سفر نخست وزیر ارمنستان به دعوت رسمی آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور کشورمان انجام می‌شود و براساس برنامه اعلام شده، پس از برگزاری آیین استقبال رسمی از پاشینیان در مجموعه فرهنگی-تاریخی سعدآباد، گفت‌وگوی سران دو کشور و سپس نشست مشترک هیات‌های عالی‌رتبه پیش‌بینی شده است و پیش بینی می شود دو طرف در این سفر چند سند و تفاهمنامه همکاری در زمینه های مختلف امضا کنند.
معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور کشورمان روز گذشته در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا در تشریح جزئیات این سفر، ضمن تبیین اهمیت راهبردی روابط با کشورهای حوزه قفقاز و آمادگی کشورمان برای میزبانی از مقام‌های سایر کشورهای این حوزه، اعلام داشت که نخست وزیر ارمنستان برای مذاکرات دوجانبه و به دعوت رئیس‌جمهور کشورمان قرار است به تهران سفر کند که در این سفر هیاتی اقتصادی و سیاسی او را همراهی خواهد کرد.
محمد جمشیدی با تاکید بر جایگاه ژئوپلتیک قفقاز و اهمیت مرزهای آن ادامه داد: پیشتر رئیس‌جمهور ترکیه به تهران سفر کرده بود و ارمنستان هم از دیگر کشورهای حوزه قفقاز است که نخست وزیر این کشور برای بحث و تبادل نظر درباره مسائل دوجانبه و مهم منطقه به ایران می‌آید.
معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور، مهمترین برنامه‌های پاشینیان و هیات همراه در ایران را دیدار و مذاکره خصوصی با آیت‌الله رئیسی، مذاکره مشترک وزرای دو کشور، امضای سند تفاهم و برگزاری نشست مطبوعاتی اعلام و خاطر نشان کرد: نخست وزیر ارمنستان در این سفر با برخی مقام‌های کشورمان هم دیدار و گفت‌وگو خواهد داشت.
جمشیدی با اشاره به اهمیت دیپلماسی منطقه‌ای در دولت سیزدهم تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران در عین حال از سفر مقام‌های دیگر کشورها نیز استقبال کرده و این سفرها را گامی برای پیشبرد و بهبود روابط با همه کشورها می‌داند.
ایران و ارمنستان؛ دو کشور دوست با تاریخ مشترک
تحلیلگران منطقه‌ای سفر امروز نخست وزیر ارمنستان به تهران را نتیجه مثبت دیپلماسی دولت سیزدهم مبنی بر تقویت همکاری با کشورهای همسایه به ویژه حوزه قفقاز و برایند سفر اخیر حسین امیرعبداللهیان به ایروان ارزیابی و آن را موجب تقویت همه جانبه روابط دو کشور می‌دانند.
کشوری که آیت الله رئیسی در تاریخ سی‌ام شهریور با خطاب کردن آن به عنوان کشور دوست، در پیام تبریک خود به پاشینیان به مناسبت فرا رسیدن سالگرد استقبال ارمنستان و روز ملی این کشور، تاکید داشت که جمهوری اسلامی ایران در چارچوب سیاست همسایگی، اهمیت ویژه‌ای نسبت به مناسبات با کشورهای منطقه قفقاز از جمله کشور دوست ارمنستان قائل است و با بهره‌گیری از مرز تاریخی مشترک با آن کشور، آماده تعمیق روابط و مناسبات همه جانبه براساس منافع متقابل است.
رئیس جمهور کشورمان همچنین در پیام جداگانه‌ای به واهاگن خاچاتوریان رئیس جمهوری ارمنستان ضمن تبریک فرا رسیدن سالگرد استقلال و روز ملی این کشور تصریح کرد: دو ملت ایران و ارمنستان با فرهنگ و تاریخ مشترک، همواره در کنار یکدیگر مسیر رشد و تعالی را طی کرده‌اند.
رئیس جمهور در این پیام ابراز امیدواری کرد در آینده نیز با تکیه بر پیوندهای کهن و بهره‌گیری از مرز مشترک تاریخی و در فضای حسن همجواری، مناسبات همه‌جانبه در راستای منافع دو ملت گسترش و تحکیم یابد؛ آرزویی که امروز نشانه‌های تحقق آن در سفر نخست وزیر ارمنستان به تهران تجلی یافته است.
سفربه تهران؛ آغازی برای پایان تنش در قره‌باغ؟
تحلیلگران معتقدند که تنش‌های پایان‌ناپذیر در منطقه قره‌باغ از یک‌سو و دخالت‌های فرامنطقه‌ای از سوی دیگر سبب پیچیدگی روزافزون معادلات این جغرافیا شده است و در میانه این پیچیدگی‌ها، جمهوری اسلامی هرگونه تغییر مرز در قفقاز را خط قرمز خود دانسته و بر راه‌حل‌های دیپلماتیک تاکید دارد؛ راه‌حل‌هایی که بر دو استراتژی اقتدار و دیپلماسی استوار است.
بی‌تردید اقتدار و دیپلماسی، دو استراتژی توامان جمهوری اسلامی ایران در برخورد با تحولات قفقاز جنوبی است. استراتژی نخست در رزمایش اقتدار ارس نمود یافت و استراتژی دوم نیز در سفر دیپلماتیک وزیر امور خارجه به ارمنستان و افتتاح هوشمندانه سرکنسول‌گری جمهوری اسلامی در استان سیونیک، نشان داده شد.
رزمایش بزرگ اقتدار نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از ۲۵ مهرماه در منطقه عمومی ارس واقع در شمال استان‌های آذربایجان‌شرقی و اردبیل آغاز شد؛ رزمایشی که هم به سبب زمان و هم نحوه برگزاری از اهمیت و اثرگذاری بالایی برخوردار است.
پیام روشن این رزمایش هم به کشورهای قفقاز جنوبی و هم به کشورهایی که هزاران فرسنگ با این منطقه فاصله دارند، این است که جمهوری اسلامی اسیر سناریوهای فشار رژیم صهیونیستی در منطقه نشده و در حراست از خطوط مرزی خود مسامحه نخواهد کرد.
استراتژی دوم، راه دیپلماسی است که جمهوری اسلامی همواره آن را نسخه شفابخش بحران‌های منطقه، از جمله بحران قفقاز می‌داند و سفر اخیر وزیر امورخارجه ایران به ارمنستان نشان مشهود این استراتژی در روزهای حساس کنونی است.
سفری که در آن وزیر امور خارجه کشورمان با تاکید بر سیاست اصولی ایران مبنی بر احترام به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشورها، خواستار حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان شد و مخالفت کشورمان را با هر گونه اقدام برای تغییر در مرزهای بین‌المللی یا تغییرات ژئوپلتیک در منطقه را مورد تصریح قرار داد.
سیاستی که آیت الله رئیسی همچنین در حاشیه اجلاس سیکا و در دیدار با رئیس‌جمهوری آذربایجان بر آن تاکید کرد و گفت: هرگونه تغییر در مرزهای تاریخی و ژئوپلیتیک منطقه و تغییر در وضعیت ترانزیتی ایران و ارمنستان از نظر جمهوری اسلامی ایران مردود است.
رئیس‌جمهور کشورمان در این دیدار همچنین تاکید کرد: ایران با هر گونه حضور نظامی بیگانه در منطقه قفقاز تحت هر پوششی مخالف است.
آیت الله رئیسی با یادآوری اینکه جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری بود که از آزادسازی خاک قره‌باغ استقبال کرد، افزود: ایران آمادگی دارد ظرفیت عظیم خود را برای حل اختلافات آذربایجان و ارمنستان بکار گیرد.
افتتاح کنسولگری ایران در خاک ارمنستان؛ ترسیم مسیر همکاری‌های بلندمدت
تحلیلگران معتقدند که سفر نخست وزیر ارمنستان به تهران در همان مسیری رقم خورده است که وزیر امور خارجه کشورمان در سفر اخیر خود به ایروان آن را وعده داد؛ ترسیم مسیر همکاری‌های بلندمدت راهبردی میان دو کشور.
امیرعبداللهیان در سفر یاد شده اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ارمنستان دارای موضوعات فراوان برای همکاری و نیز نگرانی‌های مشترکی در منطقه هستند و ما برای یافتن راه‌حل‌ها تلاش می‌کنیم و در این سفر به دنبال ترسیم مسیر همکاری‌های بلندمدت بین دو کشور است و پیش از این با همتای ارمنستانی خود در این رابطه به توافق رسیدیم.
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: بسیار خرسندم که در یک سال گذشته در راستای تقویت سیاست همسایه محور بودن دولت جدید جمهوری اسلامی ایران حجم تبادل تجاری تهران و ایروان به بیش از ۴۳.۵ درصد در مقایسه با سال قبل افزایش داشته است.
وی اضافه کرد که با توجه به ظرفیت‌های موجود این حجم، هنوز نقطه نظر ما را تامین نکرده و امیدوار هستیم که بتوانیم سطح بالاتری از تبادلات دو کشور را شاهد باشیم.
امیرعبداللهیان با اشاره به افتتاح کنسولگری ایران در خاک ارمنستان، ادامه داد: از افتتاح این کنسولگری خوشحالیم و این موضوع هم نشانه دیگری از عمق تحولات و روابط ایران و ارمنستان است.
چشم‌انداز افزایش حجم تجارت تا سه میلیارد دلار
از جمله محورهای اعلام شده در سفر نخست وزیر امنستان به تهران، اهداف اقتصادی و حضور هیات‌هایی در این زمینه است.
موضوعی که امیرعبداللهیان نیز در سفر اخیر خود به ایروان به آن اشاره و با بیان اینکه ما درخصوص ابعاد تجاری و اقتصادی تبادل نظر داریم، تاکید کرد که حجم مبادلات تجاری میان دو کشور ایران و ارمنستان ۷۰۰ میلیون دلار است که توافق کردیم آن را افزایش بدهیم؛ وعده‌ای که به نظر می‌رسد موعد پایه گذاری آن در سفر امروز پاشینیان به تهران باشد.
وزیر خارجه کشورمان با اشاره به وجود ظرفیت در حوزه‌های تجاری، انرژی، کشاورزی و تهاتر برق و گاز اظهار داشت: در مرحله اول می‌بایست این میزان را به یک میلیارد دلار افزایش داد و تلاش کرد تا در گام بعدی این میزان، تا سه میلیارد دلار افزایش داشته باشد.
قطار اقتصادی تهران-ایروان در ایستگاه خودروسازی
چهاردهم شهریور امسال بود که خبر استقبال ارمنستانی‌ها از پیشنهاد رئیس سازمان توسعه تجارت کشورمان مبنی بر احداث خط تولید خودروی ایرانی در ارمنستان برای صادرات به کشورهای عضو اوراسیا مطرح شد.
خبری که نتیجه دیدار علیرضا پیمان پاک معاون وزیر صمت با نارک تریان معاون وزیر اقتصاد ارمنستان ارزیابی شده و دو طرف درخصوص توسعه روابط تجاری، راه های جایگزین ترانزیت کالا، فهرست کالای تهاتری، احداث خط تولید خودرو ایرانی در ارمنستان و ساخت خط تولید مشترک لوازم خانگی و الکترونیکی به بحث و تبادل نظر پرداختند.
رییس سازمان توسعه تجارت همچنین در پیشنهادی از علاقه یکی از خودروسازهای داخلی به راه اندازی خط تولید در ارمنستان اشاره کرد و گفت: با توجه به عضویت ارمنستان در اتحادیه اوراسیا، این اقدام می‌تواند برای ۲ کشور دستاوردهای خوبی داشته باشد.
در همین چارچوب، هشت روز بعد شرکت ایران‌خودرو ۲ محصول خود را به بازار ارمنستان صادر کرد و با ورود مجدد محصولات ایران‌خودرو به بازار ارمنستان، دروازه ورود به کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا باز شد.
این دستاورد در جریان سفر مدیرعامل این گروه صنعتی به ارمنستان و عقد قرارداد در راستای توزیع محصولات ایران خودرو در این کشور، با هماهنگی‌های انجام شده و اجرای فرآیندهای سفارش‌گذاری و تولید خودروهای درخواستی و نیز دریافت وجوه مربوط از مشتری، محقق شد و نخستین محموله شامل خودروهای تارا و دنا اتومات به همراه قطعات یدکی مورد نیاز برای خدمات پس از فروش، روانه بازار ارمنستان شد.
همزمان با صادرات محصولات، به منظور تسهیل در ارائه خدمات به مشتریان، نمایندگی ایران خودرو در ارمنستان نیز در قالب فضایی نمایشگاهی و مرکز ارائه خدمات پس از فروش در ایروان مطابق استانداردهای ایران خودرو تجهیز شده است.
برپایه این گزارش، علاوه بر محصولات سواری، صادرات وانت آریسان دو و سایر توانمندی‌های گروه صنعتی ایران خودرو در مجموعه‌هایی نظیر ایساکو و ایران خودرو دیزل نیز از اهداف صادراتی به کشور ارمنستان و سایر بازارهای صادراتی به شمار می‌رود.
اما این تمام ماجرا نبود، چراکه معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت بیست و سوم مهرماه از ایجاد خط تولید خودروی ایرانی در ارمنستان با هدف صادرات به کشورهای حوزه اوراسیا خبر داد.
پیمان پاک افزود: در این باره یک خودروساز ایرانی و یک سرمایه گذار از طرف ارمنستان اعلام آمادگی کردند که این موضوع از طریق وزارت اقتصاد ارمنستان و وزارت صمت ایران در حال پیگیری است.
رئیس سازمان توسعه تجارت ایران ادامه‌داد: موافقت اولیه برای راه اندازی خط تولید خودروی ایرانی در ارمنستان انجام شده که بر اساس این موافقتنامه، طرح توجیهی آن آماده می‌شود.
پیمان پاک با بیان اینکه در حوزه همکاری‌های خودرویی با ارمنستان تهاتر انجام نمی‌شود، خاطرنشان‌کرد: هم‌اکنون بخش خصوصی ارمنستان، خودرو را از ایران خریداری و در بازار این کشور عرضه می‌کند.
وی با بیان اینکه خودروهای صادر شده به ارمنستان محصول شرکت ایران خودرو هستند، گفت: تاکنون سفارش‌گذاری ۲۰۰ دستگاه خودرو به ارمنستان انجام شده و در مرحله نخست صادرات خودرو به صورت آزمایشی بوده است و منتظریم که نتایج آن دیده شود.
پیمان پاک با اشاره به اینکه ارمنستان جزو کشورهای حوزه اوراسیا است و تعرفه تجاری به این کشورها پرداخت نمی‌کند، ابراز امیدواری کرد: باید از این فرصت نهایت استفاده را ببریم و بتوانیم ارمنستان را به قطب تولید و صادرات کالاها و محصولات ایرانی تبدیل کنیم.
رئیس سازمان توسعه و تجارت ایران همچنین در این باره که آیا زمینه تهاتر کالا از ایران به ارمنستان فراهم شده است، گفت: هم اکنون گاز و برق تهاتر می‌شود و وزارت اقتصاد ارمنستان در حال فراهم کردن شرایطی است که در سایر کالاها بتوان فرآیند تهاتر را دنبال کرد.
به گزارش ایرنا، تحلیلگران با جمع‌بندی جمیع این شرایط، تاکید دارند که پیشینه تاریخی و فرهنگی دو کشور دوست ایران و ارمنستان در تقویت راهبردهای سیاسی و اقتصادی امروز تهران – ایروان تجلی یافته و ثمره شیرین آن آماده چیدن است.
