بازار چشم انتظار نشست اوپک پلاس در امروز است. کارشناسان معتقدند که ائتلاف اوپک پلاس در اجلاس روز یکشنبه به آخرین توافق خود برای کاهش ۲ میلیون بشکه ای تولید پایبند بماند. این گروه اکنون میخواهد تاثیر مکانیزم سقف قیمت برای نفت روسیه روی بازار را ارزیابی کرده و تصویر روشنتری از تقاضا در چین که انتظار میرود محدودیتهای کرونایی پس از اعتراضات کم سابقه در این کشور تسهیل شود، پیدا کند.
رضا پدیدار رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران در اینباره به بازار می گوید: توافق قبلی اوپک پلاس در مورد کاهش تولید به صورت کامل اجرایی نشده است. به طوری که تولیدات این کارتل نفتی از حدود ۲۹ میلیون و ۶۷۰ هزار بشکه به ۲۹ میلیون و ۱۰ هزار بشکه(یعنی حدود ۶۶۰ هزار بشکه کاهش) رسیده است.
توافق قبلی اوپک پلاس در مورد کاهش تولید به صورت کامل اجرایی نشده است. به طوری که تولیدات این کارتل نفتی از حدود ۲۹ میلیون و ۶۷۰ هزار بشکه به ۲۹ میلیون و ۱۰ هزار بشکه(یعنی حدود ۶۶۰ هزار بشکه کاهش) رسیده است
او در پاسخ به این سوال که چرا اعضای این کارتل به توافق قبلی خود پایبند نبوده اند، گفت: طبیعی است که کشورها منافع خود را دنبال کنند. قیمت ها در بازار در شرایط خوبی بوده و به همین دلیل هر یک از کشورها سعی دارند که سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص داده و درآمدهای نفتی خود را افزایش دهند.
یکی دیگر از دلیل اجرایی نشدن توافق قبلی اوپک پلاس افزایش سقف تولیدات روسیه است. آمارهای منتشر شده از سوی وزارت انرژی روسیه نشان می دهد که تولیدات نفت مسکو در ماه نوامبر به بالاترین مقدار خود طی ۸ ماه گذشته رسیده و از ۱۰.۹ میلیون بشکه در روز فراتر رفته است. با این اوصاف می توان ادعا کرد که کاهش صادرات نفت از سوی اعضای اوپک توسط روسیه جبران شده و به نوعی اثر تصمیمات آنها را خنثی می کند.
کاهش نگران کننده ذخایر نفتی آمریکا
قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال امروز با ۱ دلار و ۳۱ سنت معادل ۱.۵۱ درصد کاهش به ۸۵ دلار و ۵۷ سنت رسید. نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا هم با ۱ دلار و ۲۴ سنت معادل ۱.۵۳ درصد کاهش ۷۹ دلار و ۹۸ سنت معامله میشود. کارشناسان افت قیمت ها در بازار جهانی نفت را نگرانی نسبت به تصمیم اوپک پلاس می دانند.
در ماه های گذشته دولت آمریکا برای تعدیل قیمت ها در بازار چندین بار ناچار به عرضه ذخایر نفتی خود در بازار جهانی شده و همین مساله منجر به افت شدید ذخایر این کشور شده است
برخی می گویند که اگر تولید این ائتلاف پایینتر نیاید، قیمت نفت کاهش خواهد یافت. اما حمید حسینی رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآوده های نفتی این ادعا را خیلی قبول ندارد. او به کمبود فرآورده های نفتی و هیدرو کربنی در سراسر جهان اشاره کرده و به بازار گفت: بعید می دانم که قیمت نفت به زیر ۸۰ دلار سقوط کند. در ماه های گذشته دولت آمریکا برای تعدیل قیمت ها در بازار چندین بار ناچار به عرضه ذخایر نفتی خود در بازار جهانی شده و همین مساله منجر به افت شدید ذخایر این کشور شده است.
اعمال سقف قیمتی برای نفت مسکو و اثرات بر بازار
اما نشست مدیران اوپک پلاس در شرایطی فردا برگزار خواهد شد که اتحادیه اروپا بهطور موقت با ۶۰ دلار در هر بشکه بهعنوان سقف قیمت نفت خام روسیه توافق کرد. اما این قرارداد باید اول مورد موافقت لهستان قرار بگیرد که اصرار به پایین آوردن سطح این قیمت داشت و بعد هم کل دولتهای اتحادیه اروپا باید تا روز جمعه بهصورت کتبی با آن موافقت کنند. آمریکا در روز پنجشنبه به اتحادیه اروپا هشدار داد ۵۲ دلاری که اخیرا بهعنوان سقف قیمت نفت اورال روسیه اعلام شده، رقمی نیست که در حال حاضر نفت این کشور طبق آن به فروش میرسد.
نفت اورال روسیه ۱۷ تا ۲۳ دلار پایینتر از نفت برنت فروخته میشود که درنهایت قیمت آن را بالاتر از ۵۲ دلار در هر بشکه می آورد. بنابراین اتحادیه اروپا رقم پیشنهادی خود را تا ۸ دلار بالاتر از این قیمت تغییر داد.
لهستان، استونی و لیتوانی عقیده داشتند قیمتی که نفت خام روسیه طبق آن بیمه شده و توسط شرکتهای غربی انتقال پیدا میکند، باید بسیار پایین تر و حدود ۲۰ تا ۳۰ دلار در هر بشکه باشد، یعنی بهاندازه هزینه تولید آن توسط روسیه. اما این پیشنهاد رد شد چون به نظر میرسید مورد حمایت اعضای اتحادیه اروپا قرار نمیگیرد.
حالا سوال اینجاست که اعمال این سقف قیمتی تا چه اندازه می تواند بازار نفت و میزان عرضه روسیه را محدود کند. پدیدار در اینباره به بازار می گوید: تولید هر بشکه نفت برای کشورهای عضو اوپک و اوپک پلاس بین ۸ تا ۱۲ دلار است. با این اوصاف تعیین قیمت ۶۰ دلار برای هر بشکه مشکلی برای روسیه ایجاد نخواهد کرد.
هم اکنون بخش عمده صادرات مسکو به کشورهایی همچون هند و چین صورت می گیرد که بعید است از سقف قیمتی تعیین شده تبعیت کنند و بخواهند اتحادیه اروپا را در اجرای این تصمیم همراهی کنند
حسینی رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی هم که اعمال سقف قیمتی برای نفت روسیه را یک سیاست شکست خورده دانست و گفت: در حال حاضر بخش عمده صادرات مسکو به کشورهایی همچون هند و چین صورت می گیرد که بعید است از سقف قیمتی تعیین شده تبعیت کنند و بخواهند اتحادیه اروپا را در اجرای این تصمیم همراهی کنند.
نوسان قیمت ها بین ۸۰ تا ۹۰ دلار
بر اساس آنچه اعلام شده تحریم های اتحادیه اروپا علیه واردات نفت دریایی روسیه از دوشنبه آینده یعنی پنجم دسامبر اجرایی خواهد شد. هرچند که پیش بینی در مورد سرنوشت قیمت ها در بازار این روزها کمی سخت شده اما کارشناسان احتمال افت قیمت در سال ۲۰۲۲ را ضعیف می دانند.
پدیدار در این باره گفت: قیمت نفت تا پایان سال ۲۰۲۲ و ماه های ابتدایی سال ۲۰۲۳ بین ۸۰ تا ۹۰ دلار در نوسان خواهد بود.
به گفته او، در تمام دنیا انرژی به صورت مدیریت شده مصرف می شود و به همین دلیل رشد شتاب زده و هیجانی را در قیمت ها نخواهیم داشت.
حسینی هم که قیمت منطقی نفت را حدود ۹۰ دلار می داند، گفت: وضعیت تقاضا در بازار طی هفته های گذشته نشان داد که افت قیمت نفت به کمتر از ۸۰ دلار بسیار سخت و تا حدودی بعید است.