر  ایجاد پایگاه و فرودگاه های نظامی، همکاری های خو را با رژیم صهیونیستی در زمینه نصب تجهیزات جاسوسی، افزایش داده است  تا از در نهایت از این طریق بتواند ظرفیت خود را برای بازیگری و کنشگری در رقابت منطقه ای با ایران و انصارالله از سویی و رقابت اقتصادی با عربستان از سویی دیگر افزایش دهد اما با توجه به افزایش قدرت بازدارندگی انصارالله و اقدام این گروه در پاسخ به حملات و تحرکات امارات به ویژه در خاک این کشور سبب شده است تا این شیخ نشین پبیش از پیش امنیت خود را به ویژه در حوزه اقتصادی و سرمایه گذاری با تهدید و پاسخ نظامی انصارالله روبرو ببیند که در صورت تداوم نه تنها منافعی برای امارات نخواهد داشت بلکه می تواند اقتصاد و امنیت این کشور را نیز با خطر موجه سازد./ الوقت