پایگاه خبری “اسپکتیتور” در گزارشی ضمن اشاره به پیشروی‌های اخیر ارتش اوکراین به ضرر مواضع ارتش روسیه، به طور خاص به آشکار شدن برخی مخالفت‌ها با نوعِ مهندسی و مدیریت صحنه نبرد توسط کرملین از سوی برخی از تحلیلگران و چهره‌های شناخته شده متحد ولادیمیر پوتین و کارزار نظامی وی در اوکراین پرداخته است.
در این میان، اسپکتیتور به طور ویژه به ابراز مخالفت جدی “رمضان قدیرف”، رهبر جمهوری چچن پرداخته و اوج گیری انتقاداتی از این نوع را به مثابه جلوه‌هایی عینی از ایجاد شکاف در رده‌های بالای فرماندهی ارتش روسیه و رهبری کلان این کشور در نوعِ مواجهه با معادله جنگ اوکراین دانسته است.
موضوعی که در نوع خود، اما و اگر‌های زیادی را در مورد تبعات این مساله برای کرملین و شخص ولادیمیر پوتین رئیس جمهور این کشور ایجاد کرده و آن‌ها را با پرسش‌هایی جدی در مورد ادامه جنگ اوکراین و نوعِ رویکرد مناسبی که تحت تاثیر مولفه هایِ مخصوصا داخلی باید آن‌ها را اتخاذ کنند، ایجاد کرده است.
پایگاه خبری اسپکتِیتور در این رابطه می‌نویسد: «در بحبوحه جنگ اوکراین بسیاری به طرح این پرسش می‌پردازند که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه به معمای واقعی کلمه تا چه حد اوضاع را در کنترل خود دارد؟ اخیرا ارتش اوکراین مجموعه از پیشروی‌های سریع به ضرر نیرو‌های روسی را در میدان‌های جنگ محقق کرده و بر اساس برخی گزارش‌ها توانسته بار دیگر کنترل سه هزار کیلومتر مربع از خاک این کشور را از نیرو‌های روسی پس بگیرد. به گفته یکی از فرماندهان ارتش اوکراین، در جریان پاتکِ ارتش اوکراین به روس ها، “آن‌ها سریع‌تر از دونده‌های المپیک به سمت مرز فرار کرده اند”.
در این راستا، یک فرد توجه بسیاری را به خود جلب کرده است: “رمضان قدیرُف”، رهبر چچن و از وفاداران به پوتین، با حضور در شبکه‌های اجتماعی از کارزار حمله روسیه به اوکراین و مدیریت حاکم بر آن انتقاد کرده است. در این چهارچوب وی در قالب یک یادداشت صوتی در پیام رسان تلگرام، عقب نشینی نیرو‌های روسیه از شهر‌های ایزیوم و کوپیانسک را هدفِ انتقاد قرار داده است.
وی در پیام خود گفته است: “من برخلاف وزارت دفاع روسیه، یک استراتژیست نیستم. با این حال اجازه داده شده تا اشتباهاتی رخ دهند. اگر همین امروز و فردا تغییراتی در استراتژی‌های به کار گرفته شده در چهارچوب عملیات ویژه نظامی علیه اوکراین انجام نگیرد، من حس می‌کنم که لازم خواهد بود تا خود شخصا با وزارت دفاع روسیه و رهبری این کشور ارتباط بگیرم و واقعیت‌های میدانی را به آن‌ها توضیح دهم”.
این انتقاد‌های قدیرف به چند دلیل مهم ارزیابی می‌شوند. از ابتدای حمله روسیه به اوکراین، وی نیرو‌های نظامی چچنی را در این رابطه و در راستای اهداف پوتین به کار گرفته است. قدیرف در پیام صوتی خود ادعا کرده که ۱۰ هزار سرباز جهت بازپس گیری سرزمین‌هایی که در جریان پاتک ارتش اوکراین از دست رفته اند، در آماده باش هستند. پیشتر گزارش‌های مختلفی از سطح بالای خشونت سربازان چچنی در جریان جنگ اوکراین و از جمله آنچه کنشگری آن‌ها در فجایعی نظیر وقایع شهر “بوچا” اوکراین ذکر شده، منتشر شده است.
با این حال، انتقاد‌های قدیرف از پیشرفت جنگ اوکراین از منظرِ وفاداری شخصی وی به پوتین نیز حائز اهمیت است. در اوایل سال ۲۰۰۵ میلادی، قدیرف به عنوان معاون رئیس جمهورِ جمهوری چچن گفته بود که با توجه به نیاز روسیه به داشتنِ یک رهبری قدرتمند، پوتین باید به عنوان رئیس جمهور مادام العمر روسیه انتخاب شود. پس از انتصاب قدیرف از سوی پوتین به عنوان رئیس جمهور چچن در سال ۲۰۰۷، وی همچنان به ارتباط نزدیک خود با پوتین ادامه داده و سیاست‌ها و رویه‌های وی به ویژه در عرصه سیاست خارجی را مورد حمایت قرار داده است.
با این حال، تصمیم اخیر رمضان قدیرف در محکوم کردنِ وضعیت کنونی کارزار نظامی کرملین در خاک اوکراین توضیح دهنده این نکته است که تا چه حد نارضایتی‌ها مخصوصا در رده‌های بالای فرماندهی روسیه در قبال جنگ اوکراین در حال افزایش است. جدای از این ها، موضع گیری‌های افرادی نظیر رمضان قدیرف می‌تواند به مثابه تحرکاتی جهت بی اعتبار سازی ارتش روسیه نیز در نظر گرفته شود. اقدامی که در نوع خود می‌تواند مجازاتی همراه با جریمه نقدی به اندازه ۵۰ هزار روبل و یا حتی در برخی موارد تا ۱۵ سال حبس را به دنبال داشته باشد. کارزاری که البته عمدتا در مورد سربازان و افراد رده پایین اجرایی می‌شود.
البته که رمضان قدیرف تنها چهره حامی جنگ روسیه علیه اوکراین نیست که شروع به آشکار کردنِ مخالفت‌های خود با این جنگ و نوعِ مدیریت آن کرده است. در تاریخ ۱۲ سپتامبر سال جاری میلادی، “سرگی مارکوف”، تحلیلگر سیاسی حامی کرملین و مشاور سابق ولادیمیر پوتین نیز در شبکه اجتماعی تلگرام حضور پیدا کرد و خواستار اقدامات قاطعانه تری در چهارچوب جنگ روسیه علیه اوکراین شد.
مارکوف با اشاره به تلاش‌های کرملین جهت تحت فشار قرار دادنِ غرب با استفاده از ابزار انرژی گفت: “به رویاپردازی‌ها در این رابطه که در زمستان سال جاری، اروپا یخ خواهد زد و ما (روسیه) نیز کاری انجام نخواهیم داد، پایان دهید. نَه اروپا یخ نمی‌زند. مردمِ این قاره فقط پوشش و لباس بیشتری را استفاده خواهند کرد. شما باید اقدامات جدی‌تر و واقعی تری را در دستورکار قرار دهید”. اینکه دقیقا منظور مارکوف در موضع گیری اش از به کار بردن کلمه “شما” چیست و اینکه آیا آن را خطاب به حامیانش و یا شخص پوتین به کار برده چندان مشخص نیست، با این حال آنچه کاملا واضح است این مساله می‌باشد که اساسا دیدگاه وی با رویه‌های عمومی که روسیه اکنون در چهارچوب جنگ اوکراین از خود نشان می‌دهد، متفاوت است و مارکوف با آن‌ها مخالف است.
دیگر تحلیلگران روسی نظیر، “الکسی چادائف” نیز یک گام به پیش گذاشته اند و تاکید کرده اند که ناکامی‌های اخیر روسیه در اوکراین، تا حد زیادی ناشی از ناکامی و شکست کرملین در بسیجِ کل روسیه در رابطه با جنگ اوکراین به ویژه در حوزه‌هایی نظیر اقتصاد و تامین نیروی انسانیِ جنگ بوده است.
در این میان یک سوال اساسی مطرح می‌شود و آن این است که تا چه حد این نارضایتی‌ها می‌توانند پوتین و موقعیت وی را آسیب پذیر کنند و موجب تضعیف آن‌ها شوند؟ تاکنون که کرملین مقاومت‌های جدی را در مورد تشدید مقیاس و سطح تهاجم روسیه به اوکراین از خود نشان داده است. اخیرا دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، بسیج کلیه ذخایر روسیه جهت باز پس گیری مواضع از دست رفته در اوکراین را رد کرده است.
با این همه بدون تردید پوتین به دنبال تشدید حملات ارتش روسیه علیه اوکراین برخواهد آمد. اینکه چه قدر سریع و شدید وی این دستورکار را به پیش برد، شاخص خوبی در مورد این مساله خواهد بود که بفهمیم تا چه اندازه کرملین در شرایط کنونی احساس ناامنی و تضعیف موقعیت خود را می‌کند. با این حال در شرایط کنونی، غربی‌ها باید در برابر این تصور که این قبیل مخالفت‌ها آغازی بر پایانِ پوتین در قالب جنگ اوکراین هستند، مقاومت کنند. این تحلیل چندان واقع بینانه به نظر نمی‌رسد.»
