به گزارش الوقت، در میانه جنگ اوکراین، افشای اسناد محرمانه وزارت دفاع آمریکا درباره این جنگ بدترین خبر برای واشنگتن است. از هفته گذشته که اسناد محرمانه وزارت دفاع آمریکا از منبعی ناشناس در فضای مجازی و اینترنت پخش و افشا شد، آمریکایی ها درتلاش برای پاک کردن این اسناد در فضای مجازی بوده‌اند، اما تا کنون نتوانسته‌اند از افشای بیشتر این اسناد جلوگیری کنند و در فضای مجازی تصاویر متعددی از اسناد با مهر محرمانه پنتاگون درباره جنگ اوکراین وجود دارد.
پس از افشای این درز اطلاعاتی، رویترز بیش از ۵۰ سند با عنوان “محرمانه” و “فوق محرمانه” را که برای اولین بار در ماه گذشته در سایت‌های رسانه‌های اجتماعی مثل دیسکورد و فورچان ظاهر شد، بررسی کرده است. در حالی که برخی از این اسناد هفته‌ها پیش منتشر شده بودند، وجود آنها برای اولین بار در روز جمعه توسط روزنامه نیویورک‌تایمز گزارش شد.
پنتاگون تایید کرده که اسناد واقعی هستند اما مدعی شده که دستکاری شده‌اند. در یکی از اسناد، نقشه وضعیت شهر کلیدی باخموت در اوکراین را نشان می‌دهد؛ شهری مهم که ۶ ماه است به کانون درگیری‌ها بین روسیه و اوکراین بدل شده است. در اسلایدی که روز جمعه منتشر شد، ادعا شده که ۱۶ تا ۱۷ هزار و ۵۰۰ سرباز روس کشته شده‌اند و این در حالی است که ۷۱ هزار و ۵۰۰ سرباز اوکراین جان خود را از دست داده‌اند. با این حال، پنتاگون و سایر تحلیلگران پیش از این در رسانه‌ها اعلام کرده بودند که روسیه ۲۰۰ هزار کشته و زخمی برجای گذاشته است. اطلاعات موجود در این اسناد همچنین جزئیات هزینه‌های مهمات تحت کنترل ارتش اوکراین از جمله سامانه موشکی «هیمارس» و سامانه‌های موشکی توپخانه‌ای ساخت آمریکا برملا کرده است.
چه کسی اسناد را منتشر کرد؟
مقامات آمریکایی می‌گویند که گستردگی موضوعات مطرح شده در این اسناد که به جنگ در اوکراین، چین، خاورمیانه و آفریقا می‌پردازد، نشان می‌دهد که ممکن است اسناد فوق توسط یک آمریکایی افشا شده باشد، نه عاملی در یک کشور متحد.
مایکل مالروی، یک مقام ارشد سابق پنتاگون در مصاحبه‌ای به رویترز گفت: در حال حاضر تمرکز بر این است که آیا این یک درز اطلاعاتی از طرف ایالات متحده بوده یا خیر، زیرا بسیاری از اسناد فقط در دست ایالات متحده بوده است.
مقامات آمریکایی می‌گویند که تحقیقات در مراحل اولیه خود است و کسانی که آن را انجام می‌دهند این احتمال را رد نکرده‌اند که عناصر طرفدار روسیه در پشت این افشاگری قرار داشته باشند. این درز اطلاعاتی یکی از جدی‌ترین نقض‌های امنیتی از سال ۲۰۱۳ به شمار می‌آید. درآن زمان بیش از ۷۰۰ هزار سند، فیلم و اسناد دیپلماتیک در وب‌سایت ویکی‌لیکس ظاهر شد. سفارت روسیه در واشنگتن و کرملین به درخواست‌ها برای اظهار نظر پاسخی ندادند.
بی اعتمادی متحدان غرب به آمریکا
آن چه در اسناد افشا شده باعث نگرانی بیشتر آمریکایی‌ها شده این است که این اسناد فقط به جنگ اوکراین اختصاص نداشته، بلکه بخش‌هایی از این اسناد به اقدامات آمریکا علیه متحدان خود اشاره دارد. شبکه سی ان ان گزارش کرد که افشای اخیر اسناد طبقه‌بندی شده پنتاگون که نشان می‌دهد ایالات متحده نه تنها از دشمنان و رقبای خود جاسوسی می‌کرده بلکه متحدان خود را نیز در امان نگذاشته است، موجب شده تا نگرانی عمیقی در بین مقام‌های آمریکایی ایجاد کند.
در این گزارش آمده است که مقام‌های آمریکایی نگران هستند که افشای این اسناد محرمانه، روابط ایالات متحده را با همپیمانان و متحدانش تضعیف کرده و در معرض خطر قرار دهد.
نیویورک تایمز نیز بامداد یکشنبه در گزارشی تاکید کرده که افشای این اسناد موجب پیچیده شدن روابط واشنگتن با متحدانش می‌شود و آنها را نسبت به توانایی آمریکا در حفظ اسرار خود دچار تردید کرده است.
یک مقام اطلاعاتی غربی که این اسناد اطلاعاتی را مورد بررسی قرار داده، از لفظ «دردناک» درخصوص انتشار این اسناد استفاده کرده و نوشته که دوستان آمریکا ممکن است که اشتراک اطلاعاتی خود با آمریکا را محدود کنند». نیویورک تایمز در بخش دیگری از گزارش خود تاکید کرد: «این اسناد همچنین می‌تواند به شیوه‌های دیگر به روابط دیپلماتیک واشنگتن آسیب بزند. افشای اسناد محرمانه آشکار کرد که آمریکا نه تنها از روسیه بلکه از متحدانش نیز جاسوسی می‌کند.»
براساس گزارش‌ها در اسناد منتشر شده مواردی همچون «جنگ روسیه و اوکراین» و «کمک‌های آمریکا به اوکراین»، «فعالیت گروه واگنر در آفریقا»، «نحوه ارسال کمک‌های نظامی رژیم صهیونیستی به اوکراین»، «روابط امارات و روسیه»، «نگرانی کره جنوبی از مصرف مهمات ارسال شده به آمریکا در اوکراین» مورد بحث قرار گرفته و جزئیاتی درخصوص آنها به انتشار رسیده است.
در این مدارک همچنین گزارش‌هایی درخصوص فعالیت ائتلاف آمریکایی به اصطلاح ضد داعش، برنامه‌های نظامی انگلیس علیه چین، مواضع متحدان آمریکا در خاورمیانه و اروپا در ارتباط با روسیه، برنامه هسته‌ای ایران، برنامه موشکی کره شمالی و تروریسم منتشر شده است. علاوه‌بر جاسوسی آمریکا از دوستان استراتژیک خود که البته مسبوق به سابقه است، عدم توانایی واشنگتن در حفظ اطلاعات محرمانه سایر کشورها که نزد واشنگتن وجود دارد، به نگرانی کشورها افزوده است. مثلا در یکی از گزارش‌های سیا که حدودا به چهل روز قبل باز می‌گردد، سران سازمان جاسوسی موساد اعتراض‌ها علیه اصلاحات قضایی نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو را دامن می‌زنند.
همچنین بر اساس سندی دیگر، انگلیس قصد دارد تا یکی از ناوهای هواپیمابر خود را به اقیانوس آرام جنوبی اعزام کند تا سد راه نفوذ چین در این منطقه شود. ارزیابی سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا از متحدان و رقبای جهانی هم موضوع دیگری است که در این اسناد انتشار یافته به چشم می‌‌خورد. در یکی از اسناد آمده که «ویکتور اوربان» نخست‌وزیر مجارستان که کشورش در عین عضویت در اتحادیه اروپا و ناتو، روابط نزدیکی با روسیه دارد، آمریکا را یکی از مهم‌ترین دشمنان ژئوپولیتیک کشورش می‌داند. یا در سندی دیگر، جزئیات تلاش‌های گروه واگنر روسیه برای برقراری تماس با دولت هائیتی ذکر شده است. همچنین جزئیات مربوط به همکاری مسکو و ابوظبی در زمینه گشایش مرکز تعمیر سلاح‌های ساخت روسیه در امارات هم حسابی توجه نهادهای اطلاعاتی آمریکا را به خود جلب کرده است.
رودست مسکو به واشنگتن
نیویورک‌تایمز انتشار این اطلاعات را نوعی ایراد در دستگاه‌های امنیتی آمریکا توصیف کرده و حتی گفته است که مقامات دولت بایدن تا عصر پنجشنبه گذشته در تلاش برای حذف پست‌ها و مطالب این اسناد در شبکه‌های مجازی بودند، اما در این مسیر موفق نشدند. همچنین به باور تحلیلگران به دشواری می‌توان گفت که درز این اسناد به شبکه‌های اجتماعی چه تأثیر مشخصی بر روند جنگ در اوکراین خواهد داشت اما از دید یک برنامه‌ریز جنگ یا تحلیلگر اطلاعاتی، این اسناد سرنخ‌های زیادی را برای تحلیل آینده جنگ در اختیار نیروهای روسی قرار خواهد داد. به‌عنوان مثال، این اسناد به میزان هزینه موشک‌های هیمارس اشاره می‌کند و تا حدودی تصویر واضحی را از تعداد موشک‌های استفاده شده توسط ارتش اوکراین ارائه می‌دهد. موشک‌هایی که آمریکا در اختیار ارتش اوکراین قرار داده است، اما هنوز معلوم نیست که اوکراینی‌ها چه تعداد از این موشک‌ها را در اختیار دارند و آمریکا نیز تا‌کنون به‌صورت دقیق مشخص نکرده که چه تعداد از موشک‌های هیمارس را به اوکراینی‌ها داده است. همچنین اسناد فاش‌شده اطلاعات ارزشمند دیگری مانند تعداد نیروهای اوکراینی و سایر جزئیات نظامی را در اختیار دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی روسیه قرار خواهد داد. روی برخی اسناد عنوان «فوق‌محرمانه» قید شده و ازجمله در یکی از این اسناد به جلسه‌ای اشاره شده که در پایگاه نظامی آمریکا در ویسبادن آلمان میان مقامات اوکراینی و اروپایی درباره جنگ برگزار شده و یک روز بعد، ژنرال مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا نیز در این جلسه حضور یافته است.
افشای اسناد یادشده، نخستین پیروزی چشمگیر مسکو در جنگ اطلاعاتی در برابر غرب همزمان با جنگ اوکراین به‌شمار می‌رود. از سوی دیگر، افشای اطلاعات این‌چنینی از همکاری‌های نظامی اوکراین و آمریکا در جنگ علیه روسیه، به‌احتمال زیاد به همکاری اطلاعات بین اوکراین و آمریکا آسیب وارد خواهد کرد. درحالی‌که هنوز منتشر‌کننده این اسناد مشخص نیست، اما مایکل کوفمن، مدیر مطالعات روسی در مؤسسه مطالعاتی سی‌ان‌ای درباره افشای این اسناد می‌گوید: «این اسناد چه معتبر باشند یا نه، باید مراقب هر چیزی که توسط منابع روسی منتشر می‌شود، بود.»
