«شیخ حسن فرحان المالکی» روحانی اهل سنت و اندیشمند سعودی است که به اعتدال‌گرایی و حمایت از شیعیان و مبارزه علیه وهابیت مشهور است. اخیر دادگاه عربستان سعودی به بهانه اتهاماتی که حتی سازمان‌های به اصطلاح بشر دوستانه و حقوق بشری آنها را واهی توصیف کرده‌اند، دست به محاکمه مجدد شیخ فرحان زده است. در همین راستا «علی الهاشم» معارض سعودی مقیم لبنان در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایلنا به شرح عقاید شیخ فرحان و اتهامات مطرح شده از سوی سران سعودی علیه وی پرداخته و وضعیت مخالفان در عربستان را توضیح می‌دهد.
عقاید و دیدگاه‌های شیخ حسن فرحان المالکی چیست که آل سعود برای سرکوب آنها به خشونت و سرکوب متوسل شده و چه اتهاماتی را علیه وی مطرح کرده است؟
شیخ حسن فرحان المالکی یک محقق اسلامی است که برای نزدیک کردن مذاهب اسلامی و رهایی از افراطگرایی و تکفیر مجدانه تلاش کرد. شیخ با هدف گسترش محبت و هم‌گرایی بین مذاهب اسلامی و طرد رویکرد تکفیری وهابی و نفی خشونت و تحریک علیه دیگر فرقه‌های اسلامی با علمای ارشد مسلمان در تمامی کشورهای حوزه خلیج‌فارس و یمن دیدار کرد.
بنیان رژیم سعودی بر نژادپرستی، افراطگرایی و تفرق افکنی بین فرقه‌های اسلامی بنا نهاده شده است و این رژیم سخت تلاش می‌کند تا بین فرقه‌های اسلامی اختلاف ایجاد و به قتل همه کسانی که منتسب به فرقه وهابی نیستند، اعم از سنی، شیعه، زیدی، شافعی یا اسماعیلی تحریک کند.
رژیم سعودی وقتی دید که شیخ حسن فرحان مالکی در حال مبارزه با پروژه فتنه‌افکنی در میان مسلمانان است و موفق به مقابله با رویکرد تکفیری وهابی شده است، او را تهدیدی برای موجودیت خود دانست، لذا شیخ را دستگیر و به تهمت های واهی متهم کرد که بارزترین آنها عبارتند از:
۱- تحریک علیه حکام سعودی
۲- تکفیر علمای ارشد در عربستان
۳- تکفیر صحابه و اهانت به آنها
۴- دریافت اموالی به اسم هدیه
۵- اخذ وام برای راه‌اندازی یک فعالیت تجاری
۶- دارا بودن ۳۰۰ جلد کتاب و صرف تمام وقت خود برای مطالعه کتاب‌ها
و بسیاری از اتهام‌های نادرست دیگری که در واقع برخی از آنها هرگز جرم محسوب نمی‌شوند.
وضعیت منتقدان و مخالفان در عربستان پس از روی کارآمدن ملک سلمان بدتر شده و بسیاری از مبلغان دینی اعدام و قبور شیعه تخریب می‌شود. این وضعیت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بیش از هشت هزار زندانی شیعه از سراسر عربستان در زندان‌های این کشور حضور دارند که ۲۰۰ نفر آنها کودکان بین ۱۳ تا ۱۷ سال هستند. برخی از این کودکان در معرض حکم اعدام قرار دارند و برخی از آنها نیز اعدام شده‌اند. همچنین بیش از ۲۰ نفر از ۳۰ سال پیش بدون محاکمه بازداشت و به زندانیان فراموش‌شده معروف هستند. این آماری است که رسما اعلام می‌شود اما بسیاری از شیعیان هستند که در بازداشت به سر می‌برند اما هیچ اطلاعی از آنها در دسترس نیست. ما در طول یک سال گذشته با اجرای احکام اعدام افرادی غافلگیر شدیم چرا که حتی نمی‌دانستیم آنها در بازداشت هستند به این دلیل که خانواده‌هایشان از ترس اعمال انتقام‌جویانه آل‌سعود هرگز این مسأله را افشا نکرده بودند.
از آغاز سلطنت «فهد بن عیدالعزیز»، شیعیان مورد سرکوب و شکنجه و کشتار قرار گرفتند اما این شکنجه و آزار در زمان «عبدالله بن عبدالعزیز» و شاهزاده «محمد بن نایف» تشدید شد، طوری که سالانه شیعیان تحت عنوان مبارزه با تروریسم قتل عام شدند.
در دروه حاضر یعنی دوران «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه و «محمد بن سلمان» ولیععد سعودی، سرکوب، کشتار و ترور شیعیان و تخریب منازلشان به طرز جنون‌آمیزی افزایش یافت، به گونه‌ای که ماجرا با جنگ عوامیه در سال ۲۰۱۷ آغاز و کودکان کشته و زنان زخمی شدند، منطقه عوامیه با خاک یکسان شد و در پی آن کارزار شدیدی برای دستگیری تمامی فعالان از زنان گرفته تا جوانان و شیعیان آغاز و علمای ارشد شیعه از جمله آیت‌الله «شیخ حسین الراضی»، «آیت‌الله السید هاشم الشخص» و «شیخ کاظم العمری»، پسر علامه «محمد العمری» دستگیر شدند. اندیشمندان و نویسندگان بزرگ شیعه و هر فردی که در جامعه شیعه صاحب نفوذ بود، نیز از موج بازداشت‌ها بی نصیب نماندند.
در دوره‌های اخیر بن سلمان مدعی انجام اصلاحات در زمینه های مختلفی چون دینی، اجتماعی و سیاسی و اقتصادی بوده است. تناقض موجود بین وعده اصلاحات با سرکوب مخالفان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
همه وعده‌هایی که محمد بن سلمان برای اصلاحات داده پوچ و دروغ است. بن سلمان همه روحانیون شیعه، سنی و وهابی را نیز دستگیر کرد و مدعی شد که سرکوب همه بدون تبعیض اصلاح و برابری بین آنهاست. اصلاح از نظر او دستگیری هر فرد مخالف عقیده و طرح سکولار او برای گسترش فسق و انحطاط در کشور حرمین شریفین است.
عملکرد سازمان‌های حقوق بشری بین‌المللی در اعمال فشار بر رژیم سعودی در زمینه برخورد با منتقدان و مسائل حقوق بشری را چگونه ارزیابی می کنید؟
تمام تلاش‌های سازمان‌های حقوق بشری برای محاکمه عربستان سعودی، تلاش‌های پوچ و دروغینی است که تنها از آن به عنوان اهرم فشار علیه رژیم سعودی در راستای منافع کشورهای خارجی استفاده می‌شود. می‌بینیم که همه سازمان‌های حقوق بشری تنها از علمای دینی وهابی دفاع می‌کنند و میانه‌روهای شیعه و سنی امثال شیخ حسن فرحان مالکی را نادیده می‌گیرند.
مخالفان در عربستان سعودی از چه طیف هایی هستند و خواسته‌های آنها چیست؟
مخالفان در عربستان سعودی به چند گروه تقسیم می شوند که عبارتند از:
۱- حقوقدانان:
حقوقدانان نیز دو گروه هستند: بخش اول شیعیان و نماینده آنها سازمان اروپایی حقوق بشر عربستان سعودی است که توسط مدافعان حقوق بشر شیعه اداره می‌شود، آنها با تمام وطن‌پرستی از بازداشت‌شدگان همه گروه‌های مردمی اعم از شیعه، سنی یا طوایف مختلف بدون هیچ تبعیضی دفاع می‌کنند.
گروه دوم، سازمان «القسط» است که توسط اهل سنت اداره می‌شود و از بازداشت‌شدگان سنی وابسته به قطر و ترکیه و گروه اخوان المسلمین دفاع می‌کنند.
۲- مخالفان شیعه:
یک اپوزیسیون شیعه سعودی به نام جنبش «خلاص» وجود دارد که از برجسته‌ترین جنبش‌های اپوزیسیون شیعه در عربستان سعودی است. علاوه بر این جنبش، همچنین مبارزان شیعه در داخل کشور حضور دارند و در سال‌های اخیر شاهد مبارزه آنها علیه رژیم سعودی و آخرین مبارزه آنها جنگ عوامیه در سال ۲۰۱۷ بود.
۳- مخالفان سلفی:
آنها گروهی از تکفیری‌های وهابی موسوم به جنبش اصلاح هستند که در لندن مستقر بوده و توسط «سعد الفقیه» رهبری می‌شود.
۴- مخالفان اهل سنت:
آنها یک جنبش اپوزیسیون سنی هستند که به عنوان حزب «تجدد اسلامی» به رهبری «محمد المسعری» هدایت می‌شوند.
۵- مخالفان در حزب تجمع ملی:
این حزبی است که توسط «سعد الجبری» از افراد امنیتی سعودی و از نزدیکان شاهزاده محمد بن نایف تأسیس شده و خواستار پادشاهی مشروطه و انتصاب «احمد بن عبدالعزیز» برادر ملک سلمان به عنوان پادشاه است.
با توجه به جنایت‌هایی که از آل سعود در گذشته در پرونده مخالفانی چون آیت‌الله نمر ثبت شده است، چه سرنوشتی در انتظار مخالفانی چون شیخ فرحان است؟
همه کسانی که در عربستان سعودی مخالف حکم اعدام هستند محکوم به اعدام هستند، اما اکنون در پرونده حقوق بشر فشار بسیاری بر عربستان وارد شده است، بنابراین صدور حکم اعدام و اجرای احکام اعدام به تعویق می افتد. عربستان سعودی اکنون منتظر فرصت مناسب برای اجرای احکام اعدام یا صدور احکام اعدام است.
