بهگزارش مرکز مطالعات سورین، نشریه اینترسپت در یادداشت تازه خود بهقلم «مرتضی حسین» نوشت: توافق هستهای که «باراک اوباما» -رئیسجمهور وقت آمریکا- در سال 2015 با جمهوری اسلامی مذاکره و منعقد کرد، مبتنی بر یک فرض ساده بود که برنامه انرژی هستهای ایران در ازای برداشته شدن تحریمهای اقتصادی، تحت نظارت سرسختانه بینالمللی قرار گیرد.
این معامله برای هر دو طرف منطقی بود. ایران به رفع تحریمها و فرصت پیوستن به اقتصاد جهانی دست مییافت و آمریکا نیز یک راه برونرفت برای اجتناب از بروز جنگ پرهزینه دیگری در غرب آسیا پیدا میکرد.
با این حال، فرصت اجرای واقعی این توافق هرگز ایجاد نشد، زیرا آمریکا به حرف خود عمل نکرد. «دونالد ترامپ» به دلیل خشم و سرخوردگی از سلف خویش و با ترغیب اسرائیل(رژیم صهیونیستی) و کشورهای عرب خلیجفارس این توافق را نقض کرد و یکجانبه به اعمال تحریمها و راه انداختن کارزار «فشار حداکثری» با هدف فروپاشی اقتصاد ایران پرداخت.
از آن زمان، این توافق با تنفس مصنوعی زنده مانده و اکنون ایرانیها ممکن است آماده باشند که لولههای تنفسی را از این بیمار جدا کنند.
ایران این هفته به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اطلاع داد 27 دوربین نظارتی مراکز هستهای از مدار خارج میشوند؛ دوربینهایی که در چارچوب توافق 2015 نصب شده بودند.
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس در بیانیهای این اقدام را «ضربه مرگبار» به توافق 2015 قلمداد کرد و از دو طرف خواست به این برجام بازگردند.
اکنون به نظر میرسد آمریکا و ایران آرام و بی سروصدا به سمت یک درگیری پیش میروند که هیچکس خواهان آن نبوده و دیپلماتها سال ها مذاکره کردند تا از آن اجتناب شود.
وقتی این توافق در سال 2015 میلادی امضا شد، به نظر میرسید تلاشها ثمره داده است. اکنون تلاش موفقیتآمیز جنگطلبان برای نابود کردن این توافق موجب شده همه چیز به نقطه شکست نزدیک شود.
انگیزه اصلی این توافق هستهای، اجتناب از جنگ بر سر این مساله بود که یک دهه پیش انتظارش میرفت. در نبود یک توافق هستهای ممکن است بار دیگر به سرعت به سمت همان جنگ پیش برویم.