دولت هند با اعلام خبر ممنوعیت صادرات گندم، یادآور شد که همچنان اجازه صادرات گندم را به کشورهایی که از پیش قرارداد بسته اند و کشورهایی که برای تامین امنیت غذایی شان درخواست داده اند را صادر می کند.
خریداران جهانی بر روی تامین گندم از هند یعنی دومین کشور تولیدکننده این محصول پس از اینکه صادرات آن از دریای سیاه در پی حمله نظامی روسیه به اوکراین در اواخر ماه فوریه متوقف شد، حساب کرده بودند. پیش از این ممنوعیت، هند هدف گذاری خود برای صادرات گندم را برای سال جاری ۱۰ میلیون تُن برآورد کرده بود.
به باور کارشناسان، بدین ترتیب ممنوعیت صادرات گندم از هند می‌تواند به افزایش جهانی قیمت گندم و رکوردی جدید در قیمت این محصول منجر شود و مصرف کنندگان فقیر در آسیا و آفریقا را بسیار تحت تاثیر قرار دهد.
افزایش قیمت غذا و انرژی نرخ تورم سالانه هند را به اندازه ۸ سال در ماه آوریل در این کشور بالا برده است. نظریه کارشناسان اقتصادی این کشور چنین است که بانک مرکزی نرخ بهره را بالا ببرد تا بتواند قیمت ها را تحت کنترل درآورد.
قیمت گندم در هند با رکوردی بی سابقه به ۲۵ هزار روپیه (۳۲۲ دلار ) برای هر تُن در برابر قیمت دولتی حداقلی ۲۰ هزار و ۱۵۰ روپیه رسیده است. هند در ماه آوریل ۱.۴ میلیون تُن گندم صادر کرد و قرار است در ماه مه نیز حدود ۱.۵ میلیون تُن براساس قراردادهایی که امضا کرده صادر کند.
این اقدام هند انتقادهای گسترده ای را در سطح جهان به دنبال داشته است.
افزایش نگرانی‌های جهانی
پایگاه خبری هندی «هانس ایندیا» در گزارشی به تصمیم جدید دهلی نو مبنی بر ممنوعیت صادرات گندم اشاره می کند.
بر اساس این گزارش، به دنبال افزایش نگرانی های مربوط به از هم گسیختگی زنجیره تامین گندم از سوی اوکراین و روسیه، بسیاری از کشورها که قبلا این محصول را از این کشورها وارد می کردند، اکنون به دنبال منابع جدید تامین این غلات حیاتی هستند.
به استناد این گزارش، هند که پیشتر به عنوان دومین تولیدکننده بزرگ گندم در جهان به شمار می‌آمد، اکنون می‌تواند از شرایط فعلی به نفع خود استفاده کند و در جایگاه اول از نظر تامین گندم در جهان قرار گیرد.
گزارش های خبری نشان می‌دهد در حال حاضر غرب آسیا می‌کوشد نیاز خود به گندم را از طریق هند تامین کند.
به گفته وزارت غذا هند شماری از کشورها از جمله اندونزی، اسرائیل، عمان، نیجریه و آفریقای جنوبی گندم مورد نیاز خود را از هند خریداری می کنند. در حال حاضر افزایش ناگهانی بهای گندم موجبات نگرانی مصرف کنندگان و تولید کنندگان آرد را فراهم آورده است.
از دیگر سو، افزایش بهای گندم در شرایطی به وقوع پیوسته است که بالا رفتن ناگهانی دما در اواسط مارس می تواند در میزان برداشت این محصول تاثیر گذار باشد. آمارها نشان می دهد میزان برداشت محصول گندم در هند که پیشتر ۱۱۵ میلیون تن برآورد می شد به ۱۰۵ میلیون تن تنزل یافته است.
بر اساس موارد فوق پیش بینی می شود افزایش ناگهانی گرما و وقوع جنگ در اوکراین می تواند هند را به صادرکننده اصلی در تجارت جهان تبدیل کند.
آمارها نشان می‌دهد هند همواره یکی از بزرگترین تولیدکنندگان غلات در جهان به شمار می آمده است ، اما تاکنون نتوانسته است در جایگاه اولین صادرکننده گندم در جهان تبدیل شود.
به استناد آمارهای منتشر شده، در سال مالی ۲۰۲۰-۲۰۲۱ هند دست کم ۷ میلیون تن گندم صادر کرده است. این در حالی است که این رقم در سال مالی قبل از این تاریخ ۲ میلیون دلار بود.
به باور کارشناسان، پیش بینی می‌شود این رقم در سال مالی جاری به ۱۱ تا ۱۲ میلیون تن صعود کند.
انتقاد گروه هفت به تصمیم هند در تعلیق صادرات گندم
کشورهای گروه هفت به تصمیم هند مبنی بر تعلیق صادرات گندم که می‌تواند تنش در بازار این غله را افزایش دهد، انتقاد کردند.
به گزارش رادیو فرانسه، هند دومین تولیدکننده گندم جهان به تعلیق صادرات خود تصمیم گرفت و دلیل آن را حفظ ذخایر کافی تا برداشت محصول سال ۲۰۲۲ عنوان کرد که توسط موج گرمای استثنایی آسیب دیده است. این در حالی است که قرار بود گندم هند، کمبود تولیدات اوکراین و روسیه را در بازار جهانی جبران کند.
وزرای کشاورزی کشورهای گروه هفت که در اشتوتگارت آلمان گرد آمده بودند، بلافاصله از تصمیم هند انتقاد کردند چرا که این تصمیم در شرایطی اتخاذ شد که بازار جهانی گندم به دلیل جنگ در اوکراین متشنج است. «جم اوزدمیر» وزیر کشاورزی آلمان، پس از دیدار با همتایان خود گفت: اگر همه کشورها اعمال چنین محدودیت‌های صادراتی را آغاز یا حتی بازارها را تعطیل کنند، فقط بحران را وخیم‌تر می‌کنند و این امر خود به هند و کشاورزان آن نیز آسیب می‌رساند.
بر پایه این گزارش، تصمیم هند عجیب و دور از ذهن نیست چرا که در وضعیت عادی نیز هند مقدار کمی از گندم خود را صادر می‌کرد و دمای بالا به ویژه در منطقه اوتار پرادش سبب شده تا میزان گندم برداشتی از این منطقه کمتر از معمول پیش بینی شود.
با اعلام دولت هند، قراردادهای صادرات که قبل از این فرمان منعقد شده، قابل اجرا هستند و این اقدام تنها به صادرات آینده مربوط می‌شود که حتی هند در این مورد هم اعلام کرده درخواست‌ها را به صورت موردی «برای رفع نیازها» خواهد پذیرفت. قیمت گندم در هند با ثبت رکوردی بی سابقه به ۲۵ هزار روپیه (۳۲۲ دلار) برای هر تُن در برابر قیمت دولتی حداقلی ۲۰ هزار و ۱۵۰ روپیه رسیده است. هند در ماه آوریل ۱.۴ میلیون تُن گندم صادر کرد و قرار است در ماه مه نیز حدود ۱.۵ میلیون تُن براساس قراردادهایی که امضا کرده صادر کند.
بازار جهانی گندم با نیاز ۲۰۰ میلیون تن در سال باید تامین‌کننده‌ای برای خود بیابد. در همین حال، تصمیماتی مشابه آنچه دولت هند اعلام کرده است وضعیت را پیچیده‌تر از گذشته می‌کند. حال نگرانی روزهای آینده این است که آیا دیگر کشورهای بزرگ تولید و صادرکننده گندم چون آمریکا و اروپا خود با مشکلات اقلیمی و آب وهوایی مواجه خواهند شد.
مصر نیز از هند درخواست کرده است همچنان به این کشور گندم صادر کند.
