رئیسجمهور منتخب جدید تایوان، لای چینگته، احتمالاً در زمان روی کار آمدن در ماه مه با سختترین وظیفهاش مواجه خواهد شد، مقابله با خشم چین که بارها او را به عنوان یک جداییطلب خطرناک محکوم کرده است.
لای که در انتخابات روز شنبه پیروز شد، بارها در طول مبارزات انتخاباتی گفت که میخواهد وضعیت موجود را با چین که تایوان را متعلق به خود میداند، حفظ کند و به پکن پیشنهاد گفتوگو داد.
به گزارش رویترز، لای، که به طور گسترده با نام انگلیسی خود ویلیام شناخته میشود، در ماه جولای به یک شبکه تلویزیونی تایوانی گفت: «ما نمیخواهیم با چین دشمن شویم. ما میتوانیم تبدیل به دوست شویم.»
اما از نظر پکن، لای، 64 ساله، به دلیل اظهارنظرهایی که برای اولین بار در سال 2017 درباره این که کارگری است برای استقلال رسمی تایوان – خط قرمز پکن – بیان کرد، یک جداییطلب و «مشکلساز» است.
سال بعد او به پارلمان گفت که «کارگر عملی استقلال تایوان» است و باعث شد که یکی از روزنامههای چینی، گلوبال تایمز، از چین بخواهد تا حکم بازداشت بینالمللی لای را صادر کند و او را بر اساس قانون ضد جدایی چین در سال 2005 محاکمه کند.
لای معتقد است که منظور او صرفاً این بوده است که تایوان قبلاً یک کشور مستقل است. در مسیر مبارزات انتخاباتی، او به خط رئیس جمهور تسای اینگ ون پایبند بود که جمهوری چین – نام رسمی تایوان – و جمهوری خلق چین «فرمانبردار یکدیگر نیستند.»
طبق قانون اساسی تایوان، جمهوری چین یک کشور مستقل است، دیدگاهی که همه احزاب سیاسی اصلی تایوان در آن مشترک هستند. دولت جمهوری چین در سال 1949 پس از شکست در جنگ داخلی به کمونیستهای مائو تسه تونگ که جمهوری خلق را تأسیس کردند، به تایوان گریخت.
چیزی که پکن را نگران میکند این ایده است که لای میتواند با اعلام تاسیس جمهوری تایوان برای تغییر وضعیت موجود تلاش کند، که البته لای گفته است این کار را نخواهد کرد.
وو شینبو، استاد روابط بینالملل در دانشگاه فودان شانگهای گفت: «فکر میکنم چین از او متنفر است، واقعاً از او متنفر است. به این دلیل که اگر او به عنوان رهبر تایوان انتخاب شود، ممکن است برای پیشبرد هدف خود یعنی استقلال تایوان تلاش کند که باعث ایجاد بحران در سراسر تنگه تایوان خواهد شد.»
با این حال، در حالی که چین تحریمهایی را علیه چندین مقام ارشد تایوانی، از جمله هسیائو بیخیم، همکار لای، سفیر سابق تایوان در ایالات متحده اعلام کرده است، اما این کار را برای لای انجام نداده است، و شاید نشاندهنده این باشد که پکن نمیخواهد در مذاکره را برای آینده به طور کامل ببندد.
در طول مبارزات انتخاباتی، لای اعلام کرد که به مسیر رئیسجمهور تسای مبنی بر پیشنهاد مذاکرات با چین و حفظ صلح و وضعیت موجود پایبند خواهد بود، در حالی که متعهد به دفاع از جزیره است و تاکید میکند که تنها مردم آن میتوانند در مورد آینده جزیره تصمیم بگیرند.
استفن تان، مدیر عامل گروه مشاوره سیاست بینالملل در تایپه، گفت که خط مشی لای، اگر نگوییم یکسان، شبیه به خط مشی تسای است که پس از دو دوره خدمت از انتخاب مجدد منع شده است.
تان گفت: «من از سیاست و دولت او تغییر بزرگی در جهت سیاست داخلی و خارجی متصور نیستم.»
لای پسر یک معدنچی زغال سنگ در شمال تایوان است که زمانی که رئیس جمهور منتخب کودک کوچکی بود درگذشت. لای جوانتر، یک پزشک متخصص آسیبهای نخاعی بود.
او در سال 2020، زمانی که دولت تایوان در یک هشدار قاطع در مورد تهدید تایوان از سوی چین با توجه به سرکوب اعتراضات ضد دولتی پکن در هنگکنگ پیروز شد، معاون رئیس جمهور تسای شد.
از آن زمان، چین به طور گسترده رزمایشهای نظامی را در نزدیکی تایوان افزایش داده و در اوت 2022 و آوریل گذشته در پاسخ به تعامل تایوان با ایالات متحده نیز رزمایشی برگزار کرده است.
مقامات تایوان در این هفته گفتند که انتظار دارند چین قبل از روی کار آمدن لای تلاش کند از جمله با مانورهای نظامی در نزدیکی تایوان، بر رئیسجمهور آینده فشار وارد کند.
لای در ماه مه، در یک جلسه پرسش و پاسخ با دانشجویان در دانشگاه ملی تایوان گفت رئیس دولتی که بیشتر دوست دارد با او شام بخورد، رئیس جمهور چین، شی جین پینگ است که به او توصیه میکند «کمی آرام باشد.»
دفتر امور تایوان چین گفت که اظهارات او «عجیب» و «فریبکارانه» است، زیرا«ماهیت استقلال تایوان» در او تغییر نکرده است.
پکن از دولت تایوان خواسته است که هر دو طرف تنگه تایوان متعلق به «چین واحد» باشد، چیزی که تسای و لای از انجام آن خودداری کردهاند.