به گزارش دیپلماسی پلاس نسرین حقیقت پژوهشگر و دانشجوی دکتری ویسکانسین آمریکا با بیان اینکه متاسفانه اقتصاد کشور ما وابسته به درآمدهای نفتی است اظهار داشت: اگر نگاهی به آمارهای اقتصادی بانک جهانی بیندازید متوجه میشوید که همزمان با تشدید تحریمها شاخصهایی مانند تولید ناخالص داخلی کاهش پیدا کرده یا دچار نوسان شدهاند و از طرفی دیگر تورم افزایش یافته است. مثلا پس از خروج آمریکا از برجام و تشدید تحریم ها نمودار بانک جهانی کاهش شدید تولید ناخالص داخلی ایران بین سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ را نشان میدهد. از طرفی دیگر سهم صادرات غیرنفتی ما در بازارهای جهانی به اندازهای نیست که کسری درآمدهای نفتی ما را جبران کند.
وی ادامه داد: اقتصاد جهانی مثل یک شبکه بهم پیوسته است که سیمکشی پیچیدهای دارد. شما هیچ وقت نمیتوانید تنها بر مبنای یک یا دو سیم کل شبکه را بچرخانید. در عرصه اقتصاد هم اتکا کردن بر یک یا دو کشور نمیتواند گرهگشای تمام مشکلات ما باشد. چه بخواهیم و چه نخواهیم برای اینکه در عرصه اقتصاد موفق عمل کنیم و به توسعه پایدار دست پیدا کنیم ناچاریم با تمام کشورها و اقتصادهای جهان همکاری کنیم.
این پژوهشگر حوزه بین الملل با بیان اینکه اگر بخواهیم حل مشکلات اقتصادی خود را به یکی دو کشور گره بزنیم در گام نخست وابستگی اقتصادی شدیدی به یک یا دو کشور پیدا میکنیم و بالطبع وابستگی اقتصادی استقلال ما را از نظر سیاست خارجی نیز زیر سوال خواهد برد تصریح کرد: بهترین گزینه و راهها برای کشور ما تلاش برای رفع تحریمها، پیوستن به بازارهای مالی جهانی، همکاری با تمامی کشورهای جهان، و در عین حال حفظ استقلال سرزمینی است.
وی درباره بهره برداری آمریکا از ذخایر نفتی خود گفت: به نظرم اینکه آیا امریکا از ذخایر انرژی خود استفاده کند یا خیر بستگی به خیلی از عوامل و شرایط دارد. همین الان خود آمریکا با حدود ۱۴.۴ درصد بزرگترین تولید کننده نفت دنیاست. بعد از آن روسیه با ۱۳.۴ درصد و عربستان با ۱۲.۱ درصد قرار دارند. سهم کشور ما تولید حدود ۴.۱ درصد از نفت جهان است. با توجه به این آمارها میتوان گفت نفت کشورهای مثل عربستان، کانادا و عراق میتواند جای نفت ایران و روسیه را بگیرد بدون اینکه آمریکا نیازی به استفاده از ذخایر انرژی خود داشته باشد. مخصوصا اینکه برای کشورهای دنیا منافع ملی حرف اول و آخر سیاست خارجی را میزند و هنگامی که در فضای رقابت اقتصادی امروزه فرصت برای جذب سرمایهگذاری نفتی و افزایش حجم تولید نفت وجود داشته باشد چرا باید کشوری فرصت را از دست بدهد؟ علاوه بر تمام اینها ونزوئلا نیز با بهبود روابط با آمریکا میتواند جایگزینی بالقوه برای نفت ایران و روسیه باشد چرا که ذخایر نفتی عظیمی دارد
نسرین حقیقت افزود: اگر بخواهیم با این منطق پیش برویم که خارج شدن ایران و روسیه از بازار نفت جهان باعث گران شدن نفت، اجبار آمریکا به استفاده از ذخایر نفتی، و در نهایت بالا رفتن قدرت چانهزنی ایران در توافق هستهای خواهد شد راه را غلط میرویم. جنگ روسیه و اوکراین بهترین زمان برای ما جهت خروج از تحریم، جذب بازارهای سرمایه نفتی، افزایش سهم تولید نفت جهانی و خروج از مخمصه اقتصادی بود که متاسفانه فرصتسوزی شد. در آغاز جنگ قیمت بنزین و حاملهای انرژی در آمریکا افزایش پیدا کرد آن زمان فرصتی طلایی داشتیم تا به توافق خوبی برسیم ولی به تدریج بازار توانست به تعادل بازگردد و الان قیمت بنزین به همان قیمت قبل از جنگ رسیده است. بازارهای جهانی بسیار بیرحم هستند و اگر کشور ما جایگاه خودش را در عرصه اقتصاد جهانی بیشتر از این از دست بدهد خسارات جبران ناپذیری به بار خواهد آمد
وی با اشاره به اینکه دست یابی به یک توافق هستهای خوب، باعث ایجاد شرایط رفع تحریمهای اقتصادی و بازگشت به بازارهای مالی جهانی می شود گفت: رفع تحریمها غول چراغ جادو نیست که بتواند تمام مشکلات اقتصادی ما را ریشه کن کند. در عرصه سیاست داخلی ما باید بتوانیم یک برنامهریزی مدون، عملی، واقعبینانه و آینده نگر برای مدیریت منابع مالی، مبارزه با فساد اقتصادی، بالابردن شفافیت مالی، بالا بردن اعتماد عمومی، تلاش برای جذب نیروهای انسانی نخبه، مبارزه با مشکلات اقتصادی موجود و در نهایت امکان توسعه پایدار داشته باشیم.
این کارشناس روابط بین الملل در پایان خاطرنشان کرد: نکته مهم این است که این دو موضوع باید در راستای یکدیگر عمل کنند و به خاطر داشته باشیم یکی بدون دیگری کارکرد چندانی نخواهد داشت.
مصاحبه از محمدحسین واحدی
انتشار نظرات کارشناسان به منزله تائید و یا عدم تائید از سوی دیپلماسی پلاس نیست