سید محمد شفیعی؛ دانشاموخته علوم سیاسی.
هند جز کشورهاییست که بعد از استقلال از انگلستان، مسیر توسعه و پیشرفت را به سرعت طی نمود و در سازمانها و گروههایی چون g20(گروه ۲۰)، همکاری شانگهای و بریکس و…. عضویت دارد.
اما آنچه هند همواره هند را در داخل درگیر خود ساخته، بحث ناسیونالیسم هندی است که اکنون با تغییر نام این کشور به بهارات شدت گرفته است. سادهاندیشیست که این تغییر نام را صرفا به دلیل استعمار انگلستان و تلاش برای از بین بردن بقایای استعمار در هند تقلیل دهیم. اگر اینگونه است تغییر نام شهرهای مسلماننشین در هند طی این چند سال با چه هدفی صورت گرفته است؟ پاک کردن استعمار انگلستان یا یکدستسازی هویتی افراط ناسیونالیستهای هند؟
هند که به عنوان یکی از قدرتهای نوظهور و یکی از قطبهای قدرت در آینده روابط بینالملل شناخته میشود، به جایگاه فعلی راضی نبوده و با توجه به رقابت و خصومت با چین به دنبال تبدیل شدن به یک هژمون غالب در جنوب آسیا است و اولین گام یک اقدام سیاسی_ فرهنگی است. تصمیم تغییر نام کشور به بهارات، اما منظور از بهارات چیست؟
منظور از بهارات، جغرافیای تاریخی هندوستان است که شامل سرزمینهای بنگلادش، نپال، میانمار، سریلانکا و بخشی از پاکستان امروزی و….. است. با توجه به اینکه چین در رقابت با ژاپن در آسیا_پاسیفیک(جنوبشرقآسیا)، توانسته رقیب خود را کنار بزند و در حال تبدیل شدن به یک هژمون غالب است، هند نیز برای ایجاد موازنه، آمده تا با این اقدام سیاسی_فرهنگی سلطه خود را بر کشورهای نام برده اعمال کرده و به هژمون غالب در این منطقه تبدیل شود.
البته این پایان کار هندیها نبوده و در جاهای دیگر نیز سعی در رقابت و طی چند هفته اخیر سعی در ایجاد موازنه با چین داشتهاند:
مورد اول: حمایت همهجانبه هند از پیوستن ایران به بریکس، در حالی که چینیها به پیوستن عربستان تمایل بیشتری داشتند که این حمایت هند، جهت ایجاد موازنه با چین در بریکس بوده است.
مورد دوم:
طرح ایجاد کریدور شرق به غرب که از مسیر هند به خلیج فارس ، امارات ،عربستان ،اسرائیل عبور کرده و در نهایت به اروپا ختم میشود.
این کریدور دقیقا رقیبی برای طرح یککمربند،یکجاده چین است که مسیر اتصال و ترانزیت به اروپا را برای هند اسان میکند و از سویی جایگزین کریدور شمال-جنوب که از ایران میگذرد خواهد شد، در حالی که اتصال از سمت ایران و ترکیه به اروپا برای هند ارازنتر تمام میشود اما آنها گزینه گرانتر را انتخاب کردهاند، حال دلیل اتخاذ این تصمیم مشخص نیست اما رقابتمنطقهای در خاورمیانه و نقش عربستان و امارات در این تصمیم نمیتوانسته بیتاثیر باشد و از سوی دیگر اینکه هند نیز مانند چین خواهان حضور و ایفای نقش در خاورمیانه است که این هم میتواند یکی از دلایل تصمیم هند برای ایجاد کریدور شرق به غرب باشد. تمام موارد نشاندهنده آن است که علیرغم عادیسازی روابط با عربستان، رقابتمنطقهای و تلاش برای ایفای نقش برتر در خاورمیانه همچنان ادامه دارد.
از مبحث اصلی دور نشویم، ایجاد کریدور شرق به غرب به نوعی، مدل جدیدی از جنگ در نظام بینالملل ایجاد کرده تحت عنوان جنگ کریدورها.
هند به طور زیرکانه مشغول پیشبرد اهداف بلند مدت خود است و باید دید چین به عنوان یکی رقیبان مستقیم هند چه اقدامی برای جلوگیری از پیشبرد اهداف هند انجام خواهد داد.
“انتشار نظرات کارشناسان به منظور تائید و یا عدم تائید آن ها از سوی دیپلماسی پلاس نیست.”